Funda SEVENCAN, Songül VAİZOĞLU ACAR, Çağatay GÜLER

Tüm Vücut Titreşiminin Sağlık Etkileri ve Kontrolü

Titreşim, vücudun belirli bir referans noktasına göre salınımı olarak tanımlanmaktadır. Endüstride kullanılan ve titreşim kaynağı olan çalışma aletleri hastalıklara neden olmaktadır. Bu nedenle titreşim, iş sağlığını etkileyen ve en çok araştırılan ergonomik faktörlerden biri olmuştur. Titreşimin sağlığa etkisi ve algılanan şiddeti; titreşimin frekansına, şiddetine, yönüne, ivmesine, maruz kalınan süreye, titreşimin etkilediği bölgeye, kişinin yaşına, cinsiyetine, postürüne, kişinin kaynağa uzaklığına, aktivitesine, günün zamanına ve kişinin genel sağlık durumuna bağlıdır. Tüm vücut titreşiminin en sık görülen sağlık etkilerinden biri kas iskelet sistemine olan etkileridir. Birçok çalışmada tüm vücut titreşiminin özellikle bel, sırt, omuz ve boyunu etkilediği gösterilmiştir. Hormon düzeylerinde değişiklik olmadığını gösteren çalışmalar olduğu gibi hormon düzeylerinin düştüğü ya da yükseldiğini gösteren çalışmalar da bulunmaktadır. Sindirim ve dolaşım sistemi üzerine çeşitli araştırmalar yapılmış ve sindirim sistemi şikâyetlerinin arttığı, peptik ülser, gastrit, varis ve hemoroidin daha sık görüldüğü saptanmıştır. Titreşimin sağlık etkilerinden korunmak için Avrupa komisyonu direktifleri, Türk Standartları, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ve Titreşim Yönetmeliği yayınlanmıştır. Titreşimin kontrolü için teknik ve tıbbi önlemler ile eğitime gereksinim vardır.

[The Health Effects and Keep Down of Whole Body Vibration]

Vibration was defined that oscillation of the body according to the reference point. The tools that are used in industry and are the source of vibration cause diseases. For this reason, the vibration has been one of the factors that affect the health and of the most widely researched in the field of ergonomics. The perceived intensity and health effects of vibration depend on the vibration frequency, intensity, direction, acceleration, duration of exposure, vibration affects the region, age, gender, posture, distance from the source person, activity, time of day and the person's overall health condition. The one of the most common health effects of whole body vibration is impact on musculoskeletal system. In many studies, indicated that whole-body vibration effect waist, back, shoulder and neck especially. There were varied studies that hormone levels were not changed as well there were varied studies that hormone levels were increased or decreased. There were varied studies about the digestive and circulatory system. In these studies, digestive system complaints, peptic ulcer, gastritis, varicose veins and hemorrhoids were determined frequently. For protection the health effect of vibration, Directives of the European Commission, Turkish Standards, Assessment and Management of Environmental Noise and Vibration Regulations were published. For the control of vibration are need technical and medical measures and education.

