ŞÜKRAN ERTEKİN PINAR, DİLEK BİLGİÇ, GÜLBAHTİYAR DEMİREL, Merve Burcu AKYÜZ, Cansu KARATEPE, Dilek SEVİM

Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki

Amaç: Sağlık alanında okuyan üniversite son sınıf öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişkiyi incelemek amacı ile yapıldı. Yöntem: Tanımlayıcı nitelikteki çalışmanın örneklemini sağlık ile ilgili bölümlerde öğrenim gören 204 üniversite son sınıf öğrencisi oluşturdu. Veriler Kişisel Bilgi Formu, Yaşam Doyumu Ölçeği (YDÖ) ve Maslach Tükenmişlik Envanteri-Öğrenci Formu (MTE-ÖF) ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik dağılım, t-testi, Pearson korelasyon analizi, Kruskal-Wallis, Tukey testi ve ANOVA testleri kullanıldı. Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 22.63±1.29, YDÖ puan ortalaması 20.71±6.54, MTE-ÖF'nun alt faktörlerinden tükenme 13.91±4.50, duyarsızlaşma 9.69±3.77 ve yetkinlik puan ortalaması 11.15±3.16'dır. Çalışmada yaşam doyumu ile MTE-ÖF alt faktörlerinden tükenme (r=-.327; p=.000), duyarsızlaşma (r=-.283; p=.000) ve yetkinlik (r=-.291; p=.000) puanları arasında negatif yönlü anlamlı ilişki olduğu, tükenmişlik puanları arttıkça yaşam doyumlarının azaldığı saptandı. Sonuç: Öğrencilerin yaşam doyumları ile tükenmişlikleri arasında negatif yönlü anlamlı ilişki bulunmakta, tükenmişlikleri arttıkça yaşam doyumları azalmaktadır

Relationship between burnout and life satisfaction of university students in the health field

Aim: The objective of the study is to identify the correlation between life satisfaction and burnout levels of senior students attending health-related departments of universities. Methods: The sample of the descriptive study is composed of 204 senior students attending health-related departments of universities. The required data were collected with The Satisfaction with Life Scale (SWLS) and Maslach Burnout Inventory-Student Form (MBI-SF). Data were evaluated with percentage distributions, t tests, Pearson correlation analyses, Kruskal-Wallis tests, Tukey tests and ANOVA tests. Results: The average age of the students was 22.63±1.29 and the average SWLS score was 20.72±6.54. On the other hand, their exhaustion, depersonalisation and accomplishment scores which are sub-factors of MBI-SF were 13.91±4.50, 9.69±3.77 and 11.15±3.16 respectively. In the study, significant negative correlation was determined between life satisfaction and scores of exhaustion (r= -.327; p = .000), depersonalisation (r= -.283; p=.000) and accomplishment (r= -.291; p= .000) which are subfactors of MBI-SF. And it was concluded that the higher the exhaustion scores; the lower the life satisfaction. Conclusion: A significant negative correlation was determined between life satisfaction and burnout levels of students. As a result, their life satisfaction decreases as their burnout levels rise.

