TÜRKAN TURAN, SİBEL SERAP CEYLAN, BENGÜ ÇETİNKAYA, SEBAHAT ALTUNDAĞ

Meslek lisesi öğrencilerinin obesite sıklığının ve beslenme alışkanlıklarının incelenmesi

AMAÇ: Günümüzde gençler biyolojik ve psikososyal pek çok sağlık sorunu ile karşı karşıya kalmaktadır. Ancak bunların arasında sağlıksız ve dengesiz beslenme alışkanlığı ve buna bağlı olarak gelişen hastalıklar ilk sırada yer almaktadır. Bu çalışma meslek lisesindeki öğrencilerin obesite sıklığının ve beslenme alışkanlıklarının saptanması amacıyla yapılmıştır. YÖNTEM: Tanımlayıcı olarak yapılan çalışmanın örneklemi, meslek lisesine devam eden ve verilerin toplandığı günlerde okulda bulunan, çalışmaya katılmaya istekli 781 öğrenciden oluşmuştur. Mart-Nisan 2006 tarihleri arasında yürütülen çalışmanın verileri araştırmacılar tarafından geliştirilen anket formu, Demirezen tarafından geliştirilen Beslenme Alışkanlıkları İndeksi (BAİ), boy ve kilo ölçümleri ile toplanmıştır. Verilerin analizi SPSS 11.0 paket programında sayı, yüzde, ortalama, standart sapma ki-kare ve kruskal wallis testleri ile yapılmıştır. BULGULAR: Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 15,93+0,89 olup hepsi erkektir. Öğrencilerin obesite oranı %5,9 bulunmuştur. Öğrencilerin çoğunun beslenme alışkanlıkları yönünden risk taşıdığı bulunmuştur. Öğrencilerin yaşları ile beslenme alışkanlıkları risk düzeyi arasında istatistiksel olarak anlamlı fark vardır (p=0.029; p

Researching of obesity prevelance and dietary pattern in vocational high school students

AIM: Today young people are facing various biological and psychosocial health problems. However, unhealty eating behaviors and related health problems are at the first rank. This study was conducted to the determine of frequency and factors influencing obesity and dietary pattern in vocational high school students. METHODS: The descriptive study of sample was composed of 781 students who were in vocational high school students and who agreed to participate in the study. The research sample data were collected between March and April 2006 using a questionnaire developed by the researchers, Dietary Pattern Index (DPI) developed by Demirezen and measurement weight and length. The data were analyzed with test of number, percentage, mean, chi-square, standard deviation and kruskal wallis tests at SPSS 11.0 packet program. RESULTS: The mean age of the participating students was 15.93+0.89 years and all were male. Obesity prevelance of student’s is found as 5.9%. Most students were found to be at risk for dietary pattern. There is significant difference between student’s age and dietary pattern (p<0.05). Also there is significant difference between obesity and story of family obesity, eating incomplete (p<0.05). CONCLUSION: Present study suggest that obesity is an important problem in vocational high school students, and poor dietary patterns may lead obesity with genetic predisposition. The easiest way to prevent obesity is to take appropriate precautions according to its predisposing factors.

