Sabahat COŞKUN, Cengizhan AÇIKEL, SERPİL ÖZDEMİR, Hatice BEBİŞ

0-6 Yaş Grubu Çocuğu Olan Annelerin Yüksek Ateşe İlişkin Bilgi ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, 0-6 yaş grubu çocuğu olan annelerin yüksek ateşe ilişkin bilgi ve uygulamalarının belirlenmesidir. YÖNTEM: Bu çalışma kesitsel tipte bir araştırma olarak yürütülmüştür. Çalışma GATF Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniğinde, Nisan-Mayıs 2012 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmanın örneğini 0-6 yaş grubunda çocuğu olan 150 anne oluşturmuştur. Araştırmada kullanılan veri toplama formu, araştırmacılar tarafından literatür incelenmesi sonucu geliştirilmiştir ve iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, annelerin sosyodemografik özellikleri ile ateşle ilgili bilgi ve uygulamaları araştırılırken, ikinci bölümde annelerin yüksek ateş konusundaki düşünceleri ile geleneksel uygulamaları nasıl değerlendirdikleri sorgulanmıştır. BULGULAR: Annelerin %59,4'ü (n=89) çocuğunun ateşini dokunarak belirlediğini bildirirken, %30,0'ı (n=45) derece ile ölçtüğünü belirtmiştir. Ateşli çocuğa yapılan ilk müdahale olarak; annelerin %52,6'sı (n=79) ılık su uyguladığını, %19,3'ü (n=29) ateş düşürücü ilaç verdiğini ifade etmiştir. Annelerin %62'si (n=93) "ateşlenme" durumunu bir hastalık olarak tanımlarken, %97,4'ü (n=146) yüksek ateşin "havale"ye yol açtığını ve %57,3'ü (n=86) çocuğu ateşlendiğinde doktor önerisi olmadan ateş düşürücü ilaç kullandığını ifade etmiştir. Annelerin ateş konusundaki bilgi ve uygulama puanları ile annenin çalışma durumu ve aile tipi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (p

[Determination of the Knowledge and Practice on Fever of Mother with 0-6 Year's Children]

AIM: In this study it was aimed to determine the knowledge and practice of mothers with children aged 06 years about fever. METHOD: The study was designed as a cross-sectional study. This study was applied at GMMF Research and Education Hospital Pediatrics Clinic, in April-May 2012. The study sample contained 150 volunteered mothers with children aged 0-6 years. Questionnaire was developed by researchers following a literature review and consisted of two parts. First part comprised socio-demographic characteristic, knowledge and practices of participants' about fever. Second part occurred information that consisted of thought and traditional practice mothers when their children have high fever. RESULTS: Mothers tried to understand high fever. 59.4% (n=89) tried to understand by tapping their children, %30.0 (n=45) did a reading with thermometer. First application of mothers is warm application when they faced fever with their children %52.6 (n=79). %19.3 (n=29) used a drug to reduce the fever, %62 (n=93) mothers believe that fever is an illness. %97.4 (n=146) believe that high fever is the cause of convulsion and %57.3 (n=86) used a drug without doctor permission to reduce the fever. The knowledge and practice of mothers with scores of fever a significant relationship between mother's work status and family type (p <0.05). CONCLUSION: According to findings, mothers haven't enough knowledge about high fever and they have faults when they try to do therapy to their children and they have traditional applications.

