I. Dünya savaşında galiçya cephesinde Türk ordusunun katıldığı muharebeler

Tartışmalı nedenlerle I. Dünya Savaşına Miver Devletleri yanında ka- tılan Osmanlı Devleti, 1914-1916 arasında; doğuda Sarıkamışta Ruslar- la, batıda Çanakkalede İtilaf Devletleriyle ve güneyde Basrada İngiliz- lerle muharebelere tutuştu. Çanakkaleden 211.000 kayıpla zaferle çıktı, Sarıkamışta ise 90.000 kaybının çoğu iklim şartlarının acımazsızlığına teslim ederken, savunmasız kalan Doğu Anadolu ile Doğu Karadeniz Ruslar tarafından işgal edildi. Güneyde ise geçici olarak İngilizleri Kutul Ammarede durdurmuştu. Ana vatan tehdit altındayken Enver Paşanın; Mihver Devletlerinin I. Dünya Savaşını Avrupada kazanacağı şeklindeki ön görüsü ki Liman Von Sandersin itirazına rağmen, 100 binin üzerinde Anadolu evladının, Doğu Avrupa ve Balkanlarda savaşmasına ve makalemize konu olan Galiçya cephesinden sadece 12 bin insanımızın kaybına neden olmuştur. Asil ecdadına layık olmanın gururuyla, atalarının at koşturduğu Doğu Avrupanın ortalarına bir kez daha ayak basan Mehmetçik; Galiçyada yeni bir efsane yaratarak, Ruslara yenilen Avusturya-Macaristan ordularının savunma hattını bir kolordu ile desteklemiştir. Rusların neredeyse meşhur Karpat Dağlarına sarkacak taarruzlarını durdurmada çok büyük katkı sağ- layan 15inci Kolordunun; teşkili, Galiçyaya intikali ve katıldığı muharebe- lerde gösterdiği askeri başarıları ile yabancı topraklara verdiği 12 bin aziz şehidin bir kez daha hatırlanması için bu çalışma hazırlanmıştır.

The battles in galicia front that the Turkish army fought during World war ı

The Ottoman Empire took its place along the Axis Powers during World War I with questionable reasons in 1914-1916. It fought with Rus- sia in Sarikamis, the Allied Powers in Canakkale (in the West) and the English in Basra (in the South). It rose victorious in Canakkale with 211.000 casualties; however most of the loss of 90.000 in Sarikamis we- re due to the ferocious weather conditions which left the area defense- less. This then resulted in the invasion of Eastern Anatolia and Eastern Blacksea by the Russians. The Ottoman Empire briefly stopped the Eng- lish in Kut ul Ammare. The foresight of Enver Pasha -despite the objection of Liman Von San- ders- as; Axis Powers will win the World War I in Europe the 1916, cau- sed over 100.000 Anatolian sons to fight in East Europe and Balkans and prevented 12.000 soldiers of ours from coming home from Galician Front, which is the topic of this article. With the honor of being worthy of their noble ancestors, Turkish soldi- ers, who stepped at the middle of Eastern Europe once again, supported the defense of Austria-Hungarian Armies, which were defeated by the Russians, with an army corps by creating a new legend in Galicia. This study is prepared to commemorate 12.000 martyrs buried in foreign lands, and the formation, transformation and military achievements of $15^{th}$ Corps, which contributed a lot to prevent Russian attacks in famous Karpat Mountains.

