19 yy. Sonlarında Osmanlı İmparatorluğu Ordusunda ve Diğer Dünya Devletleri Ordularında Asker Alımına Bakış ve Osmanlı Ordusunda Asker Alımında Uygulanan Sağlık Prensipleri

Dünya tarihinde hazır ordu teşkilatları oluşumuyla beraber askerlerin hangi kaynaktan temin edileceği, hangi fiziksel ve psikolojik özellikleri taşıyan bireylerin ordularda yer alacağı, orduda hizmet verirken bir arada yaşanacak olan bu insanların beslenme ve barınma gibi temel ihtiyaçlarının temini gibi problemler ortaya çıkmıştır. Bu konuda farklı devletler, kendi kültürleri, etnik farklılıkları, sosyoekonomik yapıları, tarihsel özellikleri doğrultusunda değişik usuller uygulamıştır. Osmanlı Devleti ise geçirdiği siyasi değişikliklerle bağlantılı farklı tarzlarda askerlik hizmeti uygulamıştır. Tarihte birçok savaş incelendiğinde; savaş kayıplarının silahla öldürülen askerlerden çok daha fazlasının hastalıklar, iyileşmeyen yaralar ve hijyen problemleri nedeniyle olduğu görülmektedir. Bu sebeple ordular daha sağlıklı bir asker seçimi yapmak, fiziksel ve ruhsal olarak sağlam askerleri silâhaltına almak ve bu askerleri koruyucu hekimlik tedbirleri ile hastalıklardan korunmayı amaçlamışlardır. Biz bu çalışmamızda; 19. yy. sonlarında dünya devletlerinin asker alma usullerine kısa bir bakışla savaşlardaki idari kayıpları gösteren bazı istatistiklere yer verdik. Ayrıca Osmanlı Devletinin 29 Nisan 1914 tarihli Mükellefiyet-i Askeriye Kanunu'yla asker alımlarında uygulamaya başladığı tıbbi prensipleri inceledik.

[General Medical Principles of Military Recruitment/Conscription in the World and the Ottoman Empire: An Overlook to the Medical Recuirements of enrollment in the late 19th Century Ottoman Military]

By the historical development of the regular armies major problems have emerged regarding the human resource such as how to choose the recruits, what will be their physical and psychological qualifications, and how to manage the logical needs of divorce group of soldiers. Various governments applied many different systems considering their local culture, ethnicity, socio-economic structures, historical background to overcome such difficulties. Ottomans were not an exception and they employed several military enrolment strategies related to the political changes. History records that often some of the major causes for military casualties are sicknesses, untreated wounds and hygienic problems rather than direct shots. Thus, militaries strived to choose physically and mentally the strongest soldiers and stabilize them on duty by the best medical care. In our study we had an overlook to the military recruitment strategies of several governments on the late 19th century and analyzed the statistics on the reasons of war causalities. As a case study we focused on the April 29th 1914 dated Medical principles of the Ottoman Military Conscription (Mukellefiyet-i Askeriye) Laws.

PDF

___

1. Kaya S. Tanzimat Dönemi Osmanlı Ordusu, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. 2005.
2. Noyan AL. Ahz-ı Asker Muamelesinde Hıfzıssıhha Kaideleri. Ed: Noyan AL. In: Askeri Hıfzıssıhha. İstanbul, Kader Matbaası. 1926. p: 16-27.
3. Vurmaz M. Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Asker Alma Sistemleri, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale, 2007.
4. Özbay K (Ed). Türk Asker Hekimliği Tarihi ve Asker Hastaneler, Cilt 3. Yörük basımevi, İstanbul. 1976. p:7.
5. Noyan AL. Ahz-ı Asker Muamelesinde Hıfzıssıhha Kaideleri. Ed: Noyan AL. In: Askeri Hıfzıssıhha. İstanbul, Kader Matbaası. 1926. p: 16-27.
6. Noyan AL. Ahz-ı Asker Muamelesinde Hıfzıssıhha Kaideleri. Ed: Noyan AL. In: Askeri Hıfzıssıhha. İstanbul, Kader Matbaası. 1926. p: 16-27.
7. Münir A (Ed). Askeri Hıfzıssıhha. Mekteb-i Harbiye Matbaası, İstanbul. 1922 p: 5
8. Münir A (Ed). Askeri Hıfzıssıhha. Mekteb-i Harbiye Matbaası, İstanbul. 1922 p: 3-4.
9. Noyan AL. Ahz-ı Asker Muamelesinde Hıfzıssıhha Kaideleri. Ed: Noyan AL. In: Askeri Hıfzıssıhha. İstanbul, Kader Matbaası. 1926. p: 22-25.
10. Şakir N. Tarihi Malumatlar. Ed: Şakir N. In: Temaruz ve Teşhisi. Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye Matbaası, İstanbul. 1922. p:12-21.
11. Şakir N. Giriş (Maksadımın İzahı). Ed: Şakir N. In: Temaruz ve Teşhisi. Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye Matbaası, İstanbul. 1922. p:3-5.