Selçuklular döneminde sivil mevlid merasimleri

Selçuklular dönemi Türk İslam kültürünün oluşması ve gelişmesi ba- kımından oldukça önemlidir. Anadolunun bütünüyle Müslüman Türk yur- du olmasına vesile olan 1071 yılında yapılan Malazgirt Savaşıyla Ana- dolunun kapılarını açan ve bu süreçte Anadolunun pek çok yerini İslam kültürünün dokusuyla bezeyen Selçuklular dönemi kültür tarihimiz bakı- mından çok önemlidir. Bu bağlamda, Peygamber sevgisinin bir tezahürü olan mevlid kutlamaları da günümüzdeki şekliyle ilk kez Selçuklular dö- neminde hem sivil hem de resmi bir tarzda gerçekleştirilmiştir. Bu maka- lede, Selçuklular döneminde yapılan mevlid kutlamaları ele alınacaktır.

Mawlid ceremonies in the period of seljuks

The period of Seljuks is quite significant in terms of the formation and development of Turko-Islamic culture. The period of Seljuks, which star- ted the process of making Anatolia a Muslim-Turk land as a result of the War of Malazgirt in 1071 and which decorated many places of Anatolia with the motifs and patterns of Islam during this process, is very impor- tant in terms of our history of culture. In this context, mawlid ceremonies, which are the manifestations of the love of the Prophet, were organized for the first time in the period of Seljuks both formally and informally in the same form as we do today. In this paper, mawlid ceremonies held in the period of Seljuks are dealt with.

PDF

___

Ahmed b. Hanbel, Müsned, I-VI, (Kahire 1895ten ofset).
Ateş, Ahmet, Vesîletün-necât: Mevlid, Ankara, 1954.
Bakırcı, Selami, Mevlid: Doğuşu ve Gelişmesi, Erzurum, 2002.
Çetin, Osman, Tarihte İlk Resmî Mevlid Merasimleri, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 2, Bursa, 1989.
Ebû Dâvud, Süleyman b. el-Eşas es-Sicistânî, I-IV, Sünen, İstanbul ts.
Ebû Şâme el-Makdisî, el-Bâis alâ inkâril-bida vel-havâdis, (nşr. Meşhur Hasan Selman), Riyad 1410/1990.
el-Hasenî, Muhammed b. Alevî el-Mâlikî, Havlel-ihtilâf bi zikril-mevlidin-Nebeviyyiş-şerîf, (10. baskı), Kahire, 1418.
Hub, Musa, İlk Nûrun Doğuşu, İstanbul, 2008.
Işık, Emin, Mevlid Geleneğimiz, Türk Edebiyatı, Kasım 1990, Sayı: 205, İstanbul, 1990.
İbn Cübeyr, er-Rihle, Kahire 1400/1980.
İbn Hallikân, Vefeyâtul-Ayân, Beyrut, 1977.
İbn Kesîr, el-Bidâye ven-nihâye, Beyrut, 1978.
Kalkaşendî, Ahmed b. Ali el-Fezzârî, Subhul-aşâ fî sınâatil-inşâ, nşr. Muhammed Hüseyin, Beyrut, 1987.
Koca, Salim, Türkiye Selçuklu Devletinin Özellikleri, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 71, İstanbul, 1991.
Köymen, Mehmet Altay, Selçuklu Devri Türk Tarihi, Ankara, 1963.
Makkarî, Ezhârur-riyâz, (nşr. Saîd Ahmed vd.) Rabat 1398/1978.
Makrizi, Ebül-Abbas, Hıtat, I-V, ed. M. Gaston Wiet, Fuat Sezgin, Frankfurt am Main: Institut für Geschichte der Arabisch-Islamischen Wis- senschaften, 1995 (1913 Kahire basımlı nüshanın tıpkı basımıdır.)
Müslim, Ebul-Huseyn Müslim b. el-Haccâc, Sahîhu Müslim, I-IV, ys. 1955.
Özel, Ahmet, Mevlid md., TDV İslam Ansiklopedisi, c. 29, (476-477).
Pekolcay, Necla, Mevlid md., İslam Ansiklopedisi, c. 8, 171-176, İstanbul, 1979.
Shinar, Pessah, Traditional and Reformist Mawlid Celebrations in the Maghrib, Studies in Memory of Gaston Wiet, (ed. Myrian Rosen-Ayalon), Jerusalem, 1977.
Sibt İbnül-Cevzî, Ebul-Muzaffer, Mirâtüz-zamân fî Tarihil-Ayân, Millet Kütüphanesi, Feyzullah Efendi, nr. 1524.
Suyûtî, Celaleddin Abdurrahman, Hüsnül-Makasıd fî amelil-mevlid, nşr. Mustafa Abdulkadir Atâ, Beyrut, 1985.
Sümer, Faruk, Selçuklular Devrinde Türk Atabeyleri, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 61, İstanbul, 1989.
Şâmî, Şemsüddin Ebû Abdullah, Sübülül-hüdâ ver-reşâd, Kahire ty.
Şeker, Mehmet, Osmanlılarda Mevlid Alayı, Diyanet İlmî Dergi, c. 35, Sayı: 1, Ocak-Şubat-Mart 1999.
Yıldız, Hakkı Dursun, İslamiyet ve Türkler, İstanbul, 1976.
Zirikli, Hayruddin, el-Alâm, Beyrut, 1980.