Muhyiddin İbnü'l-Arabî'nin İbn Rüşd ile görüşmesi

İbnü'l-Arabî'nin karşılaştığı Endülüslü filozoflar arasında en meşhuru İbn Rüşd'dür. İbnü'l-Arabî, 577/1182 senesinde, kendisinin ifadesine göre henüz yüzünde tüy bitmemiş bir çocukken, Kurtuba kadısı İbn Rüşd (ö.595/1198) ile görüşüp onunla sembolik tarzda konuşur. Görüşme talebi bizzat İbn Rüşd'den gelir. Karşılıklı saygı gösterisinden sonra “evet” diyen İbn Rüşd'e, İbnü'l-Arabî de karşılık olarak “evet” cevabını verir. Kendisini anladığını düşünüp mutlu olmaya başlayan İbn Rüşd'ün sevinç duymasına sebebiyet veren şeyi hisseden İbnü'l-Arabî, bu defa “hayır” mukabelesinde bulunur. Genç ârifteki manevî hâlin büyüklüğünü fark eden İbn Rüşd kendisini tebcil ve takdir eder. Bu görüşme felsefi bilgi ile tasavvufi bilgi arasındaki farkı ortaya koymak açısından oldukça önemli bir özellik taşımaktadır. Gerçek bilginin akıl yoluyla elde edileceğini iddia eden İbn Rüşd'e karşı, İbnü'l-Arabî gerçek bilginin sadece aklımızla değil, bilhassa keşf yoluyla elde edilebileceğini dile getirir.

A comparison of Ibn al-Arabi and Ibn Rushd

The most well-known Andalucia philosopher that Ibn Arabi had ever met was Ibn Rushd. Ibn Arabi, in 577/1182, according to his statement while he was a child met with Kurtuba Judge Ibn Rushd (d. 595/1198) and talked to him in a symbolic way. The demand for meeting was done by Ibn Rushd. After compliment to each other, when Ibn Rushd said “Yes” Ibn Arabi responded as “Yes” too. When Ibn Arabi realized that Ibn Rushd became happy because of being understand by him, he responded “No” this time. When Ibn Rushd understood the high moral status of the wise young man, he appreciated and celebrated him. This meeting was important in order to show the difference between philosophical and sufistic knowledge. Ibn Arabi stated that the real knowledge is gotten not just with our mind but especially with intuition against Ibn Rushd claim that real konwledge is gotten by the mind.

