2018

Farklı Bitki Gelişme Dönemlerindeki Kuraklık Uygulamasının Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.)’da Kök Ağırlığına Etkisi ve Bazı Agronomik Karakterlerle İlişkisi

Bilindiği üzere kuraklık olgusu ekmeklik buğdayda üretimi sınırlayan en önemli abiyotik stres faktörlerüdür. Kök yapısıgenotiplerin kurağa tepkisini belirleyen en önemli unsurdur. Bu araştırmada bazı ekmeklik buğday genotiplerinin farklıkuraklık düzeyinde kök ağırlıkları ile verim unsurları ve 1000 tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, protein oranı, gluten vegluten indeksi, sertlik ve sedimantasyon miktarı gibi kalite karakterleri ile ilişkileri incelenmiştir. Çalışma, 2008-2009ve 2009-2010 yıllarında Trakya TAE deneme tarlasında, 2 yıl süre ile yürütülmüş ve 15 genotip bölünmüş parsellerdeneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak ekilmiştir. Denemede 5 ana parselde farklı kuraklık uygulamaları, altparsellerde ise genotipler yer almıştır. Araştırmada, sapa kalkma döneminden fizyolojik olum dönemine kadar farklıkuraklık uygulaması yapılmıştır. Kuraklık uygulamaları, ölçülen özellikleri önemli oranda etkilemiş; kuraklık stresiuygulanması kök ağırlığını farklı oranlarda azaltmıştır. Buna göre, genotiplerde 3.618 g ile en çok kök ağırlığı Bereketçeşidinde, en az 2.740 g ile Tekirdağ çeşidinde tespit edilmiştir. Kuraklık uygulamalarına göre en az kök ağırlığı 2.815g ile tam kuraklık uygulanan parselde ve Flamura-85 ile Tekirdağ çeşitlerinde ölçülürken; en fazla kök ağırlığı 3.496 gile kuraklık stresi uygulanmayan KS3 parselinde ve Bereket çeşidinde belirlenmiştir. Araştırmada kuraklığınuygulandığı KS1, KS2 ve KS5’teki kök ağırlığı artışı tane verimini, biyolojik verimi ve bazı verim unsurlarını artırmıştır.Kök ağırlığındaki artış hektolitre ağırlığı, sedimantasyon miktarı ve gluten indeksi ile negatif ilişkili olduğu saptanmıştır.

Investigation of Drought Effect in Various Plant Development Stage on Root Weight in Bread Wheat (Triticum aestivum L.) and Relationship between Root Weight and Some Agonomic Traits

Drought is the most important abiotic stress factor limiting production in bread wheat and in arid conditions root development determines the response of the genotypes. In this research, it was investigated that root weight of some bread wheat genotypes under different drought stress condition and the relation between root weight and yield, yield components, and quality characters such as 1000-kernel weight, test weight, protein ratio, gluten and gluten index, hardness and sedimentation. value. This study was carried out in Trakya Agricultural Research Institute during 2 growing seasons with totally 15 bread wheat genotypes in a split block design with 3 replicated. Drought applications and genotypes were main plot and sub-plot, respectively. Drought applications were performed from stem elongation stage to physiological maturating stage. Drought stress treatments have significantly affected the measured traits. Based on the treatment the highest root weight with 3.618 g was weighed in Bereket cultivar, lowest weight with 2.815 g was obtained from Tekirdağ cultivar. While lowest root weight a value of 2.815 g was scaled at fully drought condition, highest root weight with 3.496 g was determined from non-stress treatment (KS3). Increasing in root weight was decreased some quality traits such as test weight, sedimentation, and gluten index.

