Elif GÖKÇEARSLAN ÇİFCİ, Fulya AKGÜL GÖK, Ezgi ARSLAN

KURUM BAKIMINDAN TOPLUM TEMELLİ BAKIMA GEÇİŞ: TOPLUM RUH SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞAN SOSYAL HİZMET UZMANLARININ ROLÜ

Bu çalışmada Türkiye’deki ve dünyadaki ruh sağlığı alanındaki gelişmelere ve bu bağlamda Toplum Temelli Ruh Sağlığı Hizmetlerinin Gelişimine, amaçlarına ve toplum ruh sağlığı merkezlerinde çalışan sosyal hizmet uzmanlarının rollerine yer verilmiştir. Belirtilen gelişmelere bağlı olarak kurum bakımından toplum temelli bakıma geçiş süreci ülke örnekleriyle anlatılmıştır. Son olarak ise kurum bakımı ve toplum temelli bakım arasında bir karşılaştırma yapılarak bu alanda çalışan ve multidisipliner ekip içerisinde yer alan sosyal hizmet uzmanlarının önemine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Toplum temelli ruh sağ-lığı, toplum ruh sağlığı merkezleri, sosyal hizmet, sosyal hizmet uzmanı

From Institution to Community-Based Care: The Role of Social Workers Working in Community Mental Health Centers

In this study developments, aims of community based mental health services and roles of social workers working in community mental health centers are presented by assessing mental health developments from the World and Turkey. The process of moving from instutional care approach to community based care approach are referred with the examples from different countries. Then instutional care and community based care are compared. The roles of social workers working in this field as a multi-disciplinary team member are presented.

Keywords:

Community mental health, community mental health centers, social work, social worker,

