Geleneğin Güncellenmesi Bağlamında "Duha Koca Oğlu Deli Dumrul" Hikâyesiyle "Deli Dumrul Kurtlar Kuşlar Aleminde" ve "Hop Dedik: Deli Dumrul" Adlı Sinema Filmlerinin Karşılaştırılması Üzerine Bir Deneme

Gelenek, kuşaktan kuşağa aktarılmak suretiyle toplumu meydana getiren bireyleribir arada tutan kültürel değer, tavır ve davranışlardır. Geleneğin nispeten de olsabir yaptırım gücü bulunmaktadır. Gelenek, geçmişten gelen değerlerin bir sonrakikuşağa aktarılması demek olduğundan bünyesinde bir sürekliliği de barındırır.Değişen sosyo--kültürel şartlara bağlı olarak bu "süreklilik" de varlığını devamettirebilmek için kendini güncellemek durumundadır. Geleneğe ait unsurlar bugüncelleme noktasında orijinalinde var olan unsurları sunum bağlamında aslındançok da uzaklaşmadan çağa taşımak zorundadır. Bu makalede Türk sözlügeleneğinin en önemli eserlerinden biri olan Dede Korkut Kitabı'nın "Duha KocaOğlu Deli Dumrul" adlı beşinci hikâyesi ile "Deli Dumrul Kurtlar Kuşlar Aleminde" ve"Hop Dedik: Deli Dumrul" adlı sinema filmleri; kişi kadrosu, zaman--mekân veolayların işlenişi bakımlarından karşılaştırılmıştır. Giriş bölümünde söz konusu eserve sinema filmleri arasındaki benzerlik ve farklılıklar tespit edilmiş, sonrageleneğin sinema filmlerinde ne ölçüde yaşatıldığı, değişim ve geleneğingüncellenmesi bağlamında ne kadar başarılı olunduğu tartışılmış ve sonuçbölümünde ise bu konudaki önerilere yer verilmiştir.

As Paıt of Updating the Trandition, an Essay on the Comparison of the Story "Duha Kocaoğlu Deli Dumrul" and Motion Pictures "Deli Dumrul Kurtlar Kuşlar Aleminde" and "Hop Dedik: Deli Dumrul

Tradition refers to cultural values, attitudes, and behaviours that generates so--ciety and holds people together by means of handing it from generation to gen--eration. Tradition has the power of sanction to some extent. As it means transfer--ring the values from the past to the next generation, tradition contains "continui--ty" in itself. Depending on socio-- cultural conditions, this continuity has to updateitself in order to continue its existence. At the point of this update, the elementsbelonging to tradition have to transfer the elements existing in its essence to thecontemporary age Without moving away from the original very much. In this as--sertion, "Duha Koca Oğlu Deli Dumru which is the fifth story of the Book of DadaGorgud (Dede Korkut), one of the most important works of TurkishAoraI tradition,and two motion pictures which are "Deli Dumrul Kurtlar Kuşlar Aleminde" and"Hop Dedik: Deli Dumrul" are compared with regards to "dramatis personal casting",time and place and course of events. In the introductory chapter, the simi--larities and differences between the aforementioned two works are detected.Then it is discussed to what extent the tradition is maintained in the motion pic--tures and how successfully variations and updating of tradition are fulfilled. In theconclusion part, some suggestions regarding this issue are stated.

PDF

___

ABDULLA K. [2012]. Mitten Yazıya veya Gizli Dede Korkut. akt. Ali Duymaz. Ankara: Ötüken Yay.
BORATAV P. N. [1982]. Folklor ve Edebiyat 1, İstanbul: Adam Yay.
Ekici M. [2004]. "Halk Bilim Araştırmalarında üçüncü Boyut", TÜBAR. 5.15. 55.13-20.
EKİCİ M. [2004]. Halk Bilgisi Derleme ve İnceleme Yöntemleri. Ankara: Geleneksel Yay.
Ekici M. [2004]. "Geleneksel Kültürü Güncellemek Üzerine Bir Değerlendirme", Millî Folklor, s. 80, ss. 33-38.
ELİUZ ü. [1999]. "Dede Korkut Hikâyelerinde Tipler", Uluslararası Dede korkut Bilgi Şöleni Bildiri-- leri, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay.. ss. 139-156.
ERGİN M. [1997]. Dede Korkut Kitabı (Giriş-- Metin-- Faksimile), Ankara: TDK Yay. ERSOY R. [2009]. Sözlü Tarih Folklor İlişkisi, Ankara: Akçağ Yay.
KAYA M. [2004]. "Türk Halk Edebiyatında Deli Dumrul ve Dünya Kültüründeki İzleri". Folklor/ Edebiyat. C.10. ss. 235-238.
ÖGÜT EKER__ G. [2008]. "Gelenekten Geleceğe Halk Edebiyatı". Türk Halk Edebiyatı El Kitabı.
(Editör: M. Ocal OGUZ), Ankara: Grafiker Yay.. ss. 329-330.
ÖRNEK VEYİS S. [1973]. Budun Bilim Terimleri Sözlüğü. Ankara: TDK Yay.
ÖZDAMAR F. [2014]. "Dede Korkut Kitabı'nın Çağdaş Müzik Sanatçıları Üzerindeki Tesiri", Millî Folklor, S. 101, ss. 125-137.
SARIYEVB E. [1999]. "Dede'Korkut'ta Geçen Bazı Gelenek--Görenekler, Halk İnanışları. Deyimler ve Bugün Türkmenistan'daki lzleri", Uluslararası Dede Korkut Bilgi Şöleni Bildirileri, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay., ss. 311-320.
Saydam. B. [2013]. Deli Dumrul'un Bilinci "Türk İslam Ruhu" Üzerine Bir Kültür Psikolojisi Dene-- mesi. lstanbul: Metris Yag.
http://www.hdfi|msaati.0rg/deIi-dumruI-izle.htm| (E.T: 10.09.2015).