Türk Silahlı Kuvvetleri'nde Profesyonelleşme Çalışmaları

Bu makalenin amacı, Türkiye'de son dönemlerde önemli bir gündem maddesini oluşturan Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK)'daki profesyonelleşme çalışmalarını incelemektir. Bu çerçevede, TSK tarafından İkinci Dünya Savaşı'nı izleyen süreçte başlatılan profesyonelleşme çalışmaları, özellikle Soğuk Sa.ı-sonrası dönemde ivme kazanmıştır. TSK'da devamlılık arz eden teknik ve kritik görevler için uzman çavuş ve onbaşılar, küçük rütbeli subay ihtiyacına yöneln. olarak ise, sözleşmeli subay ve astsubaylar istihdam edilmeye başlanmıştır. Aynı şekilde, iç güvenlik harekâtlarındaki etkinliğin arttınlması amacıyla sözleşmeli er ve erbaş uygulaması da hayata geçirilmiştir. Araştırma sonucunda, kısa ve orta vadede Türkiye'de zorunlu askerlik uygulamasının devam edeceği ortaya konulmuştur. Ancak güvenlik alanında yaşanacak olumlu gelişmelere bağlı olarak, profesyonel orduya geçiş tartışmalarının kamuoyunda giderek artan biçimde gündem oluşturacağı da belirtilmiştir.

Professıonalızatıon Tryouts In Turkısh Armed Forces

The aim of this article is to examine the professionalization tryouts in Turkish Armed Forces (TAF) which have recently been a significant agenda item. Within this context, professionalization tryouts, which were started by TAF after (lie Second World War, accelerated especially in the post Cold War period. For technical and critical tasks which require continuity specialist sergeants and corporals have started to be employed, while contract officers and non-commissioned officers have been taken into office for the need of rating in TAF. Likewise the employment of contract privates and contract sergeants/corporals has been implemented to increase the effectiveness in domestic safety operations. At the end of the study, it is pointed out that the conscription is likely to continue in Turkey in the short and medium term. On the other hand, depending on the positive developments in security perception, it is stated that discussions on the transition to professional army will gradually increase in the public agenda.