PDF

___

1. Yiğit R, Esenay F, Şen E, Serinol Z. Annelerin yüksek ateş konusunda bilgi ve uygulamaları. A.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2003; 6(3): 48-56.
2. Kara B. Çocuklukta ateşle ilgili bilgilerin gözden geçirilmesi. Sürekli Tıp Eğitim Dergisi (Sted). 2003; 12(1): 10-14.
3. Koçoğlu Barlas Ü. Çocuk acil servisine ateş şikayeti ile başvuran hastaların kısa dönem sonuçları. İstanbul Sağlık Müdürlüğü, 2009, Uzmanlık tezi. http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/tez/pdf/cocuk_sa gligi/dr_ulkem_kocoglu_barlas.pdf Erişim tarihi; 14.04.2012
4. Özer A, Darendeli R, Ekerbiçer HÇ. Knowledge and behavior of mothers about body temperatures of their children and associated factors. Turkish Journal of Public Health. 2009; 7(2): 45-52.
5. İlçe A, Karabay O. Ateş ölçümünde dört farklı vücut bölgesinin karşılaştırılması ve hasta tercihinin incelenmesi. Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2009; 1(3): 5-10.
6. Halıcıoğlu O, Koc F, Akman AS, Teyin A. Ateşli çocuklarda; annelerin evde ateşe yaklaşımı, bilgileri ve sosyodemografik özellikler ile ilişkisi. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi. 2011; 1(1): 13-19.
7. Celasin NŞ, Ergin D, Atman Ü. Yüksek ateş şikayeti ile hastaneye yatırılan 0-6 yaş grubu çocukları olan annelerin yüksek ateşe ilişkin bilgi ve tutumları. F.Ü. Sağ. Bil. Derg. 2008; 22(6): 315- 322.
8. Betz MG, Grunfeld AF. "Fever phobia" in the emergency department: A survey of childrens'caregivers. European Journal of Emergency Medicine. 2006; 13(3): 129-133.
9. Sünter AT, Ağaç R, Uysal S, Dündar C, Gürses N. Annelerin ateş hakkında bilgi ve davranışları. On Dokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Dergisi. 1997; 14(2): 106-111.
10. Murphy KA. Acetaminophen and Ibuprofen: Fever Control and Overdose. Pediatric Nursıng. 1992; 18(4): 428- 433.
11. Demir M, Bayat M. Tokat Karşıyaka doğum ve çocuk hastanesi acil servisine yüksek ateş şikayetiyle getirilen 0-5 yaş grubu çocukların annelerinin yüksek ateşle ilgili bilgi ve tutumları. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2005;14 (Ek sayı: Hemşirelik Özel Sayısı): 22-29.
12. Crocetti M, Moghbeli N, Serwint J. Fever phobia revisited: have parental isconceptions about fever changed in 20 years? Pediatrics. 2001; 107(6): 1240-1247.
13. Taştan Y. Ateşli çocuklar ve sepsis. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi sürekli tıp eğitimi etkinlikleri. Sempozyum Dizisi, 2001; Yayın No: 26, 57-68.
14. Demir F, Torun SD, Cebe E, Aydın Y, Gümüşlü B. Ümraniye Kazım Karabekir Mahallesinde ateş konusunda bilgi tutum ve inanışlar. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007; 6(1): 69-76.
15. Kramer MS, Naimark L, Leduc DG. Parental fever phobia and it's correlates. Pediatrics. 1985; 75(6): 1110-1113. 16. Finkelstein JA, Christiansen CL, Platt R. Fever in pediatric primary care: occurrence, management, and outcomes. Pediatrics. 2000; 105(Supplement 2-1): 260-266.
17. Bakır M. Çocuk hastalarda ateşe yaklaşım: tanı ve tedavi. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi sürekli tıp eğitimi etkinlikleri. Sempozyum Dizisi, 2006; Yayın No: 53, 37-56.
18. Şahin S. Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma hastanesinde 2007 yılında ateş sebebiyle yatırılan 2-24 aylık çocukların etiyolojik değerlendirilmesi. Uzmanlık tezi, 2009; İstanbul.
19. Dalkıran YA. Annelerin ateş ve ateşli havale ile ilgili bilgi düzeyleri. Aile Hekimliği Uzmanlık Tezi, 2007, İstanbul
20. Karwowska A, Nijssen-Jordan C, Johnson D, Davies HD. Parental and health care provider understanding of childhood fever: a Canadian perspective. (Pediatrics) CJEM. 2002; 4(6): 394- 400.
21. Baysoy G, Aydoğmuş T, Akın D, Uyan AP. Annelerin çocuklarındaki ateşle ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Türk Pediatri Arşivi. 2005; 40(4): 282- 287.
22. Luszczak M. Evaluation and management of infants and young children with fever. Am Fam Physician. 2001; 64(7): 1219-1226.
23. Yaman Ş. Çocuklarda yüksek ateş ve tedavisi. Medikal Network Actuel Medicine Aylık Tıp Dergisi. 2000; 8(9): 40-42.
24. Yaramış N, Arıtan S, Işık H ve ark. 0-6 yaş grubu çocuğa sahip annelerin yüksek ateşe ilişkin uygulamaları. 29th UMEMPS Congress Union of Middle Eastern and Meditterranean Pediatric Societies, 49. Milli Pediatri Kongresi, İstanbul.5. Milli Çocuk Hemşireliği Kongresi Özet Kitabı. 2005; 431-432.
25. Yakut A. Febril konvülziyon. Turkiye Klinikleri J Pediatr. 2003;1(2): 119-127.
26. Çavuşoğlu H. Çocuk Sağlığı Hemşireliği. Cilt 1, Genişletilmiş 5. Baskı, Bizim Büro Basımevi, Ankara, 2001; 5-11, 323-325.
27. Esenay FI, İşler A, Kurugöl Z, Conk Z, Koturoğlu G. Annelerin ateşli çocuğa yaklaşımı ve ateş korkusu. Pediatri Arşivi 2007; 42(2): 57-60.
28. Taştan Y, Yapıcı G, Alikaşifoğlu M ve ark. Ateş ve tedavisi: Anneler ne biliyor, nasıl davranıyorlar? Türk Pediatri Arşivi. 1998; 33(2): 85-91.
29. Rosti L. Fever phobia. Pediatrics, 2002; 109(3): 555-556.
30. Oyman G, Rastgel H, Eliaçık K, Güngör S, Anıl M, Bakiler AR. Ateşe Yönelik Yanlış Uygulama ve İnanışlar. J Pediatr Inf. 2011; 5 (Suppl 1): 295-342.
31. Walsh A, Edwards H. Management of childhood fever by parents: review. Journal of Advanced Nursing. 2006; 54(2): 217-227.
32. Li FS, Lacher B, Crain FE. Acetaminophen and ibuprofen dosing by parents. Pediatr Emerg Care. 2000; 16(6): 394-397.
33. Arıkan Z, Tekşam Ö, Kara A, Kale G. Ateş yakınması ile çocuk acile başvuran hastalarda uygunsuz dozda ateş düşürücü kullanma sıklığının ve nedenlerinin belirlenmesi. Türk Ped Arş. 2012; 47(2): 114-118.