Türk dilinde niteleme işlevli yan cümlelerin işlevci, bağımsal ve üreticidönüşümsel kuramlar ile çözümlemesi

Günümüzde çeşitli diller üzerine yapılan bilimsel araştırmalarda çağdaş dilbilim metotları titizlik ile uygulanmaktadır. Çağdaş dilbilim metotları aynı titizlik ile Türkiyede Türk dili üzerine yapılan daha fazla sayıda araştırmaya uygulanmalıdır. Söz konusu çağdaş dilbilim metotları ile yapılan araştırmalara duyulan ihtiyaç günümüzde yapılan saha araştırmalarında açık bir şekilde hissedilmektedir. Çağdaş Türkiye Türkçesi üzerine eş zamanlı planda yapılan bu çalışmada, işlevci, bağımsal ve üreticidönüşümsel kuramlar, Türk dilinde birleşik cümlelerde niteleme işlevinin en yaygın görüldüğü partisip1 ile kurulan yan cümlelere uygulanacaktır.

The analysis of subordinate clauses with descriptive function by using functional, dependent and transformational-generative approaches

Today, linguistic methods are applied to the various languages with rigour. Contemporary methods of linguistics with the same diligence must be applied to more researches into Turkish language in Turkey. Today, the need of these modern methods of linguistic research is clearly being felt in the field. Functional, dependency and transformational-generative approaches will be applied into subordinate clauses with participles in this synchronous research into contemporary Turkish language.

___

  • Aksan, Doğan, Her Yönüyle Dil (Ana Çizgileriyle Dilbilim), TDK, Ankara, 2007.
  • Chomsky, N., Syntactic Structure, London, The Hague, Paris, Mouton & Co., 1957.
  • Chomsky, N., Aspects of the Theory of Syntax, Massachusetts: M.I.T Pres, 1965.
  • Chomsky, N., Lectures on Government and Binding, Dordrecht, Foris, 1981.
  • Chomsky, N., Knowledge of Language: Its Nature Origin and Use, Praeger Publis- her, New York, 1986.
  • Chomsky, N., The Minimalist Program, MIT Press, Cambridge, 1995.
  • Dik, S.C., The Theory of Functional Grammar, Dordrecht, Foris, 1989.
  • Dizdaroğlu, Hikmet, Tümce Bilgisi, TDK Yayınları, Ankara, 1976.
  • Ergin, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Basım / Yayım, İstanbul, 2009.
  • Gencer İplikçi, Ayşe, Tarık Buğra’nın Öykülerindeki Niteleme Sıfatları, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Denizli, 2009.
  • Hatipoğlu, Vecihe, Türkçenin Sözdizimi, TDK, Ankara, 1992.
  • Kononov, A.N., Grammatika Turetskogo Yazıka, Multilingual Yayınları, İstanbul, 1995.
  • Mehmedoğlu, Alâeddin, “Türkiye Türkçesinde Cümle Öğelerine Yeni Bir Bakış”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 142, İstanbul, 2003.
  • Mehmedoğlu, Alâeddin, “Bağımlı Birleşik Cümle Üzerine”, Türk Dili, S: 567, Mart 1999.
  • Ozil, Şeyda ve F. Akerson, Türkçede Niteleme, Simurg, İstanbul, 1998.
  • Özkan, Mustafa v.d., Yüksek Öğretimde Türk Dili, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2001.
  • Tesniere, L. Elements de Syntaxe Structurale, Klincksieck edn., Paris, 1959.
  • Vardar, Berke, Güz, N., Huber, E., Senemoğlu, O., Öztokat, E., Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, ABC Yay., İstanbul, 1998.
  • Yavuz, Kemal, Kazım Yetiş ve Necat Birinci, Türk Dili ve Kompozisyon Dersleri, Bayrak Yayınları, İstanbul, 1996.
  • Yılmaz, Engin, Türkiye Türkçesi’nde Niteleme Sıfatları, Değişim Yayınları, İstanbul, 2004.