Türk Tarihinde Tölösler

Türk tarihinin teşkilatsız boyları olan Ogur-Tölöslerin, Kuzey Çin’den başlayarak, Doğu Avrupa’ya kadar uzanan bir saha içerisinde yaşadıkları hakkında malûmatlara rastlanmaktadır. Bu Türk kabileleri evvela bugünkü Çin’in de kuzeyindeki Ordos-Kansu, daha yukarıda Selenge-Orkun-Togla vadileri ve biraz daha kuzeyde Yenisey-Sayan hattı ile batıda Türkistan, Hazar-Aral çevresi, sonra Karadeniz ve İdil-Ten havalisinde, ayrıca Orta Macaristan’a kadar yayılan bölgelerde, konar-göçer bir hayat sürdürmekte idiler. Kısaca Tölösler, Orkun Nehrinin doğusundan başlayıp, Doğu ve Orta Avrupa’ya kadar uzanan geniş bir coğrafyada hayvanlarını otlatıyorlardı. Hunlar çağında ise Türk yurdunun kuzey bölgelerinde yer alan Tölös tayfaları henüz kendi birliklerini kuramamışlardı. Biz bu çalışmamızda Türk kabile teşkilatının temelini teşkil eden Ogur-Tölös meselesine değinmeyi düşünüyoruz.

The Tölös In The History Of Turks

There is an information on Ogur-Tölös tribes who  live in an area starting from Northern China extending to Eastern Europe. These Turkish tribes firstly maintained nomadic life in Ordos–Kansu in the north of current China, more above Selenge-Orkun-Togla valley, a little further north Yenisei-Sayan line, in the west Turkistan, the Khazar-Aral environment, then the Black Sea and Volga-Ten vicinity as well as districts extending to Central Hungary. Shortly, Tölös grazed their animals in a wide geography extending from the east of the Orkun river to the Middle and East Europe. In the period of Huns, Tölös tribes in this northern homeland of the Turks did not yet set up their own union. In this work, we intend to address the issue of Ogur-Tölös constituting the foundation of the Turkish tribal organization.

___

  • BAYTUR, Enver, “Çin’deki Eski Kaynaklarda Türklerin İlk Ataları Üzerine”, Doğu Türkistan’ın Sesi, 5/17, İstanbul 1988, s. 35-41.
  • BREGEL, Yuri, An Historical Atlas of Central Asia, Leiden-Boston 2003.
  • BUTANAYEV, V. Ya-BUTANAYEVA, I.I., Hakaskiy Istoriçeskiy Folklor, Abakan 2001.