KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN'IN ALAMAN SEFERİ'NE DAİR YENİ BİR METİN

Kanuni Sultan Süleyman devri özellikle Batı yönündeki fetih hareketleri bakımından dikkate değer bir dönemdir. Bu fetihlere paralel olarak çok sayıda kaynak eser kaleme alınmıştır. Bu çalışmaya konu olan metin de Sultan Süleyman'ın 1532 yılında gerçekleştirdiği Alaman seferi hakkında olup, ilk defa bu çalışma vesilesiyle araştırmacılara tanıtılmaktadır. Makalede öncelikle metnin Süleymaniye Kütüphanesi, M. Arif - M. Murad bölümünde numara 238'de yer alan nüshası tanıtılmıştır. Daha sonra -ne yazmada ne de kütüphane kataloğunda eserin yazarına dair bilgi bulunmadığı için- eserin, dönemin tarihçilerinden Celalzâde Salih Çelebi, Celalzâde Mustafa Çelebi, Bostan Çelebi ya da Matrâkçı Nasuh'a ait olup olamayacağı sorusuna cevap aranmış, müellife dair çıkarımlarda bulunulmuştur. Sonrasında eserde verilen bilgiler göz önünde bulundurularak metnin kaleme alındığı zaman dilimi tespit edilmeye çalışılmıştır. Eserin muhtevası, Alaman seferinin sebepleri, fethedilen kaleler, diğer kaynaklara göre eserde bulunan farklı bilgiler hakkında malumat verildikten sonra, eserin tarihî kaynak olarak kıymetine dair bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda metnin transkripsiyonuna yer verilmiştir.

A New Text About The Alaman Expedition of Suleyman The Magnificent

PDF

___

AFYONCU, Erhan, Tanzimat Öncesi Osmanlı Tarihi Araştırma Rehberi, İstanbul 2007.
BOSTAN ÇELEBİ, Süleymannâme, Viyana Milli Kütüphanesi, Cod. H.O.42a.
CELALZÂDE MUSTAFA ÇELEBİ, Tabakatü'l-Memâlik ve Derecâtü'lMesâlik, haz. Funda Demirtaş, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Erciyes 2009.
CELALZÂDE SALİH ÇELEBİ, Alman Seferi Tarihçesi, Süleymaniye Kütüphanesi, Kadızâde Mehmed, nr. 557.
DANİŞMEND, İsmail Hâmi, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, II, İstanbul 1971.
ERKAN, Davut, Matrâkçı Nasûh'un Süleymân-nâmesi (1520-1537), Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2005.
GÖKBİLGİN, Tayyib, "İbrâhim Paşa", İA, V/II, s. 908-915.
HAMMER, Devlet-i Osmaniye Tarihi, V, Mütercim. Mehmed Atâ, İstanbul 1330
KAYTAZ, Fatma, "Mohaç Savaşı'na Dair Fetih-nâmeler ve Bahârî Kadı Ali Efendi'nin Kıyâmet-nâme Adlı Fetih-nâmesi", Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, XXIX (2013), 145-186.
_______, "Târih-i Sefer-i Zafer-Rehber-i Alaman Adlı Eserinin Tanıtımı Dolayısıyla Celâlzâde Salih'in Süleymannâme'si Hakkında Bazı Yeni Çıkarımlar" Osmanlı Araştırmaları Dergisi, 43 (2014), 152-153.
LEVEND, Agâh Sırrı, Gazavât-nâmeler ve Mihaloğlu Ali Bey'in Gazavâtnâmesi, Ankara 2000.
OSMANZÂDE AHMED TÂİB, Hadîkatü'l-Vüzerâ, İstanbul 1271.
ÖZCAN, Abdülkadir, "Kanuni Sultan Süleyman Devri Tarih Yazıcılığı ve Literatürü", Prof. Dr. Mübahat Kütükoğluna Armağan, Ed. Zeynep Tarım Ertuğ, İstanbul 2006, s. 113-154.
SERDAROĞLU, Vildan, "Süleyman Fehîm", TVDİA, XXXVIII, s. 87-88.
SEVERCAN, Şerafettin, "Süleymannâmeler", Osmanlı, Ed. Gülay Eren, Ankara 1999, VIII, s. 301-317.
SİNAN ÇAVUŞ, Süleymannâme, Tarih-i Feth-i Sikloş, Estergon ve İstol-Belgrad, haz. Tülay Duran, İstanbul 1987.
ŞAHİN, Kürşat Şamil, "Gazavâtnâmeler Üzerine Yapılan Çalışmalar Hakkında Bir Bibliyografya Denemesi", Turkish Studies, Vol. VII/2 (2012), s. 997-1022.
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, II, Ankara 1998.