Malatya’da lise öğrencilerinin kilo kontrolüyle ilgili inanışları ve kilo verme davranışları

Amaç: Bu çalışmanın amacı, liselerde kız ve erkek öğrencilerin, beden ağırlığı, ağırlık kontrolü ve beden algıları konusundaki inanışları ve kilo vermek için kullandıkları yöntemleri saptamaktır. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma, Malatya’da liselerde yapılan kesitsel nitelikte bir araştırmadır. Tabakalı rastgele örnekleme yöntemiyle araştırmaya 658 öğrenci alındı. Öğrencilere demografik bilgileri, beden ağırlığı ve ağırlık kontrolü konusunda düşüncelerini ve kilo verme davranışlarını sorgulayan soru formu gözlem altında uygulandı. Bulgular: Kız öğrencilerin %44,5’i, erkek öğrencilerin %43,5’i beden ağırlıklarından memnundurlar. Kız öğrencilerin %39,9’u, erkek öğrencilerinse %18,1’i geçen yıl kilo verme girişiminde bulunmuşlardı. Bu öğrencilerin %81,5’i egzersiz yapmış, %53,2’si diyet uygulamıştı. Erkek öğrencilerin %29,6’sı, kız öğrencilerin %19,3’ü diüretik, laksatif, zayıflama hapları, zayıflama tozları ve çayları, kendi isteğiyle kusma gibi sağlıksız ve tehlikeli ağırlık kontrolü davranışları göstermişlerdi. Çıkarımlar: Öğrencilerin çoğu şişman ve kilolu olmaya karşı olumsuz tutuma sahiptirler. Okullarda sağlıklı beslenme davranışlarının kazandırılması için düzenli ve sürekli olarak eğitim programları düzenlenmelidir.

Weight control related beliefs and weight control behaviours of high school students in Malatya

Aim: The objective of this study is to determine the beliefs on weight, body image and weight control and to describe weight control methods that male and female students in high schools use. Material and Method: This is a cross-sectional study completed at the high schools in Malatya city. Six hundred-fifty-eight students were sampled using a stratified random sampling method. A self-completed questionnaire including questions about demographic variables, beliefs about weight, weight control and body image and behaviors and methods used for weight control. Results: Only 44.5% of the girls and 43.5% of the boys were satisfied with their weight; 39.9% of the girls and 18.1% of the boys had attempted to lose weight the previous year: 81.5% of the students had used exercise and 53.2% had used diet. 29.6% of males and 19.3% of females had used unhealthy and dangerous methods such as diuretics, laxatives, weight loss drugs, weight loss powders and teas and self induced vomiting. Conclusions: Most students presented negative attitudes towards obesity and overweight people. Regular and continuous educational programs on nutrition should be arranged in schools for healthy dietary behaviors.

