Dönüşüm mü, Piyasalaştırma mı? Türkiye’de Sağlıkta Dönüşüm Programı Üzerine Bir Tartışma

Küresel kapitalizm sürecinde neoliberal politikalarla yaklaşık otuz yıldır sosyal devlet hedef alınmakta ve piyasa aktörlerinin önünü açmak için yeni piyasacı alternatifler üretilmesi ve devletin etkisizleştirilmesi yönünde telkinde bulunulmaktadır. Bir diğer ifadeyle günümüzde sermayenin önünün açılması ulusal-yerel politika hazırlayıcıları ve uygulayıcılarının temel kaygısı haline gelmiştir. Sermaye yüksek kar elde edebileceği ancak devletin egemen olduğu sağlık, eğitim, sosyal güvenlik vb alanlarda da hakim aktör olmayı istemektedir. Yakın dönemde Türkiye de dahil olmak üzere bir çok ülkede sağlık alanında yeni uygulamalar hayata geçirilmekte, sağlık hizmetlerinin sunumundan devlet el çekmekte ve bu hizmetlerin piyasa aktörlerince sunulmasının koşulları oluşturulmaktadır. Bu çalışmada sosyal devlet anlayışında yaşanan dönüşüm ve sağlık hizmetlerinin sunumunda ortaya çıkan piyasa odaklı uygulamalar, sağlıkta dönüşüm programı ve programın temel bileşenleri çerçevesinde ele alınmakta ve irdelenmektedir.

Transformation or Marketization? A Discussion on Health Care Transformation Program in Turkey

Neoliberal policies in the process of global capitalizm seem to have targeted welfare state and to have cleared the way fort he market ectors by offering ne market based alternatives and in turn a smaller state. Inother words, openening the way for the capital has become the main worry of national-local policy makers and implementers. The capital aim to be the dominant market actor in the sectors stil dominated by state such as health, education and social security where they can make high profits. In the recent years in many countries including Turkey new methods and applications have been implemented, by withdrawing the states from the provivion of health care services the conditions for the provision of the services by the market forces have been established. In this study the transformation of the welfare state and the market based methods in the provision of health services are analized through both the health care transformation program and the main tenets.

___

  • sunanlarla hizmetten yararlananlar arasında piyasa mantığıyla yürüyen
  • metinlerinde gerekse yöneticilerin söylemlerinde sıklıkla karşılaşılan sağlık hizmetleri sunumunun iyileştirilmesi kaygıları gerçekten temel kaygı ise ve vatandaş odaklı ve etkin/etkili hizmet verilmesi hedefleniyorsa yapılması gereken; sağlık hizmetlerini meta vatandaşı da müşteri konumuna sokan uygulamaların tekrar gözden geçirilmesidir.
  • Ağartan, T., 2007, “Sağlıkta Reform Salgını,” içinde Avrupa’da ve Türkiye’de Sağlık Politikaları, der. Ç. Keyder, N. Üstündağ, T. Ağartan & Ç. Yoltar, s. 37-54,