PDF

___

1. Demirezen E, Çoşansu G. Adölesan Çağı Öğrencilerinde eslenme Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Sted. 2005; 14(8): 174-178.
2. Hasbay SA. Okul Çağı Çocuklarında Beslenme ve Fiziksel Aktivitenin Önemi. Klinik Çocuk Forumu. 2004; 4(1): 32–37.
3. Önder FO, Kurdoğlu M, Oğuz G, Özben B, Atilla S, Oral SN. Gülveren Lisesi Son Sınıf Öğrencilerinin Bazı Beslenme Alışkanlıklarının Saptanması ve Bunun Malnütrüsyon Prevelansı ile Olan İlişkisi. Hacettepe toplum hekimliği bülteni._2000;_21(1)._http://www.thb.hacettepe.edu.tr/2000/20001.shtml#1
4. Geçkil E, Doğan R, Mama A. Adölesan Sorunlarının Belirlenmesi. III. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi (Sözel Bildiri). Edirne. Nisan 2004.
5. Pekcan G. Adölesan Döneminde Beslenme. Klinik Çocuk Forumu. 2004; 4(1): 38-47.
6. Zeybek ÇA, Aydın A. Çocukluk çağı obesitesi. Klinik Çocuk Forumu, Pediatrik Beslenme Özel Sayısı 2. 2002; 2(3): 24-29.
7. Tunçbilek E. Obesite Genetik Bir Hastalık mıdır? Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2005; 48: 101-108.
8. Agras WS, Hammer LD, McNicholas F. Risk factors for childhood overweight: a prospective study from birth to 9.5 years. The Journal of Pediatrics. 2004; 145: 20-25.
9. Genç Ç. Obesitede gen değişimleri. 2005. http://www.medicine.ankara.edu.tr/internal_medical/pediatrics/mol-gen/files19 [Erişim Tarihi 12.07.2005].
10. Toros F, Ünal S, Arslanköylü AE, Çamdeviren H. Obesity and Psyhiatric Problems in Children and Adolescents. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2003; 4: 310-317.
11. Öztora S, Hatipoğlu S, Barutçugil MB, Salihoğlu B, Yıldırım R, Şevketoğlu E. İlköğretim çağındaki çocuklarda obesite prevelansının belirlenmesi ve risk faktörlerinin araştırılması. Bakırköy Tıp Dergisi. 2006; 2(1): 11-14.
12. Rosner B, Prineas R, Loggie J. Percentils for body mass index in U.S. children 5 to 17 years of age. The journal of Pediatrics. 1998; 32: 211-222.
13. Günöz H. Çocuk ve adolesanlarda obezite. Aktüel Tıp Dergisi. 2001; 6: 58-62.
14. Satman İ et al. Population-based study of diabetes and risk characteristics: Final results of the TURDEP. Diabetologia. 2000; 43(1): A111, 433.
15. Korkut F, Arıcıoğlu A, Tagay Ö, Sarı T. Altındağ ilçesi gençliğin olumlu gelişimini sağlama ve sorunlarını önleme projesinin pilot uygulaması. 20hizmetler.doc [Erişim Tarihi 13.07.2005)].
16. Akaç H, Babaoğlu K, Hatun Ş, Aydoğan M, Türker G, Gökalp AS. Kocaeli Bölgesindeki Okul Çağı Çocuklarında Obesite ve Risk Faktörleri. Çocuk Dergisi. 2002; 2(1): 29-32.
17. Dietz W. Use of the body mass index (BMI) as a measure of overweight in children and adolescents. The Journal of Pediatrics 1998; 132: 191-192.
18. Eksen M, Karakuş A. Muğla Merkez İlköğretim Okulları Anasınıfı Öğrencilerinde Kan basıncı, kilo, boy, beden kitle indeksi değerleri ve obezite ve hipertansiyon durumlarının incelenmesi. İnsan Bilimleri_Dergisi._2005;_1303_5134._http://www.insanbilimleri.com/makaleler/sağlık_bilimleri/Muğla_Merkez_İlköğretim.htm_[Erişim_tarihi_18.04.2005].
19. Pietrobelli A, Faith M, Allison D, Gallagher D, Chiumello G, Heymsfield S. Body mass index as a measure of adiposity among children and adolescents: A validation study. The Journal of Pediatrics, 1998; 132:204-210.
20. Aydın N, İrgil E, Akış N, Pala K. Nilüfer halk sağlığı eğitim araştırma bölgesi’nde dört ilköğretim okulundaki öğrencilerin sağlık durumlarının değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2004; 30(1): 1-6.
21. National Center for Health Statistics in collabiration with the National center For Cronic Disease Prevention and Health Promotion. http://www.cdc.gov/nccdphp/dnpa/bmi/bmi-for-age.htm [Erişim Tarihi 20.06.2005].
22. Donohoue PA. Obesity. In: Behrman RE, Kliegman RM, Jenson HB, eds. Nelson Textbook of Pediatrics. 17 th ed. Philadelphia. W.B. Saunders, 2004. p. 173-177.
23. Şimşek F, Ulukol B, Berberoğlu M, Gülnar SB. Adıyaman P, Öcal G. Ankara’da Bir İlköğretim Okulu ve Lisede Obesite Sıklığı. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2005; 58: 163-166.
24. Kanbur NO, Derman O, Kinik E. Prevalence of obesity in adolescents and the impact of sexual maturation stage on body mass index in obese adolescents. Int J Adolesc Med Health. 2002; 14: 61-65.
25. Uckun Kitapci A, Tezic T, Firat S et al. Obezity and type 2 diabetes mellitus: a population-based study of adolescents. J Pediatri Endocrinol Metab. 2004; 17(12): 1633-1640.
26. Öner N et al. Prevalence of underweight, overweight and obesity in Turkish adolescents. Swiss Med Wkly. 2004; 134: 529-533.
27. Ceylan SS, Turan T. Bir İlköğretim Okulunda 11-14 Yaş Grubu Öğrencilerde Obesite Sıklığı ve Etkileyen Etmenler. 3. Uluslar arası &10.Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, 2005.
28. Arslan P. Hazır yemek sistemi (Fast Food) ve Çocuk Beslenmesi. Klinik Çocuk Forumu. 2005; 1303-1015: 50-54.
29. Uskun E, Öztürk M, Kişioğlu AN, Kırbıyık S, Demirel R. İlköğretim öğrencilerinde Obezite Gelişimini Etkileyen Risk Faktörleri. S.D.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi. 2005; 12(2):19-25.
30. Tezcan S et al. Ankara’da Bir İlköğretim Okulunda 6,7 ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Beslenme
Alışkanlıklarının_ve_Durumunun_Saptanması_Araştırması._http://www.dicle.edu.tr/~halks/m8.5.htm [Erşim tarihi 12.12.2007].
31. Türk M, Gürsoy SF, Ergin I. Kentsel bölgede lise birinci sınıf öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları. Genel Tıp Dergisi. 2007; 17(2): 81-87.
32. Kara B, Hatun Ş, Aydoğan M, Babaoğlu K, Gökalp AS. Kocaeli İlindeki Lise Öğrencilerinde Sağlık Açısından Riskli Davranışların Değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2003; 46: 30-37.
33. Özmen P, Çetinkaya A, Ergin D, Şen N, Erbay PD. Lise öğrencilerinin yeme alışkanlıkları ve beden ağırlıklarını denetleme davranışları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007; 6(2): 98-105.
34. Hui LL; Nelson EAS, Yu LM, Li AM, Fok TF. Hong Kong children. International Journal of Obesity. 2003; 27(11): 1411-1418.
35. Babaoğlu K, Hatun Ş. Çocukluk Çağında Obesite. Sted. 2002; 11(1): 8-10.