Kadınların sağlığı geliştirme davranışları ve etkileyen faktörler

AMAÇ: Kadının annelik ve toplumsal görevlerini yerine getirebilmesi için sağlıklı olması ve sağlığı geliştirme davranışlarını uygulaması önem taşımaktadır. Bu araştırma, Ankara Kalesi bölgesinde yaşayan 15 yaş üzeri evli kadınların, sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını ve bu davranışları etkileyebilecek özelliklerini belirlemek amacıyla tanımlayıcı nitelikte yapılmıştır. YÖNTEM: Araştırmanın evrenini Ankara Kalesi bölgesinde yaşayan 15 yaş üzeri evli kadınlar oluşturmuştur. Örnekleme 365 evli kadın alınmıştır. Veriler anket formu ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. BULGULAR: Kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışı ölçeğinden aldıkları ortalama puan 112,2±19,4’tür. Ortaokul / lise mezunu olanların, geliri yeterli ve sosyoekonomik durumu iyi olanların, sağlık algıları oldukça iyi olanların ve ailesinde kronik hastalık olanların sağlıklı yaşam biçimi davranışı ölçeği ve alt gruplarından aldıkları puanların daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p

Health promotion behaviors of women and affecting factors

AIM: Women should be healthy and have health promotion behaviors, so they can accomplish both their maternal and social tasks. This descriptive study was conducted to determine the healthy life-style behaviors of married women and the factors which could affect those behaviors. METHOD: The population comprised all married women older than 15 years and who live in Ankara Kale region. Three hundred-sixty five married women were included in the study. The questionnaire form and the healthy life-style behaviors scale was used for data collection. RESULTS: The mean score taken from scale was 112.2±19.4. The scores of the women who graduated from middle school / high school, who have sufficient income and good socio-economic status, who have a perception of physical health fairly good and who have any chronic disease in their families, have significantly higher mean scores from healthy life-style behaviors scale and subgroups (p<0.05) CONCLUSION: Health promotion behaviors of the women was low and some factors like education level, income, socioeconomic status, perception of health, having any chronic illness and using regular medicine affected healthy life-style behaviors. It is recommended that nurses, who have education and consultation roles, should inform the women about health promotion behaviors and encourage them to use that information in their lives.

