Pakize Özlem KURT POLAT, Köksal YAĞDI, Esra AYDOĞAN ÇİFTÇİ

Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.)'da Tane Verimi ile Bazı Verim Ögeleri Arasındaki İlişkilerin Saptanması

Bu çalışma, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Uygulama ve Araştırma Merkezinde 2009/10, 2010/11, 2011/12 yıllarında, 22 ileri kademedeki ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) hattı ile 3 buğday çeşidi (Flamura, Gönen, Pehlivan) kullanılarak tesadüf blokları deneme deseninde ve 3 tekrarlamalı olarak kurulmuş olup, Bitki boyu (BB), Başak boyu (BŞB), Başakta başakçık sayısı (BBS), Başakta tane sayısı (BTS), Başakta tane ağırlığı (BTA), 1000 Tane ağırlığı (1000TA) gibi bazı verim ögelerinin tane verimiyle (TV) doğrudan ve dolaylı etkilerini belirlemek için yürütülmüş ve irdelenen tarımsal özellikler arasındaki ilişkiler Path analizi ile korelasyon katsayıları kullanılarak değerlendirilmiş ve Bursa koşullarında yapılacak ekmeklik buğday ıslahı çalışmalarında, BTS ve BTAnın tane verimi için yapılacak seleksiyonlarda başarı ile kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.

Determination of Relationships Between Grain Yield and Some Yield Components in Bread Wheat (Triticum aestivum L.)

This study was carried out to determine the direct and indirect effects of some yield components, such as plant height (PH), spike lenght (SL), spikelet number per spike (SNS), grain number per spike (GNS), grain weight per spike (GWS) and 1000 grains weight (1000GW), to grain yield using randomized complete block design with 3 replications in 22 advanced bread wheat line and 3 wheat varities (Flamura, Gönen, Pehlivan) at Application and Research Center, Uludag University Faculty of Agriculture, in years of 2009/10, 2010/11, 2011/12 and evaluated the relationship between agricultural traits by path analysis and correlation coefficient; was conluded that GNS and GWS can be used successfully for selection for grain yield at breeding wheat studies for Bursa conditions.

