Halil AKBULUT, ÜMİT AYDOĞAN, Şükrü SEVİNÇLİ, OKTAY SARI

Birinci basamakta sık görülen bir şikâyet: Öksürük

Öksürük birinci basamak sağlık teşkillerinde görevli hekimlerin sık olarak karşılaştığı bir şikayettir. Tedavisi sıklıkla basit olmak ile birlikte tanının yanlış konulduğu durumlarda süreç uzun sürebilmektedir. Bu durumda bireylerde kaygı ve endişe meydana getirebilmektedir. Öksürük günümüzde anatomik tanısal yaklaşım sayesinde büyük oranlarda ve kısa sürede tedavi edilebilmektedir. Bu yaklaşımda önemli olan Temelde akut ve kronik olarak iki gruba ayrılmaktadır. Akut öksürüğü meydana getiren en sık neden üst solunum yolu enfeksiyonları iken; kronik öksürüğü ise allerjik rinit, kronik sinüzit, astım veya gastroözefageal reflü hastalıkları meydana getirmektedir. Bununla birlikte öksürük pulmoner emboli, tüberküloz, akciğer kanseri gibi mortalite oranları ciddi boyutlarda olan hastalıklarında bulgusu olabilir. Bu nedenle hekimler öksürük şikayeti ile gelen hastalarını iyi değerlendirmeli ve gerekli takipleri planlamalıdır

A common symptom in prımary health care: The cough

Cough is the common symptom consulted by primary health care providers. Although treatment of cough is usually simple, healing period could be longer if it diagnosed wrong. Basicly cough divide into two groups; acute and chronic. While the most common cause of acute cough is upper respiratory tract infections, causes of chronic cough are allergic rihinitis, chronic sinusitis, asthma and gastroeosefageal reflux diseases. Nonetheless cough could be the clinical evidence of highly mortal diseases like pulmonary embolism, tuberculosis and lung cancer. Consequently patients with cough symptom must be evaluated delicately and essential follow up protocol must be planned by primary health care providers

___

Kartaloğlu Z, Okutan O, İlvan A. Öksürük. Tüberküloz ve Toraks Dergisi. 2001; 49(4): 525-39
Plevkova J, Song WJ. Chronic cough in subjects with upper airway diseases - analysis of mechanisms and clinical applications. Asia Pac Allergy. 2013; 3(2): 127-35
Morice AH, Kastelik JA. Cough: Chronic cough in adults. Thorax. 2003; 58(10): 901-7
Kaynar H, Yılmaz N, Akgün M, Meral M, Sağlam L, Görgüner M, et al. Sigara İçmeyenlerde Kronik Öksürük Etiyolojisi. Türk Toraks Dergisi. 2005; 6(1): 8-12
Palombini BC, Villanova CA, Araujo E, Pereira EA, Stolz DP, Gastal OL, et al. A pathogenic triad in chronic cough: asthma, postnasal drip syndrome, and gastroesophageal reflux disease. Chest. 1999; 116: 279-84.
Cullinan P. Persistent cough and sputum: prevalence and clinical characteristics in south east England. Respir Med. 1992; 86:143-9.
Janson C, Chinn S, Jarvis D, Burney P. Determinants of cough in young adults participating in the European Community Respiratory Health Survey. Eur Respir J. 2001; 18(4): 647-654.
Giniş T, Doğru M, Özmen S, Bostancı İ. Çocuklarda Öksürük. Çocuk Dergisi. 2010; 10(3): 110-5
Irwin RS, Boulet LP, Cloutier MM, Fuller R, Gold PM., Hoffstein V. Et al. Managing cough as a defense mechanism and as a symptom. A consensus panel report of the American College of Chest Physicians. Chest. 1998; 114: 133-81
Irwin RS, Madison JM. The diagnosis and treatment of cough. N Engl J Med. 2000; 343: 1715-21.
Çildağ O. Kronik Öksürük tanı tedavi yaklaşımı. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2005; 6(1): 47-52
Pekcan S, Kiper N. Kronik öksürük. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2006; 49: 247-255
Önder N, Hatipoğlu S, İnanç BB, Sıkar D. 5-15 yaş arası astımlı çocukların sosyodemografik özellikleri ve risk faktörleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2013: 17(2); 60-4
Durmuş N, Çağlayan B, Arditi NB, Özer S, Kıral N, Özdoğan S, et al. Stabil Dönem Bronşektazi Hastalarında Alt Solunum Yolu Kolonizasyonunun Değerlendirilmesi. Türk Toraks Dergisi. 2005: 6(2); 98-103
Yılmaz A, Erkan F. Kronik Öksürük:Sistemik Tanısal Yaklaşım. Toraks Dergisi. 2002: 3(3); 329-34
Fraiser RS, Colman N, Müller NL, Pare PD. Diagnosis of Diseases of the Chest. Philadelphia:W.B. Saunders Company; 1999. p. 380-2.
Fuentes-Leonarte V, Tenias JM, Ballester F. Levels of pol- lutants in indoor air and respiratory health in preschool child- ren: a systematic review. Pediatr Pulmonol. 2009; 44: 231-3
Hacıevliyagil SS, Mutlu LC, Kızkın Ö, Günen H, Gülbaş G. Altmışüç pulmoner emboli olgusunun retrospektif değerlendirmesi solunum hastalıkları. Solunum Hastalıkları Dergisi. 2004; 15: 15-21
Türk Toraks Derneği 11. Yıllık kongresi Sunumu. 2008. Erişkinlerde toplumda gelişen pnömoni tanı ve tedavi uzlaşı raporu. Özlü T. http://www.toraks.org.tr/ SunuMerkezi/?s=385D5C245A292229273D3C27392626 [Access date: 13.08.2013].
Özlü T, Bülbül Y, Alataş F, Arseven O, Coşkun AŞ, Çilli A, et al. Türk Toraks Derneği erişkinlerde toplumda gelişen pnömoni tanı ve tedavi uzlaşı raporu. Türk Toraks Dergisi. 2009; 10(9): 3-16
Schroeder K, Fahey T. Systematic review of randomised controlled trials of over the counter cough medicines for acute cough in adults. BMJ. 2002; 324: 329-30
Lee PC, Jawad MS, Eccles R. Antitussive efficacy of dextromethorphan in cough associated with acute upper respiratory tract infection. J Pharmacy Pharmacol 2000; 52: 1137 42.
Çolak Y, Laursen LC. Diagnosing and treating cough. Ugeskr Laeger. 2013; 175(7):418-24
Chang AB, Robertson CF, Van Asperen PP, Glagow NJ, Masters İB, Teoh L, et al. Cough algoritm for chronic cough in children: A multicenter randomized controlled study. Pediatrics. 2013: 131(5); 1576-83
Chang AB, Glomb WB. Guidelines for evaluating chronic cough in pediatrics: ACCP evidence-based clinical practice guidelines. Chest. 2006;129(1): 260-83
Abadoğlu Ö, Başyiğit İ, Bavbek S, Bayındır Ü, Bayram B, Bulut İ, et al. Türk Toraks Derneği astım tanı ve tedavi rehberi. Türk Toraks Dergisi. 2009: 10(10); 39-43