PDF

___

1. Coşar G. Kadın sağlığı ve hastalıkları ve aile planlaması. Ankara. Somgür Yayıncılık, 1997.
2. Chen X, Sekine M, Hamanishi S, Wang H, Gaina A et al. Lifestyles and health-related quality of life in japanese school children: A cross-sectional study. Prevent Medicine. 2005; 40: 668-78.
3. Gotay CC, Shimizu H, Muraoka M, Ishihara Y, Tsuboi K, Ogawa H. Health attitudes and behaviors: comparison of Japanese and Americans of Japanese and European Ancestry. Health & Place. 2004; 10: 153-61.
4. Hwu YJ, Coates VE, Boore JRP. The health behaviours of Chinese people with chronic illness. International Journal of Nursing Studies. 2001; 38: 629-41.
5. Thanavaro JL, Moore SM, Anthony M, Narsavage G, Delicath T. Predictors of health promotion behavior in women without prior history of coronary heart disease. Applied Nursing Research. 2006; 19: 149-55.
6. Kloek GC, van Lenthe FJ, van Nierop PW, Koelen MA, Mackenbach JP. Impact evaluation of a Dutch community intervention to improve health-related behaviour in deprived neighbourhoods. Health &Place. 2006; 12: 665- 77. 7. Avrupa Birliği T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Üreme Sağlığı Programı. Araştırma ve Eğitim Yoluyla Halk Sağlığının İyileştirilmesi PHASE Projesi Sonuç Kitapçığı. Ankara. 2006, s. 18-22.
8. Esin MN. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Hemşirelik Bülteni. 1999; 2(45): 87-96.
9. Ayaz S, Tezcan S, Akıncı F. Hemşirelik Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlığı Geliştirme Davranışları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2005; 9(2): 26-34.
10. Yalçınkaya M, Gök Özer F, Karamanoğlu A. Sağlık Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007; 6(6): 409-20.
11. Karadeniz G, Uçum Yanıkkerem E, Dedeli Ö, Karaağaç Ö. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2008; 7(6): 497-502.
12. Zaybak A, Fadıloğlu Ç. Üniversite Öğrencilerinin Sağlığı Geliştirme Davranışı ve Bu Davranışı Etkileyen Etmenlerin Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2004; 20(1) : 77-95.
13. Hui WHC. The Health-Promoting Lifestyles of Undergraduate Nurses in Hong Kong. Journal of Professional Nursing. 2002; 18(2): 101-11.
14. Tashiro J. Exploring Health Promoting Lifestyle Behaviors of Japanese College Women: Perceptions, Practices, and Issues, Health Care Women Int. 2002; 23(1): 59-70.
15. Duffy ME, Rossow R, Hernandez M. Correlates of Health-Promotion Activities in Employed Mexican American Women. Nursing Research. 1996; 45(1): 18-24.
16. Esin N. Türk kadınlarının sağlık davranışlarının değerlendirilmesi. VI. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kitabı. Adana. 1998.
17. Pender NJ, Barkauskas V, Hayman L, Rise VH, Anderson E. Health promotion and disease prevention toward excellence in nursing practice and education. Nursing Outlook. 1992; 40(3): 106-20.
18. Bottorff J, Johnson J, Ratner P, Hayduk LA. The effects of cognitive-perceptual factors on health promotion behavior maintenance. Nurs Res. 1996; 45(1): 30-6.
19. Birol L. Hemşirelik Süreci Hemşirelik Bakımında Sistematik Yaklaşım. İzmir. Etki Matbaacılık Yayıncılık, 2004, s. 14-15.
20. Öz F. Sağlık alanında temel kavramlar. Ankara. İmaj İç ve Dış Ticaret AŞ, 2004, s. 91-100.
21. Maiese DR. Healthy People 2010-Leading Health Indicators for Women. Women’s Health Issues. 2002; 12(4): 155-164
22. Karaca A, Bilgili N. Gülveren sağlık ocağı bölgesinde yaşayan ev kadınlarının fiziksel aktivite düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2003; 10(2): 16-26
23. McCaffree J. Physical activity: How much is enough? Journal of The American Dietetic Association. 2003; 103(2): 153-54.
24. Pala V, Sieri S, Masala G, Palli D, Panico S, Vineis P et al. Associations between dietary pattern and lifestyle, anthropometry and other health indicators in the elderly participants of the EPIC-Italy cohort. Nutrition, Metabolism & Cardiovascular Diseases. 2006; 16: 186-201.
25. Wahlqvist ML, Saviage GS. Interventions Aimed at dietary and lifestyle changes to promote healthy aging. European Journal of Clin Nutr. 2000; 54(3): 146-56.
26. Asrtrup A. Healthy lifestyles in europe: prevention of obesity and type ıı diabetes by diet and physical activity. Public Health Nutrition. 2001; 4 (2B): 499-515.
27. Wood D, De Backer G, Faergeman O, Graham I, Mancia G, Pyörälä K. Prevention of coronary heart disease in clinical practice. summary of recommendations of the second joint task force of european and other societies on coronary prevention. Blood Pres. 1998; 7 (5-6): 262-9.
28. Güçlü N. Stres Yönetimi. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2001; 21(1): 91-109.
29. Akın A, Demirel S. Toplumsal cinsiyet kavramı ve sağlığa etkileri. C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi. 2003; 25(4): 73-82.
30. Gökalp PG. Stres, Anksiyete ve Kadın. Ed.: Akın A. İçinde: Toplumsal Cinsiyet, Sağlık ve Kadın. Ankara. Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri Basımevi, 2003, s. 165-73.