Kemal Sunal Filmlerindeki Geleneksel Çocuk Oyunları, Ata Sporları ve Yarışlar

Milli bilincin genç kuşaklara aktarımında bir milletin geleneklerini ve değerleriniyansıtan oyun ve sporların günlük hayatın içinde yer alması etkilidir. Kemal SunalFilmleri, pek çok halk bilgisi yaratmasının yanı sıra spor ve oyun külliyatındankesitleri de sunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Kemal Sunal’ın rol aldığıfilmlerde yer alan geleneksel çocuk oyun ve oyuncaklarını, ata sporları ve yarışlarhalk bilimi açısından incelemektir. Araştırma için 1972-1999 yılları arasındaçekilen 80 film incelenmiştir. Çalışmada işlevsel halk bilimi yöntemi ve toplumbilimseleleştiri yöntemi kullanılmıştır. Filmlerde kullanılan spor ve oyunların adlandırılmasıve oynayış biçimleri, ilgili literatür taraması dikkate alınarak desteklenmiştir.Bulgular kısmında, yıllara göre filmlere yansıyan oyunlardaki değişimlertartışılmıştır. El yapımı oyuncak üretiminde ve meydan oyuncakları kurulumundaçocukların rolü konu edilmiştir. Filmlerdeki ip oyunları, top oyunları, nişanalma- hedef vurma oyunları, koşma- kovalamaca oyunları, atlama-sıçramasekmeoyunları, utmalı beceri oyunları ve çeşitli oyunlar üzerinde durulmuştur.Kemal Sunal Filmlerinde, tıpkı Türk masallarında ve Dede Korkut Destanı’nda olduğugibi “imtihan motifi” olarak bir genç kızla evlenebilmek için damat adaylarınıngüreş, atıcılık, binicilik ve çeşitli yarışlara tabi tutulduğu görülmüştür. KemalSunal’ın canlandırdığı karakterin yağlı güreşte kendinden boy, kilo ve güçolarak oldukça üstün olan rakibini aklını kullanarak yenmesi, Dirse Han’ın oğlununboğayı yenmesi sahnesine benzemektedir. Çocuk oyunlarının, sosyalleşmeve hoşça vakit geçirme amacıyla, ata sporlarının güç göstergesi olarak, evlenebilmekve saygınlık kazanmak amacıyla, yarışların ise toplumsal eğlence amacıylayapıldığı elde edilen bulgular arasındadır. Sonuç olarak Türk SinemasındaKemal Sunal filmlerinin, birçok alanda olduğu gibi oyun ve sporların korunmasıve güldürü filmleri aracılığıyla kültür miraslarımızın gelecek kuşaklara aktarmagörevlerini yerine getirmiş olmasının önemi vurgulanmaktadır.

Traditional Children's Games, Turkish Ethnic Sports and Races in Kemal Sunal Movies

In the transfer processes of national consciousness to younger generations, the games and sports reflecting the traditions and values of a nation in the daily life is very effective. Besides creating a lot of popular information about folkloric knowledge, Kemal Sunal Movies also presents certain examples from the traditional Turkish sports and games. The aim of this study is to examine the traditional children's play and toys, ethnic sports and races in the movies starring Kemal Sunal. For the study, 80 films from 1972 to 1999 were examined. Functional folklore and sociological criticism methods were used in the study. The naming and playing styles of sports and games included in films have been studied also in the relevant literature review. The changes in the games reflected in the films according to years are also discussed. The role of children in making handmade toys and in the installation of outdoor toys has been discussed. It is focused on the rope games, ball games, aiming-shooting games, runningchasing games, jumping-tab games, defeating skill games and various games in movies. In Kemal Sunal movies, groom candidates have been subjected to wrestling, shooting, horse riding and various races in order to marry a young girl as "test motif" just like Dede Korkut epic. The character, starring by Kemal Sunal defeats the competitor who superior in size, weight and power is similar to the bullfighting scene of Dirse Han's son. As a result, it is emphasized that Kemal Sunal movies in Turkish Cinema have fulfilled the tasks of transferring our cultural heritage to future generations through the protection of games and sports.