PDF

___

Abbas İbn İbrahim, el-İ’lâm bi-men halle Merâkeş ve Ağmât mine’l-A’lâm, Rabat 1974-1980.
Addas, Claude, Ibn Arabi Kibrit-i Ahmer’in Peşinde, çev.: Atila Ataman, Gelenek Yayıncılık, 2.Baskı, İstanbul 2003.
Afifi, Ebü’l-Alâ, Tasavvuf İslam’da Manevi Devrim, çev.: H. İbrahim Kaçar, Murat Sülün, Risale Yayınları, İstanbul 1996.
Attâr, Feridüddin, Tezkiretü’l-Evliyâ, haz. Süleyman Uludağ, Erdem Yayınları, İstanbul 1991.
Aynî, Mehmet Ali, Tasavvuf Tarihi, sad.: H. R. Renanlı, Kitabevi, İstanbul 1992.
Bursevî, İsmail Hakkı, Mesnevî Şerhi Rûhu’l-Mesnevî, haz.: İsmail Güleç, İnsan Yayınları, İstanbul 2004.
Chittick, William C., Hayal Âlemleri: İbn Arabi ve Dinlerin Çeşitliliği Meselesi, çev.: Mehmet Demirkaya, Kaknüs Yayınları, İstanbul 1999.
Chittick, William C., Tasavvuf –Kısa Bir Giriş-, çev.: Turan Koç, İz Yayıncılık, İstanbul 2003.
Cüllab, Hasan, el-Hareketü’s-Sûfiyyetü bi-Merâkeş ve Eseruhâ fi’l-Edeb, el-Matbaatü’l-Verakatü’l-Vtaniyye, Merâkeş 1994.
Çakmaklıoğlu, M. Mustafa, İbn Arabî’de Marifetin İfadesi, İnsan Yayınları, İstanbul 2007.
Demirli, Ekrem, Sadreddin Konevî’de Bilgi ve Varlık, İz Yayıncılık, İstanbul 2005.
Demirli, Ekrem, Fusûsü’l-Hikem Şerhi, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2006.
Eraydın, Selçuk, Tasavvuf ve Tarikatlar, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, İstanbul 1994.
İbn Rüşd, Faslu’l-Makậl Felsefe-Din İlişkileri, haz. Süleyman Uludağ, Dergah Yayınları, İstanbul 1985.
İbn Rüşd, Metafizik Şerhi, çev.: Muhittin Macit, Litera Yayıncılık, İstanbul 2004.
İbnü’z-Zeyyât, Ebû Yakub Yusuf b. Yahya et-Tâdilî, Kitâbü’t-Teşevvüf ilâ Ricâli’t-Tasavvuf, tahk.: Ahmed Tevfik, Menşûrâtü Külliyyeti’l-Âdâb ve’l-Ulûmi’l-İnsâniyye, Rabat 1984.
Karadaş, Cağfer, İbn Arabî’nin İtikadî Görüşleri, Beyan Yayınları, İstanbul 1997.
Kartal, Abdullah, Abdülkerîm Cîlî: Hayatı, Eserleri, Tasavvuf Felsefesi, İnsan yayınları, İstanbul 2003.
Keklik, Nihat, Muhyiddin İbn’ül-Arabi: Hayatı ve Çevresi-, Çığır Yayınları, İstanbul 1966.
Keklik, Nihat, İbn’ül-Arabi’nin Eserleri ve Kaynakları İçin Misdak Olarak el-Fütûhât el-Mekkiyye, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1990.
Kılıç, Mahmut Erol, Muhyiddîn İbnü’l-Arabî’de Varlık ve Mertebeleri (Vücûd ve Merâtibü’l-Vücûd), Basılmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1995.
Kindî, Felsefî Risâleler, çev. Mahmut Kaya, İz Yayıncılık, İstanbul 1994.
Konevî, Sadreddin, Fâtiha Suresi Tefsîri -İ’Câzü’l-beyân fî te’vili’l-ümmi’l-Kur’ân-, çev.: Ekrem Demirli, İz Yayıncılık, İstanbul 2002.
el-Kuşeyrî, Ebu’l-Kasım Abdülkerim, er-Risâletü’l-Kuşeyriyye fi İlmi’t-Tasavvuf, haz.: Ma’ruf Zerrik, Ali Abdülhamid Baltacı, Dâru’l-Hayr, Beyrut 1993.
Muhyiddin İbnü’l-Arabî, Fütühât-ı Mekkiyye, tahk.: Osman Yahya, Kahire 1985.
Muhyiddin İbnü’l-Arabî, Fusûsu’l-Hikem, haz.: Ebu’l-A’lâ el-Afîfî, Dâru’l-Kitâbi’l-Arabi, Beyrut1400/1980.
Önder, Mehmet, Mevlâna (Hamdım-Pişdim-Yandım), Ajans Türk, ts.
Özköse, Kadir, ‚Mağribli Müslümanlar Arasında Cömertliğin Pîri Olarak Tanınan Ebü’l-Abbâs es-Sebtî ve Tasavvuf Düşüncesi‛, EKEV Akademi Dergisi, Kış 2007, yıl: 11, sayı: 30, s. 141-160.
Rûmî, Mevlânâ Celâleddîn, Mesnevî, çev.: Veled İzbudak, haz.: Abdülbaki Gölpınarlı, MEB, Ankara 1998.
es-Serrâc, Ebû Nasr et-Tûsî, el-Luma’, tahk.: Abdülhalim Mahmud, Abdülbaki Sürur, Kahire 1960.
Uluç, Tahir, İbn Arabi’de Sembolizm, İnsan Yayınları, İstanbul 2007.
Vural, Mehmet, İslam Felsefesi Sözlüğü, Elis Yayınları, Ankara 2003.