PDF

___

Abo-Hegozy S R, Selim T & El-Enam E A A (2012). Correlation and path coefficient analysis of yield and some yield components in lentil. Egyptian Journal of Plant Breeding 16(3): 147-159
Acevade E (1987). Assessing crop and plant attributes for cereal improvement in water-limited mediterranean environments. Proceeding of an International Workshop. Capri. Italy, pp. 27-31
Adak M S, Özkan M & Güler M (1999). A research on relationships among the characters and path coefficient analysis in barley (Hordeum vulgare L). Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 8: 78-80
Albayrak S (2004). Fiğ (Vicia sativa L.)’de tohum verimi ile ilişkili karakterlerin korelasyon ve path analizi ile belirlenmesi üzerine bir araştırma. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 10: 83-87
Albayrak S & Töngel Ö (2006). Path analysis of yield and yield-related traits of common vetch (Vicia sativa L.) under different rainfall conditions. OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 21(1): 27-32
Altınbaş M & H Sepetoğlu (1993). Bir börülce populasyonunda tane verimini etkileyen ögelerin belirlenmesi üzerinde bir çalışma. Turkish Journal of Agricultural and Forestry 17: 775-784
Bilgin O, Korkut K Z, Başer İ, Dağlıoğlu O, Öztürk İ & Kahraman T (2008). Determination of variability between grain yield and yield components of durum wheat varieties (Triticum durum Desf.) in Thrace region. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 5(2): 101-109
Çarpıcı E B & Çelik N (2010). Determining possible relationships between yield and yield-related components in forage maize (Zea mays L.) using correlation and path analysis. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj 38(3): 280-285
Çifci E A & Doğan R (2013). Azotlu Gübre Dozlarinin Gediz-75 Ve Flamura-85 Buğday Çeşitlerinde Verim ve Kaliteye Etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi - Journal of Agricultural Sciences 19(1): 1-11
Cokkizgin A, Çölkesen M, Idikut L, Özsisli B & Girgel M (2013). Determination of relationships between yield components in bean by using path coefficient analysis. Greener Journal of Agricultural Sciences 3(2): 085-089
Dencic S, Kastori R, Kobiljski B & Duggan B (2000). Evaluation of grain and its components in wheat cultivars and landraces under near optimal and drought conditions. Euphytica 113: 43-52
Deveciler H (2005). Uludağ üniversitesi tarımsal uygulama ve araştırma merkezi tarım topraklarının ağır metal içeriklerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Toprak Ana Bilim Dalı (Basılmamış). Bursa
Dewey D R & Lu K H (1959). A correlation and path coefficient analysis of components of crested wheat grass seed production. Agronomy Journal 51: 515- 518
Dumlupınar Z, Kara R, Dokuyucu T & Akkaya A (2012). Correlation and path analysis of grain yield and yield components of some Turkish oat genotypes. Pakistan Journal of Botany 44(1): 321-325
Esmail R M (2001). Correlation and path coefficient analysis of some quantitative traits with grain yield in bread wheat (Triticum aestivum L.). Bulletin of the National Research Centre-Cairo 26(3): 395-408
Gebeyehou G, Knott D R & Baker R J (1982). Relationships among durations of vegetative and grain filling phases. yield components. and grain yield in durum wheat cultivars. Crop Science 22: 287-290
Göksoy A T, Türkeç A & Turan Z M (2002). Yeni geliştirilen sentetik ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerinde verim ve bazı verim komponentlerinin korelasyonu ve path analizi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 16(1): 139-150
Hui Z, ZhengBin Z, HongBob S, Ping X & Foulkes M J (2008). Genetic correlation and path analysis of transpiration efficiency for wheat flag leaves. Environmental and Experimental Botany 64: 128–134
Kara B & Akman Z (2007). Yerel buğday ekotiplerinde özellikler arası ilişkiler ve path analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 11(3): 219-224
Khan A J, Azam F & Ali A (2010). Relationship of morphological traits and grain yield in recombinant inbred wheat lines grown under drought conditions. Pakistan Journal of Botany 42(1): 259-267
Khan N & Nagvi F N (2012). Correlation and path coefficient analysis in wheat genotypes under irrigated and non-irrigated conditions. Asian Journal of Agriculture siences 4(5): 346-531
Korkut Z K, Başer İ & Bilir S (1993). Makarnalık Buğday’da Korelasyon ve Path Analizi Çalışması. Buğday ve Ürünleri Sempozyumu. s. 183-187
Kumar B N A & Hunshal C S (1998). Correlation and path coefficient analysis in durum wheats (Triticum durum Desf.) under different planting dates. Crop-Research -Hisar 16(3): 358-361
Laei G, Afshari H, Kamali M R J & Hassanzadeh A A (2012). Study yield and yield components comparison correlation some physiological characteristics. 20 genotypes of bread wheat. Annals of Biological Research 3(9): 4343-435
MİGM (2012). Meteoroloji işleri genel müdürlüğü Bursa ili kayıtları (Basılmamış veriler)
Moghaddam M, Ehdaie B & Waines J G (1997). Genetic variation and interrelationship of agronomic characters in landraces of bread wheat from southeastern Iran. Euphytica 95: 361-369
Monouchehr A (2006). Path analysis of barley (Hordeum vulgare L.) yield. Journal of Agricultural Science 12: 227-232
Neter J, Wassermann W & Kutner M H (1983). Applied Linear Regression Models. pp. 1-150
Prakash R, Ganesamurthy K, Nimalakumari A & Nagarajan P (2010). Correlation and path analysis in sorghum (Sorghum bicolor L. Moench). Electronic Journal of Plant Breeding 1(3): 315-318
Saleem U, Khalig I, Mahmood T & Muhammad R (2006). Phenotypic and genotypic correlation coefficient between yield and yield components in wheat. Journal Agricultural Research 44(1): 1-6
Sarawgi A K, Rastogi N K & Soni D K (1997). Correlation and path analysis in rice (Oryza sativa L.) accessions from Madhya Pradesh. Field Crops Research 52: 161- 167
Shamsuddin A K M (1987). Path analysis in bread wheat. Indian Journal of Agriculture Science 57: 47-49
Sharma D J, Yadav R K & Sharma R K (1995). Genetic variability and association of some yield components in winter x spring nursery of wheat. Advances in Plant Sciences 8(1): 95-99
Sidwell R J, Smith E L & McNew R W (1976). Inheritance and interrelationships of grain yield and selected yield-related traits in a hard red winter wheat cross. Crop Science 16: 650-654
Singh K B & Chaudhary B D (1977). Biometrical methods in quantitative genetic analysis. Kalyani Publishers New Delhi-India. 304 p
Sönmez F, Ülker M, Yılmaz N, Ege H, Bürün B & Apak R (1999). Tir buğdayında tane verimi ile bazı verim öğeleri arasındaki ilişkiler. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 23: 45-52
Subhani G M & Khaliq I (1994). Path coefficient analysis in wheat. Pakistan Journal of Scientific and Industrial Research 37(11): 474-476
ShouFu X, FengJun W & Runsheng J (1997). Correlation analysis of several quantitative characters of barley. Barley Gen. Newsletter:27 (http://wheat.Pw.usda. gov/ggpages/bgn/27//xfltxt.html)
Tomer S B & Prasad G (1988). Path coefficient analysis in barley. S. D. J. Post Graduate College 61: 66-75
Topal M, Özturk E & Polat T (2010). Path analysis of seed yield components using different correlation coefficients in safflower (Carthamus tinctorius L.) The Journal of Animal and Plant Sciences 20(4): 220- 224
Yağdı K (1998). Bazı makarnalık buğday hatlarının (Triticum durum Desf.) çevresel adaptasyon ve stabilitelerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 14: 85-92
Yağdı K (2002). Bursa koşullarında yetiştirilen ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşit ve hatlarının stabilite parametrelerinin saptanması üzerine bir araştırma. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 16: 51-57
Yağdı K (2009). Path coefficient analysis of some yield components in durum wheat (Triticum durum Desf.). Pakistan Journal of Botany 41(2): 745-751
Yıldırım M B (1979). Methods in plant breeding and genetic statistics. Agricultural Research Institute Publications Aegean Region 20: 217-251
Zafarnaderi N, Aharizad S & Mohammadi S A (2013). Relationship between grain yield and related agronomic traits in bread wheat recombinant inbred lines under water deficit condition. Annals of Biological Research 4(4): 7-11
Zencirci N, Eser V & Baran İ (1990). Bazı stabilite istatistiklerinin karşılaştırılması üzerine bir yaklaşım. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü. Genel Yayın 2: 17