Ölümsüzlük düşüncesi ve ölüm sezgisi üzerine

Ölüm hayat kadar gerçektir. İnsanın doğumu gibi ölümü de kendi elinde değildir. Bedeni ölümle toprak olurken ruhu varlığını sürdürür. İnsanın ölüm olgusuna bakış açısı yaşadığı çevrenin dini, sosyal ve kültürel yapısından etkilenir. Bir kısım insanlar ölümü tabii bir son olarak görürken, bir kısmı da felaket olarak görür. Ölümü ten kafesinden çıkıp Allah’a kavuşma olarak görenler için ise ölüm yeni bir başlangıçtır. Bir halden diğerine, bir evden ötekine geçiştir. Allah’ın kendilerine bazı özel bilgiler verdiği kişiler ölümü sezebilir.

On the idea of immortality and intuition of death

Death is as real as life. Human’s death is not in his hands neither his birth. Human body turns into soil by death while his soul continues to exist. Man’s perception of death is affected by religious, social and cultural structure of his environment. Some people see death as a natural end, however some others consider it as a disaster. For people who see death as a meeting with God by leaving the body cage, death is a new beginning. It is a passage from one state to another or from one house to another. People whom Allah has given some special information can perceive death.

___

  • A. Avni Konuk, Füsûsu’l-Hikem Tercüme ve Şerhi, I-IV, haz. Selçuk Eraydın-Mustafa Tahralı, İstanbul: MÜİF Yay., 1987-1992.
  • Abdurrahman Câmî, Nefâhâtü’l-Üns, trc. Lâmiî Çelebi, haz. Süleyman Uludağ-Mustafa Kara, İstanbul: Marifet Yay., 1998.
  • Abdülbâkî Gölpınarlı, Mevlâna’dan Sonra Mevlevîlik, İstanbul: İnkılap ve Aka Yay., 1983.
  • — Yunus Emre ve Tasavvuf, İstanbul: İnkılap ve Aka Yay., 1992.
  • Abdülkerim Kuşeyrî, Kuşeyrî Risalesi, haz. Süleyman Uludağ, İstanbul: Dergâh Yay., 1991.
  • Ahmed bin Hanbel, Müsned, İstanbul, 1992.
  • Ahmet Eflâkî, Âriflerin Menkıbeleri, trc. Tahsin Yazıcı, İstanbul: MEB Yay., 1995.
  • Aliyyü’l-Kârî, el-Esrâru’l-Merfûa fi Ahbâri’l-Mevdûa, nşr. Muhammed Lütfi es-Sebbâğ, Beyrut,1986.
  • Buhârî, Sahih, İstanbul: Çağrı Yay., 1992.
  • Cemal Kurnaz-Mustafa Tatçı, “Şeyh Hasan Ünsî”, Tasavvuf: İlmî ve Akademik Dergisi, yıl: 3,2001, sayı: 7.
  • Cemil Sena, Hazreti Muhammed’in Felsefesi, İstanbul: İnkılap ve Aka Yay., 1993.
  • Ebu Hâmid Muhammed Gazzâlî, İhyâu Ulûmi’d-Dîn, Mısır, 1957.
  • Ebu Talib Mekkî, Kûtü’l-Kulûb, Mısır, 1310.
  • Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, İstanbul, 1992.
  • Ethem Cebecioğlu, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Ankara: Rehber Yay., 1997.
  • Fahreddin Râzî, Mefâtihu’l-Gayb, Beyrut: Dâru’l-Fikir, 1990.
  • Faruk Karaca, Ölüm Psikolojisi, İstanbul, 2000.
  • Ferideddin Attâr, Tezkiretü’l-Evliyâ, haz. Süleyman Uludağ, İstanbul: Erdem Yay., 1981.
  • Habil Şentürk, “Ölüm Gerçeği ve Allah İnancı”, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 1, 1983.
