Ruhtan BAŞKAYA, Yaşar KESKİN, ALPER KARAGÖZ, Hacı İbrahim KOÇ

Biyogüvenlik

İnsan, hayvan ve bitki sağlığı olarak sınıflandırılan üç önemli konu biyogüvenlik içerisinde değerlendirilmektedir ve gıda güvenliği açısından önemlidir. Biyogüvenlik, bunlarla ilgili tüm politikaları ve kanuni düzenlemelerle ilgili çalışmaları içine almaktadır. Bu kavram gıda güvenliği ile ilişkili olarak gıda üretimini, bitki hastalıklarıyla mücadelede kullanılan ilaçları, hayvan hastalıkları ve tedavisinde kullanılan ilaçları ve genetik olarak modifiye edilmiş organizmaların (GMO’lar) geliştirilmesini, kullanıma sunulmasını ve onların ürünleri ile istilacı yabancı türlerin güvenli bir şekilde yönetimini (kontrolünü) ve bunların genotiplerini içine alır.

Anahtar Kelimeler:

Biyolojik belirteçler, Organizmalar, genetiği değiştirilmiş, Gıdalar, genetiği değiştirilmiş, Gıda güvenliği, Biyobelirteçler, farmakolojik

Biosafety

Food safety, as well as the human, animal, and plant health are the sectors which are covered wihtin the framework of biosafety. Biosafety covers all the effots spent for the formulation of the policies and legal arrangentments related with the above mentioned sectors. The concept of biosafety involves the production of safe food, development and supply of Genetically Modified Organisms (GMO) and the drugs used in combating and curing of plant and animal diseases, as well as their derivates, and management (control) of the invasive alien species and their genotypes.

Keywords:

Biological Markers, Organisms, Genetically Modified, Food, Genetically Modified, Food Safety, Biomarkers, Pharmacological,

PDF

___

1 Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Bitki çeşitlerinin tescil edilmesine ilişkin yönetmelik. Genelge No: 2005/3. Tarımsal üretim ve geliştirme genel müdürlüğü, 2005 (a).
2. Türkiye Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Stratejisi Eylem Planı Çevre ve Orman Bakanlığı. 2005.
3. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Ulusal Biyogüvenlik Yasa Taslağı. 2005b.
4. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar ve Gıda güvenliği. Tarım Bakanlığı Yayınları. 2002, p. 16.
5. Eser V, Kılınçarslan H. Modern Biyoteknolojide Güvenlik. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı. Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, 2005, p. 80.
6. Gözükırmızı N. Biyogüvenlik Sistemlerinin oluşmasında Türkiye' deki Durum. Bitki Biyogüvenlik Araştırmaları Uygulamalı Eğitim Programı III. Gebze-Kocaeli. Tübitak Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji. Araştırma Enstitüsü, 2002, p. 85-89.
7. Kefi S. Modern Biyoteknoloji ve Biyogüvenlik. Bitki Biyogüvenlik Araştırmaları Uygulamalı Eğitim Programı III. Gebze-Kocaeli. Tübitak Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji. Araştırma Enstitüsü, 2002, p. 10.
8. Schreiber GA. Challenges for methods to detect genetically modified DNA in foods. Food Control. 1999; 10: 351-352.
9. Myhr AI, Traavik T. Genetically Modifıed (GM) Crops: Precautıonary Science and Conflicts of Interests. Journal of agricultural and Environmental Ethics. 2002; 16: 227-247.
10. Uzogora SG. The impact of genetic modification of human foods in the 21 st century. A reiev. Biotechnology Advances. 2000; 18: 179-206.
11. Nicholl DST. Selection, screening and analysis of recombinants. Genetic Engineering. Secon ed. Cambridge University Pres, 2002, p. 292.
12. Lin LL. Liability and Redress for Damage Caused by GMOs. 1-7. Tromso Biosafety Course, 2005.
13. Ergül O. Biyoteknoloji ve Hukuk. Modern Biyoteknoloji Uygulamaları. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı. Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, 2005, p. 1-38.
14. Özcan S, Sancak C. Modern Biyoteknolojinin bitkisel üretimde kullanımı. Modern Biyoteknoloji Uygulamaları. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, 2005, p. 1-21.
15. Özgen AM, Tunail N, Eser V, Tuncer B. Tarımsal Biyoteknoloji. Çalışma Komisyonu Raporlar Dizisi. Türk Ziraat Yüksek Mühendisliği Birliği ve Vakfı, 1997, p. 8-27.
16. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Transgenik Bitkilerin Alan Denemeleri Hakkında Talimat. Tarımsal üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. 1998.
17. Nielsen MK. Horizontal gene transfer from genetically modified plants (GMP) to soil associated bacteria. Nordic Seminar on Antibiotic Resistance Marker Genes and Transgenic Plants. Oslo. 1997, p. 29-39.
18. Nielsen MK, Bones AM, Smalla K, Elsas JD. Horizontal gene transfer from transgenic plants to terrestrial bacteria a rare event? Fems. Microbiology Reviews. 1998; 22: 9-103.
19. İpekçi Z. Lateral Flow Strip Uygulaması. Bitki Biyogüvenlik Araştırmaları Uygulamalı Eğitim Programı III. Gebze-Kocaeli. Tübitak Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Araştırma Enstitüsü, 2002, p. 123-124.
20. Martineau B. From lab bench to marketplace: The Calgene FLAVR SAVR Tomato. Technology Transfer of Plant Biotechnology. ed. Peter M, Gresshoff A. Florida. CRC. Series, 1996,p. 13-23.
21. Watson DJ, Gilman M, Witkowkski J, Zoller M. Recombinant DNA in medicine and industry. USA. Recombinant DNA. Scientifîc American Boks, 1998.
22. Yücel F. ELISA test Sistemleri. 118-122. Bitki Biyogüvenlik Araştırmaları Uygulamalı Eğitim Programı III. Gebze-Kocaeli. Tübitak Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Araştırma Enstitüsü. 2002, p. 45-52.
23. Lin LL. Cartagena Protokol on Biosafety. Tromso Biosafety Course, 2005, p. 1-7.