PDF

___

1. Şahin M, Işık G. Titreşim, İş Sağlığı ve İş Güvenliği Açısından Etkileri Risklerin Kontrolü ve Uygulamalar. İş Sağlığı ve Güvenliği Sempozyumu Kitabı. 5-6 Ekim 2007. p. 241-262.
2. Ren B. Musculoskeletal disorders and whole body vibration exposure. Umea University Medical Dissertations, New Series No. 852, From the Department of Public Health and Clinical Medicine, Occupational Medicine. Sweden, 2004. p. 10-20.
3. Meslek Hastalıkları Rehberi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü. Matsa Basımevi. Ankara. 2011; 477- 479.
4. Buğdaycı R, Kurt Ö, Öner S, Şaşmaz T, Güler Ç. Titreşim. Eds.: Güler Ç. In: Sağlık Boyutuyla Ergonomi. Palme Yayıncılık. Ankara, 2004. p. 395- 412.
5. Bilir N, Yıldız AN. İş Sağlığı ve Güvenliği. Eds.: Güler Ç, Akın L. In: Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Hacettepe Üniversitesi Yayınları. Ankara; 2006. p. 601-33.
6. Keyserling WM, Armstrong TJ. Ergonomics and work-related musculoskeletal disorders. Eds.: Maxcy KF, Rosenau MJ, Last JM, Wallace RB. In: Maxcy-Rosenau-Last Public Health & Preventive Medicine. 15th edition. Connecticut: Appleton & Lange; 2008. p. 763-779.
7. EU Good Practice Guide. 2008. Guide to good practice on Whole-Body Vibration, http://resource.isvr.soton.ac.uk/HRV/VIBGUIDE/20 08_11_08%20WBV_Good_practice_Guide%20v6. 7h%20English.pdf [Acces date: 02.01.2013].
8. Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği. Resmi Gazete Tarihi/Sayısı: 04.06.2010 / 27601.
9. Melemez K, Tunay M. Ormancılıkta Traktör Titreşiminin Ergonomik Değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2010; 1: 96-108.
10. Kin-İşler A. Titreşimin Performansa Etkisi. Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. of Sport Sciences. 2007; 18(1): 42-56.
11. Gatti PL, Ferrari V. Applied structural and mechanical vibrations:theory methods and measuring instrumentation. London, UK:Spon press, 1999; 606-813.
12. Meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar rehberi. Tüm vücut titreşimi. Türkiye`de İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının İyileştirilmesi Projesi p.144-146. http://www.isgum.gov.tr/rsm/file/isgdoc/isgip/isgip_ saglik_tani_rehberi.pdf [Acces date: 19.04.2013].
13. Titreşim Ölçümü. Başkent İş Sağlığı Güvenliği ve Çevre Ölçüm Merkezi. http://www.baskentsaglik.com/titresim-olcumu- 64.html [Acces date: 15.03.2013]. 14.
14.Titreşim. http://www.fmo.org.tr/wpcontent/uploads/2012/02/6Titre%C5%9FimMahmut-Cand%C4%B1r.pdf [Acces date: 10.11.2012].
15. Titreşim Yönetmeliği. Resmi Gazete Tarihi/Sayısı: 23.12.2003 / 25325.
16. Totosy de Zepetnek JO, Giangregorio LM, Craven BC. Whole-body vibration as potential intervention for people with low bone mineral density and osteoporosis: A review. J Rehabil Res Dev. 2009; 46:529-542.
17. Titreşim (vibrasyon). http://www.riskmed.com.tr/?option=downloads&cat id=45&Itemid=67 [Acces date: 10.11.2012].
18. Cardinale M, Leiper J, Erskine J, Milroy M, Bell S. The acute effects of different whole body vibration amplitudes on the endocrine system of young healthy men: a preliminary study. Clin Physiol Funct Imaging. 2006; 26: 380-384.
19. Bosco C, Iacovelli M, Tsarpela O, Cardinale M, Bonifazi M, Tihanyi J, et al. Hormonal responses to whole-body vibration in men. Eur J Appl Physiol. 2000; 81(6): 449-454.
20. Di Loreto C, Ranchelli A, Lucidi P, Murdolo G, Parlanti N, De Cicco A, et al. Effects of whole-body vibration exercise on the endocrine system of healthy men. J Endocrinol Invest. 2004; 27(4): 323-7.