PDF

___

Akçura, M., Y. Kaya and S. Taner, 2009. Evaluation of Durum Wheat Genotypes Using Parametric and Nonparametric Stability Statistics. Turkish Journal of Field Crops 14(2): 111-122.
Anonymous, 1987. Cereal Improvement Program. Annual Report. Drought Tolerance p: 49-50. ICARDA, Aleppo, Syria.
Anonymous, 2002. International Association for Cereal Science and Technology ICC Standart No: 110, 105, 106, 155, 116, 115.
Atlı, A. 1987. Kışlık tahıl üretim bölgemizde yetiştirilen bazı ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinin kaliteleri ile kalite karakterlerinin stabiliteleri üzerine araştırmalar. Türkiye Tahıl Sempozyumu, 6-9 Ekim, S: 443-454, Bursa.
Adda, A., M. Sahnoune, M. Kaid-Harch and O. Othmane Merah, 2005. Impact of water deficit intensity on durum wheat seminal roots. Plant Biology and Pathology. C. R. Biologies 328 (2005). France.
Barnabas, B., K. Jager and A. Feher, 2008. The effect of drought and heat stress on reproductive processes in cereals. Plant, Cell and Environment, 31: 11-38.
Barley, K.P. 1970. The configuration on of the root system in relation to nutrient uptake. Advances in Agronomy 22:159-201.
Blum, A. 1996. Crop responses to drought and the interpretation of adaptation. Plant Growth Regul, 20. 135-148.
Dencic, S., R. Kastori, B. Kobiljski and B. Duggan, 2000. Evaluation of grain yield and its components in wheat cultivars and landraces under near optimal and drought conditions. Euphytica 113: 43-52.
Dhanda, S.S., G.S. Sethi and R.K. Behl, 2004. Indices of drought tolerance in wheat genotypes at early stages of plant growth. Journal of Agronomy Crop Sci., 190 (1): 6-12.
Elgün, A. ve Z. Ertugay, 1992. Tahıl İşleme Teknolojisi. Atatürk Üniv. Yayınları, Yayın No: 718, S: 376, Erzurum.
Evans, L.T., I.F. Wardlaw and R.A. Fischer, 1975. Wheat. In L.T. Evans (Ed.), Crop Physiology (pp. 101-149). Cambridge, UK: Cambridge University Press
Fitter, A.H., T.R. Stickland., M.L. Harvey and G.W. Wilson, 1991. Architectural analysis of plant root systems. 1. Architectural correlates of exploitation efficiency. New Phytologist, 118: 375-382.
Gomez K.A and A.A. Gomez, 1984. Statistical Procedures for Agricultural Research. 2nd Ed. John Willey and Sons, Inc. New York. p. 641
Hoad, S. P, G. Russel, P. S. Kettlewell and M. Belshaw, 2004. Root system management in winter wheat: practices to increase water and nitrogen use. HGCA Project Report No. 351.
Johansson E, M.L. Prieto-Linde and G. Svensson, 2004. Influence of nitrogen application rate and timing on gain protein composition and gluten strength in Swedish wheat. J. Plant Nutr. Soil Sci., 167: 345-350.
Kinyua, M.G, E.M. Njoka, R.M. Gesimba, R.J. Birech, 2003. Selection of drought tolerant bread wheat genotypes by using root characteristics at seedling stage. IJARD. 4: 9–15
Kirkegaard, J.A, J.M. Lilley, G.N, Howe and J.M. Gaham, 2007. Impact of subsoil water use on wheat yield. Australian Journal of Agricultural Research 58: 303- 315.
Köksel, H., D. Sivri, Ö. Özboy, A. Başman ve H. Karaca, 2000. Hububat Laboratuvarı El Kitabı. Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yayınları Yayın No: 47, S: 106, Ankara.
Öztürk, İ., T. Kahraman, R. Avcı, V.Ç. Girgin, O.O. Aşkın, B. Aşkın, B. Tuna and A. Tülek, 2016. Effect of Rainfall and Humidity During Shooting and Gain Filling Period on Yield and Quality in Bread Wheat. VII International Scientific Agriculture Symposium “Agrosym 2016” 6-9 October 2016, Book of Proceeding, P: 1392-1400. Jahorina, Bosnia and Herzegovina.
Passioura, J.B. 1983. Root and drought resistance. Agricultural Water Management. 7: 265-280.
Perten, H. 1990. Rapid measurement of wheat gluten quality by the gluten index. Cereal Foods World, 35: 401-402.
Rakszegi, M., L. Lang and Z. Bedi, 2006. Importance of starch properties in quality oriented wheat breeding. Cereal Research Communications, 34: 637-640.
Russel, R.S. 1977. Plant Root System. Their Function and Interaction with the Soil, Mc Gaw- Hill Book Campany, UK. pp: 298.
Van Noordwijk, M. 1983. Functional interpretation for root densities in the field for nutrient and water uptake. Root Ecology and its Practical Application, International Symposium Gumpenstein pp. 207-226.
Veisz, O., Sz. Bencze, K. Balla and Gy. Vida, 2008. Change in water stress resistance of cereals due to atmospheric CO2 enrichment. Cereal Research Communications, 36: 1095-1098.
Wardlaw, I.F. and L. Moncur, 1995. The response of wheat to high temperature following anthesis. I. The rate and duration of kernel filling. Australian Journal of Plant Physiology, 22: 391-397.
Yurtsever, N. 1984. Deneysel ve İstatistik Metotlar. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı. Köyhizmetleri Genel Müd. Yayın. Genel Yayın No: 121. Teknik Yayın No: 56, Ankara.
Zadoks, J.C., T.T. Chang and C.F. Konzak, 1974. A decimal code for growth stages of cereals. Weed Res. 14: 415- 421.