  • Hâris el-Muhâsibî, “er-Riâye” Kalb Hayatı, trc. Abdülhakim Yüce, İzmir: Çağlayan Yay., 1997.
  • Hayati Hökelekli, “Ölüm ve Ölüm Ötesi Psikolojisi”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl: 3, 1991, sayı: 3.
  • Hucvirî, Keşfü’l-Mahcûb Hakikat Bilgisi, haz. Süleyman Uludağ, İstanbul: Dergâh Yay., 1982.
  • İbn Sina, Risale fi Def ’ı Ğammi’l-Mevt, Ölüm Korkusundan Kurtuluş Risâlesi, trc. M. Naci Bolay, Ankara 1988 (İbn Sina içerisinde s. 101-120).
  • İbnü’l-Arabî, el-Futûhâtu’l-Mekkiyye, Kahire, 1293.
  • İlyas Çelebi, “Gayb”, DİA, c. XIII, s. 404-409.
  • İrvin Yalom, Güneşe Bakmak Ölümle Yüzleşmek, trc. Zeliha İyidoğan Babayiğit, İstanbul: Kabalcı Yay., 2008.
  • İsmail Hakkı Bursevî, Rûhu’l-Beyân, İstanbul: Çağrı Yay., 1389.
  • İsmail Yakıt, Batı Düşüncesi ve Mevlâna, İstanbul: Ötüken Neşr., 1993.
  • Kelâbâzî, Taarruf-Doğuş Devrinde Tasavvuf, haz. Süleyman Uludağ, İstanbul: Dergâh Yay.,1992.
  • Luis Massignon, Ahbâr al-Hallâc, Paris, 1957.
  • Lynn Wilcox, Sufizm ve Psikoloji, trc. Orhan Düz, İstanbul: İnsan Yay., 2003.
  • Mehmet Demirci, “Ölümdeki Hayat (Tasavvuf Düşüncesinde Ölüm)”, Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, yıl: 2, 2000, sayı: 4.
  • Metin Yasa, Felsefî ve Deneysel Dayanaklarla Ölüm Sonrası Yaşam, Ankara, 2001.
  • Muhammed Ali et-Tehânevî, Keşşâfu Istılahâtı’l-Fünûn, edit. Refik el-Acem, Beyrut: Mektebetü Lübnan, 1996.
  • Murat Yıldız, “Ölüm Kaygısıyla Dindarlık arasındaki İlişki Üzerine Bir Yorum”, Düşünen Siyaset, yıl: 1, sayı: 4, Mayıs 1999.
  • Mustafa Koç, “Ölüm Psikolojisi-II”, Tasavvuf: İlmî ve Akademik Dergisi, yıl: 3, 2002, sayı: 9.
  • Mustafa Tatçı, Yunus Emre Divanı, Ankara: Akçağ Yay., 1991.
  • Müslim, Sahih, İstanbul: Çağrı Yay., 1992.
  • Necmeddin Kübrâ, Tasavvufî Hayat, haz. Mustafa Kara, İstanbul: Dergâh Yay., 1980.
  • Nesaî, Sünen, İstanbul: Çağrı Yay., 1992.
  • Ömer Faruk Harman, “İdris”, DİA, c. XXI, s. 479-480.
  • Râgıb el-Isfahânî, Müfredâtü Elfâzı’l-Kur’an, nşr. Safvân Adnân Dâvûdî, Beyrut, 1998.
  • Raymond A. Serway, Fen ve Mühendislik İçin Fizik-III, Ankara, 1996.
  • Sadun Aksüt, Türk Musikisinin 100 Bestekârı, İstanbul, 1993.
  • Selim Özarslan, İslâm’da Ölüm ve Diriliş Öğretisi, Konya, 2001.
  • Seyyid Şerif Cürcanî, Târifât, Kahire: Dâru’r-Reşâd, 1991.
  • Süleyman Ateş, Yüce Kuran’ın Çağdaş Tefsiri, İstanbul, 1989.
  • Süleyman Uludağ, “Hızır”, DİA, c. XVII, s. 410.
  • — Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Marifet Yay., 1995.
  • Tirmizî, Sünen, İstanbul: Çağrı Yay., 1992.
  • Toshihiko Izutsu, İbnü’l-Arabî’nin Füsûsundaki Anahtar Kavramlar, trc. Ahmet Yüksel Özemre,İstanbul: Kaknüs Yay., 1998.
  • William Chittick, Varolmanın Boyutları, trc. Turan Koç, İstanbul: İnsan Yay., 1997.