PDF

___

Akçora, Ergünöz, Çanakkale Deniz Savaşında En Uzun Gün 18 Mart 1915, Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi, Sayı: 16, İstanbul, 1988.
Akçora, Ergünöz, Çanakkale Muharebeleri ve Gazi Mustafa Kemal, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 52, İstanbul, 1988.
Akşin, Sina, Yakınçağ Türk Tarihi 1908-1980, Milliyet Yay., İstanbul, 2007.
Aldan, Mehmet, Galiçya ve Sonrası Hilmi Dilmenin Öyküsü, A.Ü.S.B.F. Yay., Ankara, 1984.
Arıkan, İbrahim, Harp Hatıralarım, Timaş Yay., 2. Baskı, İstanbul, 2007.
Aydemir, Şevket Süreyya, Tek Adam I, Remzi Kitapevi, İstanbul, 1985.
Bakar, Bülent, Birinci Dünya Savaşında Rusyaya Esir Düşen Türk Askerleri: Rusyadaki Üserâmız Hakkında Malûmât, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 179, İstanbul, 2009.
Beyoğlu, Süleyman, Çanakkale Savaşlarında Atatürk, Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi, Sayı: 171, İstanbul, 2011.
Birinci Dünya Harbi Avrupa Cepheleri, Gnkur. Yay., Gnkur. Basımevi, Ankara, 1967.
Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi Avrupa Cepheleri, Gnkur. Yay., Gnkur. Basımevi, Ankara, 1996.
Boekch, Katrin, (Münih), Birinci Dünya Savaşı Arifesinde Rusya ve Balkan Devletleri, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Çev: Mustafa Aydın, İstanbul, 2007.
Canatan, Yaşar, Şaşmaz, Musa, Gedik, İlhan, Çanakkale Üzerine, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 89, İstanbul, 1994.
Çalık, Ramazan, Meclis-i Mebusan Encümen Mazbataları, Devre 3, C. 1, İçtima 3. Ertem, Şefik, Birinci Dünya Savaşında Avrupada Yüzbin Türk Askeri, Kastaş Yay., İst., 1992.
Ertürk, Yaşar, Kafkas İslam Ordusunun Azerbaycan ve Dağıstan Harekâtı (1918), Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 186, İstanbul, 2010.
Ertürk, Yaşar, Doğu, Güneydoğu ve Musul Üçgeni (1918-1923), IQ. Yay., 2. Baskı, İstanbul, 2008.
Görgülü, İsmet, On Yıllık Harbin Kadrosu 1912-1922, XVI. Dizi-Sa-69, TTK Yay., Ankara, 1993.
İşcan, Yetkin, www.Gellipoli1915.org
Kara, Adem, - Avcı, Cemal, Türk İnkılabının Tarihi, IQ. Yay., İstanbul, 2007.
Karakartal, Oğuz, Çanakkale Savaşı Hakkında İtalyanca Bir Kitap I. Dardanelli Loriente E La Guerra Europea Giuseppe Pizza, Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi, Sayı: 111, İstanbul, 1996.
Nazif, Süleyman, Malta Geceleri, Fırak-ı Irak ve Galiçya, İstanbul, 1979.
Polonya Dış Siyaseti, Türkler Galiçyada, Polonya Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği, www.polonya.org.tr./sec2_galicya.html.
Şarman, Kansu, Komutanım Galiçya Ne Yana Düşer? Mehmetçik Avrupada Mehmet Şevki Yazmanın Anıları, İş Bankası Yay., İstanbul, 2007.
Tepekaya, Muzaffer, www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak
Türkmen, Zekeriya, Keskin, Alev, İlhan, Fatma, Birinci Dünya Savaşında Irak Cephesinde Kutül Ammare Zaferi, Silahlı Kuvvetler Dergisi, Sayı: 393, Temmuz, 2007.
Umar, Ömer Osman, Çanakkale Savaşının Önemi ve Sonuçları, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 143, İstanbul, 2003.
Wallach, Jehuda L., Bir Askeri Yardımın Anatomisi, Çev. Fahri Çeliker, Gnkur. Basımevi, Ankara, 1985.
Yazman, Mehmet Şevki, Kumandanım Galiçya Ne Yana Düşer, I. Baskı, İstanbul, 1928.
Arşiv Belgeleri
ATASE Arşiv, No: 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-28, Fih. 001-03.
ATASE Arşiv, No: 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-28, Fih. 001-03a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-29, Fih. 001a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-29, Fih. 001-05.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-29, Fih. 001-05a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-32, Fih. 001-11.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-33, Fis. 001-03a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-33, Fis. 001-04.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-34, Fis. 001-28.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-35, Fis. 001-28.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-35, Fis. 001-28a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-36, Fis. 001-06.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-36, Fis. 001-21.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-36, Fis. 001-21a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-36, Fis. 001-22.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-36, Fis. 001-22a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-39, Fis. 001-22.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-39, Fis. 001-22a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-40, Fis. 001-18.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-40, Fis. 001-18a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-41, Fis. 001-07.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-41, Fis. 001-07a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-47, Fis. 001-02.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-47, Fis. 001-02a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-47, Fis. 001-25.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-47, Fis. 001-25a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-49, Fis. 001-22.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-49, Fis. 001-22a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-51, Fis. 001-06.
ATASE Arşiv, No. 5/8981. Kıs. 4402, Dos. H-60, Fis. 001-09a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-71, Fis. 001-031a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-78, Fis. 001-03a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-78, Fis. 001-11a.
ATASE Arşiv, No. 5/8981, Kıs. 4402, Dos. H-79, Fis. 001-32a.