PDF

___

Abalı, İsmail. “Kemal Sunal Filmlerindeki Folklorik İşlevleri.” Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmları Dergisi 38. (2015): 227-237.
Adıgüzel, Elçin. Toplumsal Gerçekçilik Akımı Perspektifinden Zeki Demirkubuz Sineması. Ordu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara, 2016.
Ankay, Nurcan. Türkiye’de Akademik Eleştiri: Mehmet Kaplan ve Berna Moran’ın Eleştiri Anlayışlarına Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Van, 2012.
Arsunar, Ferruh. Türk Çocuk Oyunlarından Örnekler. İstanbul: Maarif, 1955.
Ekici, Metin. Halk Bilgisi (Folklor) Derleme ve İnceleme Yöntemleri. Ankara: Geleneksel, 2011.
Fedakâr, Pınar ve Selnur Şarman. “Seferihisar Geleneksel Çocuk Oyunlarının Yapısal Analizi.” Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 25. 1. (2016): 366-374.
Hasan, Erbay (ed.). Dede Korkut Kitabı Han’ım Hey (1). Ankara: TOBB Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Özyurt, 2014.
İnci, Petek Ersoy. “Türk Sinemasında Çocuk Oyun ve Oyuncak İmgeleri Üzerine Düşünceler.” Motif Akademi Halk bilimi Dergisi 19. (2017): 27-42.
Kapusuz, Hayriye. Sinemada Kültürel Unsur Olarak Dinsel Kodların Kullanımı: “Beş Vakit” ve “Çile” Filmleri Örneği. İstanbul Üniversites, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul, 2015.
Karakaya, Serdar. Türk Sinemasında Güldürü ve Televizyon Çağında Kamal Sunal Olgusu. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 1997.
Köse, Remziye. Türk Filmlerinde Biliş - Göstergebilimsel Bağlamda Yazgı/İnanç Kavramı. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 2013.
Küçükcan, Ufuk. Filmde Bilimsel Çözümleme. Anadolu Üniversitesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir, 1995.
Oliver, Leaman (ed.). Companion Encyclopedia of Middle Eastern and North African Film. 2001. https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id= LmSFAgAAQBAJ&oi=fnd&pg=PP1&dq=/kemal+sunal&ots=1_jHJau2n0&sig= YhKtHo2jgrwg184WDTQrkb6QOcc&redir_esc=y#v=onepage&q=kemal%20s unal&f=false. Web. 01.07.2017.
Özdemir, Nebi. Cumhuriyet Dönemi Türk Eğlence Kültrü. Ankara: Akçağ, 2005.
Özen, Tuğba. Mehmet Kaplan’ın Edebiyat Teorisi Hakkındaki Görüşler. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara, 2013.
Sabih, Sabir. Azerbaycan Masalları. Bakü: Azerbaycan Neşriyati, 1982.
Saralaev, Marat. ‘Kırgız Küroş2 Güreşinin Eski Boyutunun Canlandırılması, Kırgızların Unutulan ve Yasak Edilen Oyunları Hakkında Bilgilerin Bilimsel Dönümüne Dahil Edilmesi. III. Uluslararası Geleneksel Türk Güreşleri Sempozyumu ve Oyunları Bildiri Kitapçığı. (2016): 255-256.
Savaş, İsa. Spor Sözlüğü, Terimler ve Açıklamalar. İstanbul: Remzi Kitapevi, 1989.
Sunal, Ali Kemal. TV ve Sinemada Kemal sunal Güldürüsü. Marmara Üniversitesi, Sosyal Biimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 1998.
Şahin, Mustafa Yaşar, ve ark. “Spor ve Milliyetçilik Etkileşimi: Ulusal Kimlik Oluşturmada Sporun Yeri ve Önemi.” Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 7. 1 (2010): 1244-1263.
Şarman, Selnur. “Azerbaycan, Kırgız, Başkırt, Gagauz ve Kazak Çocuk Oyunlarının İçerik ve Yapı Bakımından Seferihisar Türkiye Örnekleriyle Karşılaştırılması.” I. Uluslararası Türk Dünyası Oyun ve Oyuncakları Kurultayı, Tam Metin Kitabı. Eskişehir: Pegem Akademi. (2015): 734-746.
Türkmen, Ahmet. Spor Müsabakalarının Yayın Hakları. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İzmir, 2012.
Ünal, Murat. Türk Güldürü Sinemasında Eleştirel Bakış: Yavuz Turgul. Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir, 200.
Şarman, Selnur. “Geleneksel Çocuk Oyunlarının Temel Yaşam Becerilerinin Geliştirilmesine İşlevsel Katkı Açısından Yeni Bir Sınıflandırma Çözümlemesi.” Uluslararsı Oyun ve Oyuncak Kongresi 7-8 Mayıs 2015. Erzurum: Orka Ofset. (2015): 1093-1102.
Ünal, Murat. Türk Güldürü Sinemasında Eleştirel Bakış: Yavuz Turgul. Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir, 200.
Şarman, Selnur ve Bahtiyar Buteyev. “Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye’de Oynanan Zakâ Oyunları. И НТЕЛЛЕКТУАЛЬНЫЕ ИГРЫ КАЗАХСТАНА, КЫРГЫСТАНА И ТУРЦИИ. Tradional Culture the Turkic Peoples “In The Changing World İnternational Scientific Conference. Tрадиционная культура тюркских народов в изменяющемся мире. ҮЗГƏРЕП ТОРУЧЫ ДӨНЬЯДА ТӨРКИ ХАЛЫКЛАРНЫҢ ТРАДИЦИОН МƏДƏНИЯТЕ. Kazan – Tataristan: Казань:Изд-во «Ак Буре» (2017): 376-379.
World Nomad Games Kyrgyz Republic. Türk Halklarının Geleneksel Spor Oyunları II. Uluslararası Sempozyumu. http://www.manas.edu.kg/ index.php/bilimsel-etkinlikler/2479-t%C3%BCrk-halklar%C4%B1n%C4%B1ngeleneksel-spor-oyunlar%C4%B1-ii-uluslararas%C4%B1-sempozyumu. Bişkek: Kırgızistan – Türkiye Manas Üniversitesi. 2016.
Tüzün, Ahmet (haz.). Türk Dünyasında Ortak Sporlar. Ankara: T:C: Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, Kenar Platform. Ankara, 2010.