___

  • Akyürek, Salih. (2010). Zorunlu Askerlik ve Profesyonel Ordu (l.b.). İstanbul: Bilgesam Yayınları.
  • Anonim. (1998). Güle Güle Karadayı. Savunma Dergisi, 1 (2). 17- 25.
  • Anonim. (1999). Çatışmayı Önle, Gerginliği Azalt, İstikran Yükselt. Ulusal Strateji Dergisi, 2 (5). 18-26.
  • Anonim. (2006). Türk Kara Kuvvetleri'nin Zorlu Misyonu, Savunma ve Havacılık Dergisi, 20 (114). 8-24.
  • Anonim. (2010). Türk Silahlı Kuvvetleri'nde Nöbet Değişimi. Savunma ve Havacılık Dergisi, 24 (140). 28-40.
  • Aris, Hakkı. (1995). Türkiye Yurtta Sulh, Cihanda Sulh Bayrağını Her Yerde Dalgalandırıyor. Savunma ve Havacılık Dergisi, 9 (50). 8-22.
  • ASAL. (b.t.). Askerlik Hizmet Çeşitleri. Erişim Tarihi: 21 Şubat 2011, http://www.asal.msb.gov.tr/index.php.
  • ASAL. (b.t.). Askerlik Kanunu. Erişim Tarihi: 15 Ocak 2011, http://www.asal.msb.gov.tr/kanuii/! 111 As.Kanunu.pdf".
  • Belge, Murat. (2005). Osmanlı'da Kurumlar ve Kültür (l.b.). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınlan.
  • Brinton, C. Craig, G. A. ve Gilbert, F. (2003). Jomini. E. M. Earle, (Ed.). Modern Stratejinin Yaratıcıları (l.b.) içinde (71-83). D. Erdem, Ç. Erdem ve G. Ülgezen, (Çev.). Ankara: Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayınları.
  • CNN Türk. (21 Mart 2011). Kaddafı'yi 1500 Sırp Koruyor. Erişim Tarihi: 24 Mart 2011, http://www.cnnturk.com/2011/dunya/ 03/2 l/kaddafıyi.l500.sirp.koruyor/610588.0/index.html.
  • Dağlı, Taha. (24 Şubat 2011). Sözleşmeli Er Bedellinin Yolunu Açar mı?. Erişim Tarihi: 14 Mart 2011, http://www.sabah.com.tr/ Gundem/2011 /02/24/sozlesmelı er bedellinin ^olunu acar mi.
  • Genelkurmay Başkanlığı. (27 Ağustos 2010). Orgeneral Işık Koşaner'in Genelkurmay Başkanlığı Devir-Teslim Töreni Konuşması. Erişim Tarihi: 14 Ocak 2011, http://www.tsk.tr/10 ARSIV/10J_ Basin Yayin Faaliyetleri/10_ 1 _7JConusmalar/2010/org isikkosaner_dvrtslkonusmasi_27082010.html.
  • Huntington, S. P. (2004). Asker ve Devlet: Sivil-Asker İlişkilerinin Kuram ve Siyasası. K. U. Kızılaslan, (Çev.). (l.b.). İstanbul: Salyangoz Yayınları.
  • Hürriyet (1 Mayıs 2009). Tek Tip Askerlik Geliyor. Erişim Tarihi: 12 Şubat 2011, http://www.hurriyet.com.tr/gundem/! 1555782. asp.
  • Hürriyet. (21 Ekim 2010). Erdoğan'a Tek Tip Askerlik Brifingi. Erişim Tarihi: 16 Ocak 2011, http://www.hurriyet.com.tr / gündem/16096867.asp.
  • Hürriyet. (28 Şubat 2011). Kaddafı'nin Paralı Askerleri Libya Halkına Karşı. Erişim Tarihi: 24 Mart 2011, http://www. hurriyet.com.tr/ planet/l 7109194.asp.
  • Kanal D. (30 Haziran 2010). 500 Bin Paralı Asker Geliyor. Erişim Tarihi: 22 Mart 2011, http://haber.kanald.com.tr/Haber/ G%C3%BCndem-32/500-bin-parali-asker-geliyor-5298.aspx.
  • Küçükşahin, A. ve Akkan, T. (2007). Değişen Güvenlik Algılamaları Işığında Tehdit ve Asimetrik Tehdit. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 3 (5). 41-66.
  • Lucassen, J. ve Zürcher, E. J. (2003). Zorunlu Askerlik ve Direniş: Tarihi Çerçeve. E. J. Zürcher, (Ed.). Devletin Silahlanması: Ortadoğu'da ve Orta Asya'da Zorunlu Askerlik (1775-1925) (l.b.) içinde (1-22). M. T. Akad, (Çev.). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınlan.
  • Milli Savunma Bakanlığı. (2000). Beyaz Kitap 2000 (l.b.). Ankara: Mönch Türkiye Yayınlan.
  • Milliyet. (30 Haziran 2010). 500 Bin Paralı Asker. Erişim Tarihi: 22 Mart 2011, http://www.milliyet.com.tr/500-bin-parali asker/siyaset/sondakika/30.06.2010/1257207/default.htm.
  • Milliyet. (1 Ekim 2010). Erdoğan'dan Tek Tip Askerlik Açıklaması. Erişim Tarihi: 16 Ocak 2011. http://www.milliyet.com.tr/ erdogan-dan-tek-tip-askerlik-aciklamasi/siyaset/sondakikaarsiv/01. 10.2010/1296255/default.htm.