PDF

___

1. Baysal A. Beslenme. Yenilenmiş 6. baskı, Ankara: Hatipoğlu Yayınevi, 1996: 1-3.
2. Aslan D, Yeşildal N. Halk sağlığı bakış açısıyla ad olesanlarda beslenme. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2003; 12: 386-9.
3. Ersoy G. Spor ve Beslenme. Ankara: MEB Basımevi, 1986: 9-10.
4. MMWR Centers for disease control and prevention guidelines for school health programs to promote lifelong healthy eating. CDC 1996; 45: 1-37.
5. Kahn LK, Bowman BA. Obesity: a major global public health problem. Annu Rev Nutr 1999; 19: xiii-xvii.
6. Neumark-Sztainer D, Hannan PJ. Weight-related behaviors among adolescent girls and boys. Arch Pediatr Adolesc Med 2000;154: 569-77.
7. Story M, Neumark- Sztainer D, French S. Individual and environmental influences on adolescent eating behaviors. J Am Diet Assoc 2002; 102: 40-51.
8. Nowak M. The weight-conscious adolescent: body image, food intake and weight-related behavior. J Adolesc Health 1998; 23: 389-98.
9. Nowak M, Speare R. Gender differences in food-related concerns, beliefs and behaviors of North Queensland adolescent. J Paediatr Child Health 1996; 32: 424-7.
10. Nowak M, Speare R, Crawford P. Gender differences in the adolescent weight and shape- related beliefs and behaviors. J Paediatr Child Health 1996; 32: 148-52.
11. Nowak M, Büttner P. Relationship between adolescents’ food-related beliefs and food intake behavior. Nutrition Research 2003; 23: 45-55.
12. Nowak M, Crawford D, Büttner P. A cross-sectional study of weight and shape-related beliefs, behaviors and concerns of North Queensland adolescents. Aust J Nutr Diet 2001; 58: 174-80.
13. Örsel S, Canpolat BI, Akdemir A, Özbay H. Diyet yapan ve yapmayan ergenlerin kendilik algısı, beden imajı ve beden kitle indeksi açısından karşılaştırılması. Turk Psikiyatri Derg 2004; 15: 5-15.
14. Field AE, Cheung L, Wolf AM, et al. Exposure to mass media and weight concerns among girls. Pediatrics 1999;103: 36.
15. Utter J, Neumark-Sztainer D, Wall M, Story M. Reading magazine articles about dieting and associated weight control behaviors among adolescents. J Adolesc Health 2003; 32: 78-82.
16. Ricciardelli LA, McCabe MP, Banfield S. Body image and body change methods in adolescent boys: role of parents, friends and the media. J Psychosom Res 2000; 49: 189-97.
17. Ersoy G. Egzersiz ve spor yapanlar için beslenme. Geliştirilmiş 3. baskı, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2004: 1-11.
18. Şahinler M, Özbay N. Gazetelerde yayınlanan zayıflama diyetleri ve diyetlerin uygulama durumu. İçinde: Arslan P (yazar). Şişmanlık, Çeşitli Hastalıklarla Etkileşimi ve Diyet Tedavisinde Bilimsel Uygulamalar. Ankara: Türkiye Diyetisyenler Derneği Yayını, 1992: 118-26.
19. Cuadrado C, Carbajal A, Moreiras O. Body perceptions and slimming attidues reported by Spanish adolescents. Eur J Clin Nutr 2000; 54 (suppl 1): 365-8.
20. Cok F. Body image satisfaction in Turkish adolescents. Adolescence 1990; 25: 409-13.
21. Aşçi FH. An investigation of age and gender differences in physical self concept among Turkish late adolescents. Adolescence 2002; 37: 365-71.
22. Huang JS, Norman GJ, Zabinski MF, Calfas K, Patrick K. Body image and self-esteem among adolescents undergoing an intervention targeting dietary and physical activity behaviors. J Adolesc Health 2007; 40: 245-51.
23. Kilpatrick M, Ohannessian C, Bartholomew JB. Adolescent weight management and perceptions: an analysis of the National Longitudinal Study of Adolescent Health. J Sch Health 1999; 69: 148-52.
24. Shih MY, Kubo C. Body shape preference and body satisfaction in Taiwanese college students. Psychiatry Res 2002; 30; 111: 215-28.
25. Bergström E, Stenlund H, Svedjehäll B. Assesment of body perception among Swedish adolescents and young adults. J Adolesc Health 2000; 26: 70-5.
26. Neumark-Sztainer D, van den Berg P, Hannan PJ, Story M. Self-weighing in adolescents: helpful or harmful? Longitudinal associations with body weight changes and disordered eating. J Adolesc Health 2006; 39: 811-8.
27. Lowry R, Galuska DA, Fulton JE, Wechsler H, Kann L. Weight management goals and practices among U.S. high school students: associations with physical activity, diet and smoking. J Adolesc Health 2002; 31: 133-44.
28. Rosen JC, Gross J. Prevelance of weight reducing and weight gaining in adolescent girls and boys. Health Psychol 1987; 6: 131-47.