21. Seidel H. On the relationship between whole body vibration and spinal health risk. Industrial health. 2005; 45: 361-377.
22. Bovenzi M. Health effects of mechanical vibration. G Ital Med Lav Ergon. 2005; 27(1): 58-64.
23. Bogaerts CG, Delecluse C, Claessens AL, Troosters T, Boonen S, Verschueren SMB. Effects of whole body vibration training on cardiorespiratory fitness and muscle strength in older individuals (a 1-year randomised controlled trial). Age and Ageing. 2009; 38: 448-454.
24. Kumar A, Varghese M, Mohan D, Mahajan P, Gulati P, Kale S. Effect of Whole-Body Vibration on the Low Back. A Study of Tractor-Driving Farmers in North India. SPINE. 1999; 24(23): 2506-2515.
25. Erskine J, Smillie I, Leiper J, Ball D, Cardinale M. Neuromuscular and hormonal responses to a single session of whole body vibration exercise in healthy young men. Clin Physiol Funct Imaging. 2007; 27: 242-248.
26. Hu H. Other physical hazards and their eVects. Occupational health: recognizing and preventing work-related disease. Little, Brown and Co, Boston, 1983. p. 219
27. Wasserman DE.Vibration. Environmental medicine. Mosby-Year, St. Louis, 1995. p. 557.
28. Gann PH, Hennekens CH, Ma J, Longcope C, Stampfer MJ. Prospective study of sex hormone levels and risk of prostate cancer. J Natl Cancer Inst. 1996; 88(16):1118-1126.
29. Roberts RO, Bergstralh EJ, Bass SE, Leiber MM, Jacobsen SJ. Prostatis as a risk factor for prostate cancer. Epidemiology. 2004; 15(1): 93-99.
30. Dennis LK, Lynch CF, Torner JC. Epidemiologic association between prostatitis and prostate cancer. Urology. 2002; 60(1):78-83.
31. Young E, Kreiger N, Purdham J, Sass-Kortsak A. Prostate cancer and driving occupations: could whole body vibration play a role? Int Arch Occup Environ Health. 2009; 82: 551-556
32. Conway GE, Szalma JL, Hancock PA. A quantitative metaanalytic examination of wholebody vibration effects on human performance. Ergonomics. 2007; 50(2): 228-245.
33. Hulshof C, Zanten B.V. Whole-body vibration and low-back pain. International Archives of Occupational and Environmental Health. 1987; 59: 3.
34. Van Poppel MN, Koes BW, Devillé W, Smid T, Bouter LM. Risk factors for back pain incidence in industry: a prospective study. Pain. 1998; 77: 81-6.
35. Leclerc A, Tubach F, Landre MF, Ozguler A. Personal and occupational predictors of sciatica in the GAZEL cohort. Occup Med. 2003; 53: 384-91.
36. Lis AM, Black KM, Korn H, Nordin M. Association between sitting and occupational LBP. Eur Spine J. 2007; 16: 283-298.
37. Özgener L. Bir Kamyon Kabininde Yol Düzgünsüzlükleri Sonucu Oluşan Titreşiminin Bilgisayar Yardımıyla Modellenmesi Analizinin Yapılması Ve Konstrüktif Önlemlerinin Alınması. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Makina Mühendisliği Bölümü, Konstrüksiyon İmalat Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. İzmir, Temmuz 2002.
38. Dedeler H. Bir İşletmede İşyeri Fiziksel Risk Etmenlerinin Çalışanların Sağlığına Olan Etkisinin Saptanması ve Değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Edirne 2008.
39. Kåsin JI, Mansfield N, Wagstaff A. Whole body vibration in helicopters: risk assessment in relation to low back pain. Aviat Space Environ Med. 2011; 82(8): 790-6.
40. Village J, Trask C, Chow Y, Morrison JB, Koehoorn M, Teschke K. Assessing whole body vibration exposure for use in epidemiological studies of back injuries: measurements, observations and self-reports. Ergonomics. 2012; 55(4):415-24.