PDF

___

Alataş, G., Karaoğlan, A., Arslan, M., Yanık, M. (2009). Toplum temelli ruh sağlığı modeli ve Türkiye’de Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri Projesi, Nöropsikiyatri Arşivi, 46, s. 25-29 Anthony, W. A. (1993). Recovery from mentalI illness: The guiding vision of the mental health service system in the 1990s, Psychosocial Rehabilitation Journal,16(4), 11–23.
Boyne, R. (2009). Foucault ve Derrida: Aklın Öteki Yüzü (1. Baskı). (İ. Yılmaz, Çev.). Ankara: BilgeSu Yayıncılık Carpenter, J. (2002). Mental health recovery paradigm: Implications for social work, Health&Social Work, (27)2, 86-94.
Chrysikou, E. (2013). Accessibility for mental health care, Facilities, 31(10), 418-426 Moulding, N.T., and Courtney, M. (2014) Beyond balancing competing needs: Embedding in voluntary treatment within a recovery approach to mental health social work, Australian Social Work, 67:2, 214-226 .
Davidson, L. (2005). Recovery, self-management and the expert patient changing the culture of mental health from a UK perspective, Journal of Mental Health, 14 (1), 25–35.
Elstad, T.A. and Kristiansen, K. (2009). Mental health centres as ‘meeting-places’ in the community: Exploring experiences of being service users and participants, Scandinavian Journal of Disability Research,11(3), 195-208.
Elstad T., A. And Hellzen O. (2010). Community mental health centers: A qualitative study of professionals’ experiences, International Journal of Mental Health Nursing, 19, 110-118
Engelli Bireyler İçin Hizmetlerin Geliştirilmesi-Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerine Yönelik Harmanlanmış Eğitim Programı Eğitici Eğitimi Materyali 12-14 Şubat 2014, Ankara
Ensari, H., Gültekin, B.K., Karaman, D., Koç, A. ve Beşkardeş, A. F. (2013). Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin şizofreni hastalarındaki yaşam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal işlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları, Anatolian Journal of Psychiatry, 14, 108-114 Faust J., R. (2008). Clinical social worker as patient advocate in a community mental center, Clinical Social Work Journal, 36, 293-300
Güleç G., Yenilmez Ç. ve Ay F. (2011). Bir Anadolu şehrinde psikiyatri kliniğine başvuran hastaların hastalık açıklama ve çare arama davranışları, Klinik Psikiyatri, 14, 131-142
Güney M. (2001). Psikiyatrik rehabilitasyonda gündüz hastanesinin yeri, Klinik Psikiyatri, 4, 268-276.
Hannigan, B. and Allen, D.(2011). Giving a fig about roles: Policy, context and work in community mental health care, Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 18, 1–8
Kealy, D. (2011). Transformation at a community mental health centre, Psychodynamic Practice,17(4), 419-426.
Kuşgözoğlu, T. ve Akbıyık, D.İ. (2007). Development of social services and psychiatric social work in Turkey, International Journal of Mental Health, 36 (3), s. 29-37.
Lundberg, B.,Hansson, L., Wentz, E. ve Björkman, T. (2008). Stigma, discrimination, empowerment and social networks: A preliminary investigation of their influence on subjective quality of life in a Swedish sample, International Journal Social Psychiatry, 54, 47-55.
McDaid D. ve Thornicroft G. (2005). Policy brief: Mental health II balancing institutional and community-based care. Brussels: World Health Organization: European Centre for Health Policy
Özdemir U. (1998). Psikiyatri tedavi ekibinin “ekip çalışması” kavramına ilişkin kendi bilgilerini ve çalıştıkları psikiyatri tedavi kurumlarını değerlendirmeleri, Kriz Dergisi, 7(2), 17-24.
Özdemir, U. (2000). Türkiye’de Psikiyatrik Sosyal Hizmet(1. Basım). Ankara: Aydınlar matbaası
Saillard, E. (2010). Ruhsal hastalara yönelik damgalamaya ilişkin psikiyatrist görüşleri ve öneriler, Türk Psikiyatri Dergisi, 21(1), 14-24
Sheppard, M. (1991). Mental health work in the community: The oryand practice in social work and community psychiatric nursing (1rd Ed.). London: The Falmer Press.
T.C. Sağlık Bakanlığı. (2011a). Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı 2011-2023. T.C. Sağlık Bakanlığı, Ankara.
T.C. Sağlık Bakanlığı. (2011b). Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri Hakkında Yönerge. T.C. Sağlık Bakanlığı, Ankara.
T.C. Sağlık Bakanlığı. (2013). Toplum ruh sağlığı merkezleri için çalışma rehberi. T.C. Sağlık Bakanlığı, Ankara.
T.C. Sağlık Bakanlığı. Uluslararası toplum temelli ruh sağlığı hizmetleri konferansı: Sosyal içermeye giden yol (basılı materyal). Ankara, 2-3 Ekim 2013.
Tsai, J., Salyers M., P. and McGuire, A., B. (2011). A Cross-sectional study of recovery training and staff attitudes in four community mental health centers, Psychiatric Rehabilitation Journal, 34 (3), 186-193.
Werner L., J. And Tyler J., M. (1993). Community-based interventions: A return to community mental health centers’ origins, Journal of Counseling & Development, 71, 689-692
Williston, M.A., Block Lerner,J., Wolanin, A., and Gardner, F. (2014). Brief acceptance based intervention for increasing intake attendance at a community mental health center, Psychological Services. 1 Temmuz 2014,http://dx.doi.org/10.1037/a0035686
Yanık, M. (2007). Türkiye ruh sağlığı sis-temi üzerine değerlendirme ve öneriler, RHCP Psikiyatride Derlemeler, Olgular ve Varsayımlar Dergisi, Özel Sayı, 9-21.
Yanık, M. (2008). İstanbul’da toplum ruh sağlığı örgütlenmesi örneği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 9 (ek sayı 1), 43-45.
Weithorn, L. A. (1988). Mental Hospitalization of Trouble Some Youth: Admission Rates. Stanford Law Review, (40)3, 773-838. 10 Temmuz 2014, http://www.jstor.org/disc over/10.2307/1228816?uid=44705&uid=3739192&uid=2129&uid=5909400&uid=2&uid=70&uid=18303&uid=3&uid=67&uid=62& sid=21104382794307
World Health Organization Regional Office for Europe (2004). 10 Temmuz 2014, http:// www.euro.who.int/en/health-topics/non-communicable-diseases/mental-health World Health Organization. (2003). The mental health context (Mental health policy and service guidance package). Geneva: World Health Organization.