Hardox 400 çeliğinin sert dolgu kaynağında paso sayısının sertliğe, aşınmaya ve mikroyapıya etkisi

Hardox çeliği, aşınma direnci oldukça yüksek olan bir malzemedir. Hardox 400 tipi çelik, piyasadaki diğer yüksek dayanımlı çeliklere göre, beş kat daha uzun ömürlü olup kepçe ve damperli kamyonların kasa imalinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Mekanik aşınmalar sonunda işlevsel görevini kaybeden parçaların tekrar kullanılabilmesi için yüzeylerinin sert dolgu elektrotları ile doldurulması ekonomik avantajlar sağlamaktadır. Bu çalışmada, Hardox 400 tipi çelik numunelerin yüzeylerine önce bir, sonra iki ve daha sonra üç pasolu dikişler çekilerek dolgu kaynağı yapılmıştır. Böylece paso sayısının sertlik, aşınma ve mikroyapı üzerindeki etkisi araştırıldı. Birli, ikili ve üçlü paso halinde çekilen kaynak dikişlerinin sertlik ölçümleri ve aşınma deneyleri yapılmıştır. Uygulanan paso sayısının sertlik artışına ve mikroyapıya etkisi incelenmiştir. Çalışma sonucunda, ısıl işlem görmüş ve görmemiş numunelerin paso sayısı artışının dolgu kaynağı kesitinde yüzeye doğru sertliği artırdığı tespit edilmiştir.

Effect of number of passes on hardness, wear and microstructure of hard fillet welded hardox 400 steel

Hardox steel is a high wear resistant material. The type of Hardox 400 has five times longer using life than other high strength steels available in the industry. Therefore, it is used widely in the production of dumptruck, excavators, lorries, bulldozers etc. Reusing worn machine components after repairing them with hard fillet welding provides economical advantages. In this study, hard facing were obtained by arc welding with various passes on the surfaces of the Hardox 400 steel. So, effect of number of weld passes on hardness, wear and microstructure were investigated. Hardness measurement and wear test of weld bead were carried out. As a conclusion, hardness and wear resistant of the heated and unheated samples increased with increasing number of passes of hard fillet welding.

___

1.Oğuz B., Aşınma Sorunları ve Dolgu Kaynakları Oerlikon, İstanbul, s. 709, 1993

2.Tülbentçi K., Kaluç E., "Kazı Makinelerinde Aşınan Parçaların Kaynakla Tamirinin Teknolojik ve Ekonomik Önemi" Kaynak Dünyası, 91/2, s. 3-6, 1991

3.Gülbahar B.,"Bakım Mühendisliği Yönetimi ve Felsefesi" Gedik Teknik 2,İstanbul

4.Bulut E., Gülenç B., Karacan İ., "Konkasör Çenelerinde Görülen Aşınmanın Sert Dolgu Kaynağı ile Giderilmesi" Ulusal Kaynak Teknolojisi Kongresi, Simav-Kütahya, s. 163-171, 1-2 Eylül 2000

5.Karataşoğlu F., Gülenç B., Türker M., Kurt A., "Monoblok Tekerlerinin Aşınan Kısımlarının MAG Kaynağı ile Yapılan Dolgu Metalinin Aşınma Davranışlarının İncelenmesi" 1. Uluslararası Kaynak Teknolojisi Sempozyumu, İstanbul, 3-5 Haziran 1998

6.Özsaraç U., Moran B. B., Kaşka A., Aslanlar S., "Dolgu Kaynağı Yapılmış Tren Tekeri- Bandaj-Ray Sisteminin Mekanik Özelliklerinin Araştırılması" Denizli Malzeme Sempozyumu s. 180-188, 8-10 Mayıs 2002

7.Metal Handbook-Volume 6 Ninth Edition, Ohio, 1983

8.Köse R., Salman S., "Millere Uygulanan Dolgu Kaynaklarında Sertlik Değerlerinin Isıl İşlemli ve Isıl İşlemsiz Olarak Değerlendirilmesi" Uluslararası Kaynak Teknolojisi'96 Sempozyum,s.271-280,15-17 Mayıs 1996

9.Altınkök N., Uzun H., "Sert Dolgulu Mo-Ni Çeliğinin Aşınma Davranışına Dolgu Metalinin Etkisi"MAMTEK 99 Makine Malzemesi ve İmalat Teknolojisi Sempozyumu CBÜ, Manisa, s. 175-179,17-19 Kasım 1999

10.Meriç C., Köksal N. S., Atik E., "Sert Dolgu Aşınmanın İncelenmesi" MATİK'97 G.Ü. Teknik Eğitim Fakültesi, Ankara, s. 186-191, 15-15 Eylül 1997

11.Korkut M. H., Yıldırım M. M., "Endüstride Çok Kullanılan Dolgu Elektrotlarının Kaynak Sonrası Aşınma Davranışları" Ulusal Kaynak Teknolojisi Kongresi, Simav-Kütahya, s. 55-64, 01-02 Eylül 2000

12.Dai W.S., Chen L.H., Lui T.S., "SiO2 Partide Erosion of Spheridal Graphide Cast Iron After Surface Remelting by The Plasma Arc Process" Wear 248, pp. 201-210, 2001

13.Suchanek J., Smrkovky J., Blaskoviç P., Grinberg N. A., "Erosive and Hydroabrasive Resistance of Hardfacing Materials" Wear 233-235, pp.229-236,1999

14.Metal-Oks Ürün Katoloğu, İstanbul, 2001.

15.As Kaynak-Kobatek Ürün Katoloğu, 4. Baskı, İstanbul, Ağustos 2001

16.Özden N., "Kaynağın Isıl İşlemi" Aliağa-İzmir, 1985

17.Lanchester J. F., "Metallurgy of Welding" Chapman & Hall, Fifth Edition, London, pp 179-193, 1993

18.Dasgupta R., Thakur R., Yadav M.S., Jha A. K., "High Stress Abrasive Wear Behaviour of a Hardfacing Alloy: Effect of Some Experimental Factors" Wear 236, pp. 368-374, 1999

19.Savage, W.F. "What Is The Weld" Weld Imperfections, Proceding of Symposium Lockeed Polo Alto Research Laborotory 19-21 September, 1966

20.Oğuz, B. Karbonlu ve Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı Metalurji-Uygulama, Oerlikon, İstanbul, s. 206,1985