  • NATO. (b.t.). The Alliance's New Strategic Concept. Erişim Tarihi: 18 Ocak 2011, http://www.nato.int/cps/en/natolive/official_ texts _23847.htm? selectedLocale~en.
  • Özsoy, M. (1987). Dünü ve Bugünüyle Türk Savunma Stratejisi, Dış politika Enstitüsü, (Der.). Türkiye'nin Savunması (l.b.) içinde (41-82). Ankara.
  • Öztürk, Saygı. (28 Haziran 2007). Komando Birlikleri Profesyonellerden Oluşacak. Erişim Tarihi: 12 Şubat 2011, http.7/www.hurriyet.com.tr/gundem/6787598.asp?gid=180.
  • Paker, E. B. (2010). Dış Tehditten İç Tehdide: Türkiye'de Doksanlarda Ulusal Güvenliğin Yeniden İnşası. E. B. Paker, ve İ. Akça, (Der). Türkiye'de Ordu, Devlet ve Güvenlik Siyaseti (l.b.) içinde (407-431). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Radikal. (23 Şubat 2011). İşte Kaddafı'nin Paralı Askerleri. Erişim Tarihi: 24 Mart 2011, http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx? ArticleID= 1040912&CategorylD X1 &aType=RadikalDetayV3.
  • Resmi Gazete. (11 Haziran 1949). Uzman Çavuş Yetiştirilmesi Hakkında Kanun. Sayı: 7230.
  • Resmi Gazete. (10 Mart 1954). Çavuş ve Uzman Çavuş Kanunu. Sayı: 8654.
  • Resmi Gazete. (25 Mart 1986). Uzman Erbaş Kanunu. Sayı: 19058.
  • Resmi Gazete. (21 Haziran 2001). Türk Silahlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay ve Astsubaylar Hakkında Kanun. Sayı: 24439.
  • Resmi Gazete. (22 Mart 2011). Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu. Erişim Tarihi: 24 Mart 2011, http://www.resmigazete.gov.tr/ main.aspx?home=http://www. resmigazete.gov. tr/eskiler/2011 /03/20110322. htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/03/20110322.htm.
  • Sabah. (3 Mart 2011). İşte Kaddafı'nin Paralı Askerleri. Erişim Tarihi: 24 Mart 2011, http://www.sabah.com.tr/Dunya/2011/03/03/ iste kaddafinin_paral ¡ askerleri.
  • TBMM. (10 Mart 2011). Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu Tasarısı. Erişim Tarihi: 16 Mart 2011, http://www2.tbmm.gov.tr/d23/ 1/1-0997.pdf.
  • TBMM Zabıt Ceridesi. (6 Haziran 1949). Uzman Çavuş Yetiştirilmesi Hakkında Kanun Tasarısı ve Milli Savunma ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/564).
  • TBMM Zabıt Ceridesi. (3 Mart 1954). Çavuş ve Uzman Çavuş Kan unu Layihası ve Milli Müdafaa ve Bütçe Encümenleri Mazbataları (1/432).
  • TBMM Tutanak Dergisi. (18 Mart 1986). Uzman Erbaş Kanunu Tasarısı ve Milli Savunma; Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/732).
  • TBMM Tutanak Dergisi. (13 Haziran 2001). Türk Silahlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay ve Astsubaylar Hakkında Kanun Tasansı ve Plan ve Bütçe ve Milli Savunma Komisyonları Raporları (1/698).
  • TBMM Tutanak Dergisi. (10 Mart 2011). 76'ıncı Birleşim 10 Mart 2011 Perşembe. Erişim Tarihi: 24 Mart 2011, http://www. tbmm.gov.tr/tutanak/donem23/yil5/ham/b07601 h.htm.
  • TBMM Zabıt Ceridesi. (28 Mayıs 1927). Piyade Küçük Zabit Kanunu. The World Defence Almanac. (2005). Bonn: Mönch Publishing Group.
  • Türkiye Cumhuriyeti 1982 Anayasası.
  • Ülman, Burak. (2000). Türkiye'nin Yeni Güvenlik Algılamaları ve Bölücülük. G. Özcan ve Ş. Kut, (Ed.). En Uzun Onyıl: Türkiye'nin Güvenlik ve Dış Politika Gündeminde Doksanlı Yıllar (2.b.) içinde (99-130). İstanbul: Büke Yayınlan.
  • War Resisters International. (23 Ekim 2008). Turkey. Erişim Tarihi: 25 Mart 2011, http://www.wri-irg.org/co/rtba/turkey.htm.
  • Zaman. (10 Temmuz 2010). Egemen Bağış: Profesyonel Ordu Şart. Erişim Tarihi: 20 Mart 2011. http://www.zaman.com.tr/haber. do?haberno= 1004309&titl(3=egemen-bagis-profesyonel-ordu-sart.
  • Zaman. (15 Mart 2011). Zeybek: Türkiye, Bir An Önce Profesyonel Orduya Dönmeli. Erişim Tarihi: 20 Mart 2011, http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=l 107802&title=zeybek-turkiye-bir-an-once-profesyonel-orduya-donmeli.