Ercan GÖÇGELDİ, Muharrem UÇAR, Cengiz Han AÇIKEL, Türker TÜRKER, Metin HASDE, Adnan ATAÇ

Evlerde artık ilaç bulunma sıklığı ve ilişkili faktörlerin araştırılması

AMAÇ: Bu araştırmada evlerde artık ilaç bulunma sıklığının ve bunlara etki eden faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. YÖNTEM: Bu tanımlayıcı çalışma, iki askeri birlikte görev yapan ve sağlık personeli olmayan 692 kişi arasında Aralık 2006 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Veriler geliştirilen bir soru formu ile toplanmıştır. Tanımlayıcı istatistikler olarak sıklık ve yüzde kullanılmış, evde artık ilaç bulunma sıklığının bazı değişkenlere göre farklılığı ki-kare testi ile değerlendirilmiştir. BULGULAR: Katılımcıların %78,8’i erkek, %72,8’i 18-39 yaş arasında, %29,6’sı bekardır. Katılımcıların %61,3’ü evinde artık ilaç bulunduğunu belirtmiştir. Sosyodemografik özelliklerden evde yaşayan kişi sayısı 2-4 arasında olanların evlerinde artık ilaç bulunma sıklığı daha yüksek saptanmıştır. İlaç kullanma alışkanlıklarına göre artık ilaç bulunma sıklıklarına bakıldığında; reçetenin yeterince tarif edilmediğini, ilaçları tarif edildiği şekilde kullanamadığını, tamamını kullanamadığı ilaçları son kullanma tarihi doluncaya kadar sakladığını, ilaçlarını bir kutu veya poşette sakladığını, son bir yılda reçete yazdırmak için sağlık kuruluşuna gittiğini belirtenlerin evlerinde artık ilaç bulunma sıklığı daha yüksek olarak bulunmuştur (p

Anahtar Kelimeler:

İlaç değerlendirmesi, İlaç kullanımı, Anketler, Tedaviyi kesen hastalar, Farmasötik preparasyonlar, İlaç reçeteleri

PDF

___

1.__http://www.husep.hacettepe.edu.tr/Belgeler/Gumu sel%20sunum.01.pdf [Erişim Tarihi:18.02.2009].

2. Kanavos P, Üstel İ, Costa-Font J. Türkiye’de İlaç Geri Ödeme Politikası Raporu. 2005.

3. Üçer AR. Sağlıkta Dönüşüm Sürecinde Sağlık Harcamaları ve İlaç Harcamaları. Ankara. XII.Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 2008, s. 93-100.

4. Açıkel CH. Akılcı İlaç Kullanımı. TAF Prev Med Bull. 2003; 1(11): 5-6.

5. Baytemür M. Akılcı Antibiyotik Kullanımında Birinci Basamakta Sorunlar. ANKEM Derg. 2005; 19(Ek 2): 182-184.

6. Özçelikay G. Akılcı ilaç kullanımı üzerine bir pilot çalışma. Ankara Ecz. Fak. Derg. 2001; 30(2): 9-18.

7. Şemin S. Sosyal ve Ekon omik Yönleriyle İlaç (Drugs from the social and economic aspects). Ankara. TTB Yayınları, 1998.

8. Fresle DA, Wolfheim C. Akılcı İlaç Kullanımı Konusunda Halk Eğitimi. Çev. Aylin UTKU Geneva. 1997.

9. Bilir N. Bilinçli İlaç Kullanımı. Hacettepe Toplum Hekimliği Bülteni. 1991; 12(4): 1-2.

10. De Bolle L, Mehuys E, Adriaens E, Remon JP, Van Bortel L, Christiaens T. Home medication cabinets and self-medication: a source of potential health threats? Ann Pharmacother. 2008; 42(4): 572-9.

11. Arpacı F, Açıkel CH, Şimşek I. Ankara’da Yaşayan Bir Grup Yaşlının İlaç Kullanım Tutumları. TAF Prev Med Bull 2008; 7(6): 515-522.

12. Mollahaliloğlu S, Coşkun Ö, Tezcan S. Ankara İl Merkezinde Bulunan Sağlık Ocaklarında Yazılan Reçetelerin Akılcı İlaç Kullanımı Açısından Değerlendirilmesi._http://www.dicle.edu.tr/~halks/ m91.htm [Erişim Tarihi:18.02.2009].

13. Özkan S, Özbay OD, Aksakal FN, İlhan MN, Aycan S. Bir Üniversite Hastanesine Başvuran Hastaların Hasta Olduklarındaki Tutumları Ve İlaç Kullanım Alışkanlıkları. TAF Prev Med Bull. 2005; 4(5): 223-237.

14. Çetin NG, Beydilli H, Tomruk Ö. Acil servise başvuran intoksikasyon olgularının geriye dönük analizi. S.D.Ü. Tıp Fak. Derg. 2004; 11(4): 7-9.

15. Akar T, Derinöz O, Demirel B. İlaç zehirlenmeleri ve hastane maliyetleri. Türk Ped Arş. 2007; 42: 103-6.

16. Penbegül ML. İlaç Zehirlenmesi Olan Çocuk Olgularda Demografik Özellikler Ve Ailesel Etkenlerin Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. İstanbul. T.C.Sağlık Bakanlığı Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Kliniği, 2006.

17. Biçer S, Sezer S, Çetindağ F, Kesikminare M, Tombulca N, Aydoğan G ve ark. Çocuk Acil Kliniği 2005 Yılı Akut Zehirlenme Olgularının Değerlendirilmesi. Marmara Medical Journal. 2007; 20(1); 12-20.

18. Genç G, Saraç A, Ertan Ü, Yüksel S, Yüksek M. Çocukluk Çağı Zehirlenmelerinde Artan Tehlike: Amitriptilin. Fırat Tıp Dergisi. 2007; 12(1): 41-43.

19. Uskun E, Başar Uskun S, Öztürk M, Kişioğlu AN. Sağlık Ocağına Başvuru Öncesi İlaç Kullanımı. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2004; 13(12): 451-454.

20. Bilgili N, Karatay G. Sait Yazıcı Sağlık Ocağı Bölgesinde Yaşayan Bireylerin İlaç Tüketimi İle İlgili Bazı Uygulamalarının Belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2005; 39-48.