41. Kittusamy N.K, Buchholz B. Review of the Literature Whole-body vibration and postural stress among operators of construction equipment: A literature review. Journal of Safety Research. 2004; 35(3): 255-261.
42. Mılosavljevıc S, Bagherı N, Vasıljev RM, Mcbrıde DI, Rehn B. Does Daily Exposure to Whole-Body Vibration and Mechanical Shock Relate to the Prevalence of Low Back and Neck Pain in a Rural Workforce? Ann. Occup. Hyg. 2012; 56(1):10-17.
43. Tiemessen IJH, Hulshof CTJ, Frings-Dresen MHW. Low back pain in drivers exposed to whole body vibration: analysis of a dose-response pattern. Occup Environ Med. 2008; 65: 667-675.
44. Armstrong TJ. Mechanical Stressors. Eds.:Rosenstock L, Cullen MR, Brodkin CA, Redlich CA. Textbook of Clinical Occupational and Environmental Medicine. Second Edition.USA. 2005; 32: 849.
45. M J Griffin. Minimum health and safety requirements for workers exposed to handtransmitted vibration and whole-body vibration in the European Union; a review. Occup Environ Med. 2004; 61: 387-397.
46. Waters T, Genaidy A, Viruet HB, Makola M. The impact of operating heavy equipment vehicles on lower back disorders. Ergonomics. 2008; 51(5): 602-636.
47. Lings S, Leboeuf-Yde C. Whole-body vibration and low back pain: a systematic, critical review of the epidemiological literature 1992-1999. Int Arch Occup Environ Health. 2000; 73: 290-297
48. Jiao K, Li Z, Chen M, Wang C, Qi S. Effect of different vibration frequencies on heart rate variability and driving fatigue in healthy drivers. Int Arch Occup Environ Health. 2004; 77: 205-212.
49. Vissers D, Verrijken A, Mertens I, Gils CV, Sompel AV, Truijen S, et al. Effect of Long-Term Whole Body Vibration Training on Visceral Adipose Tissue: A Preliminary Report. Obes Facts. 2010; 3: 93-100.
50. Verschueren S, Roelants M, Delecluse C, Swinnen S, Vanderschueren D, Boonen S. Effect of 6-month whole body vibration training on hip density, muscle strength, and postural control in postmenopausal women: a randomized controlled pilot study. J Bone Miner Res. 2004; 19(3): 352-359.
51. Roelants M, Delecluse C, Goris M, Verschueren S. Effects of 24 weeks of whole body vibration training on body composition and muscle strength in untrained females. Int J Sports Med. 2004; 25: 1-5.
52. Güler Ç, Vaizoğlu S, Telatar GT, Sevencan F. Araç şoförlerinde tüm vücut titreşimi ve gürültü etkileniminin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD, 2008.
53. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü, 11 Ocak 1974 tarih, Sayı: 14765.
54. Mansfield NJ. Impedance methods (Apparent mass, driving point mechanical impedance and absorbed power) for assesment of the biomechanical response of the seated person to whole body vibration. Industrial health. 2005; 43: 378-389.
55. Güler Ç, Vaizoğlu S, Tekbaş ÖF. Risk değerlendirilmesi. Özgür Doruk Güler Çevre Dizisi: 31. Palme Yayınevi, Ankara, 2008.
56. Ergonomics Checkpoints: Practical and easy-toimplement solutions for improving safety, health and working conditions. Second editon. ILO, IEA, Geneva, 2010.
57. Johanning E, Fisher S, Christ E, Göres B, Landsbergis P. Whole Body Vibration Study in U.S. Raiload Locomotives-An Ergonomic Risk Assessment. AIHA Journal. 2002; 63: 439-446.
58. Funke G, Matthews G, Warm Js, Emo K. Vehicle Automation: A Remedy For Driver Stress?. Ergonomics. 2007; 50(8): 1302-1323.
59. Lötters F, Burdorf A, Kuiper J, Miedema H. Model fort he work-relatedness of low-back pain. Scand J Work Environ Health. 2003; 29(6): 431-440
60. Walker-Bone K, Palmer KT. Musculoskeletal disorders in farmers and farm workers. Occup. Med. 2002; 52(8): 441-450.