___

Naçar M, Baykan Z, Çetinkaya F. Erciyes Üniversitesi tıp fakültesi birinci ve ikinci sınıf öğrencilerinde tükenmişlik durumu ve eğitimin etkisi. Tıp Eğitimi Dünyası Dergisi. 2012; 35: 9-20.
Atalayın Ç, Tezel H, Önal B, Balkıs M, Köse T. Diş hekimliği öğrencilerinde tükenmişlik: Ön çalışma. İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi. 2013; 47(3): 6-18.
Güdük M, Erol Ş, Yağcıbulut Ö, Uğur Z, Özvarış ŞB, Aslan D. Ankara'da bir tıp fakültesi'nde okuyan son sınıf öğrencilerde tükenmişlik sendromu. Sted. 2005; 14(8): 169-173.
Gündüz B, Çapri B, Gökçakan Z. Üniversite öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 19: 38-55.
Akpolat M, Işık O. Sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri: Bir kamu hastanesi örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2008; 11(2): 229-254.
Da Silva RM, Goulart CT, Dias Lopes LF, Serrano PM, Siqueira Costa AL, De Azevedo Guido L. Hardy personality and burnout syndrome among nursing students in three Brazilian Universities--an analytic study. BMC Nursing. 2014; 13: 9: http://www.biomedcentral.com.
De Oliva Costa EF, Santos SA, De Abreu Santos ATR, De Melo EV, De Andrade TM. Burnout syndrome and associated factors among medical students: A cross-sectional study. Clinics. 2012; 67(6): 573-579.
Sevencan F, Uzun N, Yücel EH Şener A, Yılmaz AE, Üner S. Hacettepe Üniversitesi tıp fakültesi dönem VI öğrencilerinde tükenmişlik düzeyi ve etkileyen faktörler. Hacettepe Tıp Dergisi. 2011a; 42: 42-48.
Sevencan F, Cayır E, Üner S. Burnout status of intern doctors and associated factors. Cah Socio Demo Med. 2011b; 50: 501-16.
De Abreu Santos ATR, Grosseman S, De Oliva Costa EF, De Andrade TM. Burnout syndrome among internship medical students. Med Educ. 2011; 45(11): 1146.
Dyrbye LN, Thomas MR, Massie FS, Power DV, Eacker A, Harper W, ve ark. Burnout and suicidal ideation among U.S. medical students. Annals of Internal Medicine. 2008; 149 (5): 334-341.
Dyrbye LN, Thomas MR, Huntington JL, Lawson KL, Novotny PJ, Sloan JA, et al. Personal life events and medical student burnout: A multicenter study. Academic Medicine. 2006; 81(4): 374-384.
Çapri B, Gündüz B, Gökçakan Z. Maslach tükenmişlik envanteri-öğrenci formu'nun (MTE-ÖF) Türkçe'ye uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2011; 1 (40): 134-147.
Kaya ŞD, Arıöz A. Ebe ve hemşire öğrencilerinde tükenmişlik düzeyi ve etkileyen faktörler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2014; 31: 89-99.
Wachholtz A, Rogoff M. The relationship between spirituality and burnout among medical students. Journal of Contemporary Medical Education. J Contemp Med Edu. 2013; 1(2): 83-91.
Ergin A, Hatipoğlu C, Bozkurt Aİ, Bostancı M, Atak BM, Kısaoğlu S, ve ark. Tıp Fakültesi öğrencilerinin yaşam doyumu ve öz-bakım gücü düzeyleri ve etkileyen faktörler. Pam Tıp Derg. 2011; 4(3):144-151.
Gündoğar D, Sallan Gül S, Uskun E, Demirci S, Keçeci D. Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumunu yordayan etkenlerin incelenmesi. Klinik Psikiyatri. 2007; 10: 14-27.
Özgür G, Babacan Gümüş A, Durdu B. Evde ve yurtta kalan üniversite öğrencilerinde yaşam doyumu. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2010; 1(1): 25-32.
Tuzgöl Dost M. Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007; (2) 22: 132-143.
Bulut Serin N, Serin O, Özbaş LF. Predicting university students' life satisfaction by their anxiety and depression level. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2010; 9: 579-582.
Tuzgöl Dost M. Güney Afrika ve Türkiye'deki üniversite öğrencilerinin bazı değişkenlere göre öznel iyi oluş ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2010; 35 (158): 75-89.
Capri B, Ozkendir OM, Ozkurt B, Karakus F. General self-efficacy beliefs, life satisfaction and burnout of university students. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 2012; 47: 968-973.
Schaufeli WB, Martinez IM, Marques-Pinto A, Salanova M, Bakker AB. Burnout and engagement in university students: A crossnational study. J Cross Cult Psychol. 2002; 33(5): 464-481.
Diener E, Emmons RA, Laresen RJ, Griffin, S. The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment. 1985; 49: 71-75.
Köker S. Normal ve Sorunlu Ergenlerin Yaşam Doyumu Düzeylerinin Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 1991.
Yetim U. Life satisfaction: A study based on the organization of personal projects. Social Indicators Research. 1993; 29: 277-289.
Heidari Gorji AM, Teimuri F, Heidari Gorji MA, Heidari Gorji R. Job burnout and life satisfaction among nurses and midwives of medical institutions in Northern Iran: A cross-sectional study. Tropical Journal of Medical Research. 2015; 18(1): 34-37.
Peker İ, Alkurt MT, Usta MG, Turkbay T. The evaluation of perceived sources of stress and stress levels among Turkish dental students. Int Dent J. 2009; 59(2): 103-11.
Badran DH, Al-Ali MH, Duaibis RB, Amin WM. Burnout among clinical dental students at Jordanian Universities. East Mediterr Health J. 2010; 16(4): 434-37.
Ghali SM, Awooda AM. Burnout syndrome among undergraduate clinical dental students in Sudan. Journal of Education and Ethics in Dentistry. 2013; 3(2): 71-75.
Pöhlmann K, Jonas I, Ruf S, Harzer W. Stress, burnout and health in the clinical period of dental education. Eur J Dent Educ. 2005; 9(2): 78-84.
Chow HPH. Life satisfaction among university students in a Canadian prairie city: A multivariate analysis. Social Indicators Research. 2005; 70: 139-150.
Demirbatir E, Helvaci A, Yilmaz N, Gul G, Senol A, Bilgel N. The psychological well-being, happiness and life satisfaction of music students. Psychology. 2013; 4(11A): 16-24.
Şimşek Bekir H, Şahin H, Şanlı HS. Eğitim fakültesi'nde öğrenim gören öğrencilerin tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Journal of New World Sciences Academy. 2012; 7(2): 18-32.
Akansel N, Çitak Tunç G, Özdemir A, Tugutlu Z. Assessment of burnout levels among working undergraduate nursing students in Turkey: Being a full time employee and student. International Journal of Caring Sciences. 2012, 5 (3):328-334.
Şahin D, Turan FN, Alparslan N, Şahin İ, Faikoğlu R, Görgülü A. Devlet hastanesinde çalışan sağlık personelinin tükenmişlik düzeyleri. Nöropsikiyatri Arşivi. 2008; 45: 116-121.
Kişiye uygun meslek seçiminin önemi. metefankara.meb.gov. tr. [Erişim Tarihi: 05.11.2014].