Karasu sorununda arıtma tesisleri ve yerleşim planlanması

Karasu, zeytinin yağa işlenmesi sonrasında açığa çıkan bir artıktır. Karasuyun ekonomik olarak değerlendirilememesi nedeniyle dünyada ve Türkiye'de toprağa ve akarsuya verilmesi ciddi bir çevre sorunudur. Bu sorun, dünyadaki tüm üretici ülkelerde ve ülkemizde farklı alternatifler ile çözümlenmeye çalışılmaktadır. Bunlar, arıtma tesislerinin kurulması, lagünlerde buharlaştırma ya da zeytinyağı işletmelerinde sistem değişikliğine gidilmesidir. Bu araştırma, karasuyun sorun olarak yaşandığı Aydın ilinde arıtmanın tercih edilmesi ve bu durumda kurulacak antma tesislerinin matematiksel modelleme kullanılarak ekonomik olarak planlanmasını amaçlamıştır. Çalışmada kullanılan matematik model yardımıyla, arıtma tesislerinin kapasiteleri, yerleşimleri, karasuyun toplama ve taşınması farklı seçeneklerle açıklanmıştır. Araştırma Karasu sonuçlarının sorununun çözümünde ilgili bakanlıklar ve siy asi otorite ile paylaşılması önemli görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Zeytin, Karasu, Antma tesisi, Tercihler, Aydın

The problem of olive mill wastewater and location planning of treatment facilities

Olive Mill Waste Water (OMWW) is a waste after processing of olive oil released. This situation leads to serious environmental problems because is generally disposed into soil or rivers, resulting in potential contamination of the environment. All olive producing countries acknowledge OMWW as a problem and consider various alternatives for its resolution. This issue is the establishment of treatment plants, lagoons or evaporation with olive oil enterprises to analyze the system tried to go change. This study proposes the use of treatment facilities as a means of solving the OMWW problem in Aydın. Through the use of mathematical models in which capacities of treatment facilities and locations thereof, as well as collection and transportation of OMWW are considered as decision variables, various solutions for planning the locations of potential treatment facilities are obtained, presented and discussed in detail. The results of this study contribute to the ongoing efforts in resolving the problem of OMWW by the olive industry and are also expected to support policy making by the government to tackle this important issue.

___

Aydın Tarım İl Müdürlüğü, 2010. Proje İstatistik Şubesi kayıtları, Aydm

Aydın Valiliği, http://www.aydin.gov.tr. [Erişim: 12 Kasım 2010]

Carter, J. and Troyano-Cuturi, K., 2010. Capsule Pipelines for Aggregate Transport: Economics, Imperial College .London, Report.

Elıçora, T., 2010. Karasu Sorununa Genel Bakış. TARİŞ Zeytin ve Zeytinyağı T.S.K. Birliği. 1 Temmuz 2010. UZZK Toplanti Sunumu, İzmir.

FAO, 2010. http://www.fao.org, [Erişim: 10 August 2010]

Gördük, Y., 2009. Zeytin Karasuyunun Bertarafma Yönelik Yapılan Çalışmalar. Çevre ve Orman Bakanlığı Sunumu. EBSO, İzmir.

Hillier, F.S. ve Lieberman, G.J., 2005. Introduction to Operations Research, 8th published, McGraw-Hill, NY.

IOC, 2010. http://www.internationaloliveoil.org, [Erişim: 12 Temmuz 2010]

İkizoğlu, E., 2007. Engineering Approach to olive mill wastewater treatment plant ChaniaTecnical University, Chania,Greece

İkizoğlu, E.,2010. Özel Görüşmeler, İzmir, [13 Aralık2010].

Köşklü, H., 2010. Özel Görüşmeler, Aydın, [12 Aralık 2010]

Kavaklı, M.,2002. Zeytinyağ Üretiminden Kaynaklanan Çevre Sorunları ve Seçenekli Arıtım Çözüm Yaklaşımları. I. Zeytinyağı Üretiminde Çevre Sorunları ve Çözümleri Uluslararası Çalıştayı, S.51-65. Zeytinli-Edremit, Balıkesir.

Kendirlioğlu, Ö., Tunalıoğlu,R., 2008. TARİŞ Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi ve Üretici Memnuniyetinin BelirlenmeskAydın İli örneği. Türkiye VIII. Tarım Ekonomisi Kongresi, 25- 27 Haziran 2008, Bursa.

Melo, MT., Nickel, S., Saldanha-da-Gama, F., 2009. Facility location and supply chain managementa review. European Journal of Operational Research 196: 401412.

Min, H., Jayaraman, V., Srivastava, R., 1998. Combined location-routing problems: A synthesis and future research directions. European Journal of Operational Research 108:115.

Oktav, E., Özer, A. 2002. Zeytinyağı Endüstrisi Atıksularınm Özellikleri ve Arıtım Alternatifleri. I. Zeytinyağı Üretiminde Çevre Sorunları ve Çözümleri Uluslararası Çalıştayı, S.51-65 . Zeytinli-Edremit, Balıkesir.

Polat, 2010. POLATAŞ AŞ. Özel Görüşmeler, Aydın [12 Aralık, 2010].

Rinaldi, M., Rana.,G., Introna., M. 2003. Olive-mill wastewater spreading in southern Italy: effects on a durum wheat crop. Field Crops Research. V- 84,1. 3, P.319-326

TBMM. 2008. 23. Dönem. T.B.M.M (11.03.2008-11.07.2008) Türkiye Büyük Millet Meclisi Zeytin ve Zeytinyağı ile Diğer Bitkisel Yağların Üretiminde ve Ticaretinde Yaşanan Sorunların Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan(10/27,34,37,40,102) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyon Raporu, Ankara.

TÜIK, 2010. www.tuik.gov.tr, [Erişim: 10August2010]

Tunalıoğlu, R., Armağan, G., 2008. Aydın İlindeki Zeytinyağı İşletmelerinde Elde Edilen Yan Ürünlerin Tarım-Sanayi ve Çevre İlişkileri Boyutunda Değerlendirilmesi. Türkiye VIII. Tarım Ekonomisi Kongresi Bildiri Kitabı. Cilt 2. Bursa.

Tunalıoğlu, R., Bektaş, T. 2010. Türkiye Zeytinciliğinde Karasu Sorunu ve Bazı Çözüm Önerileri. Zeytin Bilimi Dergisi ZAE-Zeytin Bilimi Dergisi, Yıl l:Sayı-2. Aralık 2010,İzmir

Tunalıoğlu, R.,2010. TÜBİTAK 2219 BİDEB-2010/I. Environmental impacts and solutions olive vegetable water investigation of possibilities in Turkey: Aydın Province. Proposal Report (23 Şubat 2010), Ankara

Uşaklı, I., 2010. Aydın'da Karasu Sorunu. Aydm Ticaret Borsası Sunum, Mayıs, 2010, Aydın

Yemişçioğlu, F., Gümüşkesen, A. S., Otağ, R. M., 2001. Zeytinyağı üretiminde kullanılan sürekli sistemler ve bu sistemlerin klasik presleme yöntemi ile karşılaştırılması. TMMOB Gıda Mühendisliği Dergisi, 9,2631.