I. Dünya Savaşı’nda Esirler Meselesi Üzerine Bazı Değerlendirmeler

I.Dünya Savaşı hakkında birçok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmalarda farklı konular işlenmiştir. Bu konulardan birisi de savaş sırasında hasım grubun eline geçen esirlerdir. Esirlerle ilgili gerek ulusal gerekse uluslar arası düzeyde hukuki düzenlemeler yapılmış ancak bu düzenlemelere pek riayet edilmediği görülmektedir. Bu bağlamda I.Dünya Savaşı genel olarak değerlendirildiğinde esirlere çok kötü muameleler yapıldığı görülmektedir. Bu çalışmada esirler konusu arşiv belgeleri, birinci ve ikinci elden kaynaklar ışığında genel olarak değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Osmanlı Devleti, İngiltere, Rusya, Esirler

Some Thoughts on the Issues of Prisoners in the First World War

There have been lots of studies about World War I. In these studies, various issueshave been examined. One of the issues is regarding the prisoners captured by the other party(enemies group) during the war. Legal arrangements have been made regarding (relatedto, considering) the prisoners both in domestic and in international level, however; thesearrangements are not abided.In this study, generally in the I. World War, it was tried to answer questions about howthe prisoners were treated, how much rights and freedoms were tried to be applied, someevaluations were made on the issue of prisoners, in the light of archive documents and theother publications.

Keywords:

Ottoman State England, Russia, Prisoners, Prison camps,

PDF

___

AKÇURA, Yusuf, Rusya Üsera Murahhassı Yusuf Akçura Bey’in Raporu, Matbaa-i Orhaniye, Dersaadet 1335
AKKOR, Mahmut, “I.Dünya Savaşı’nda Kocaeli’de İngiliz Esirleri”, Uluslar arası Gazi Akça Koca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu, 2-4 Mayıs 2014, ss.849-867
ARIKAN, Mustafa, “Birinci Cihan Harbi Türk Esir Mektuplarında Duygu ve Düşünceler”, Osmanlı Araştırmaları Dergisi XI, İstanbul 1991, ss.35-48
ASKER, Ali, “Birinci Dünya Savaşı’nda Rusya’daki Türk Esirleri Konusunda Bazı Tespitler”, 1914’ten 2014’e 100’üncü Yılında Birinci Dünya Savaşı’nı Anlamak Uluslararası Sempozyumu, 20-21 Kasım 2014, İstanbul, ss.543-576
ÇAPA, Mesut, “Birinci Dünya Savaşında Türkiye’de İtilaf Devletleri Askerleri”, Toplumsal Tarih Dergisi, Haziran 1999, ss.49-56
GAFAROV, Vasif, “Birinci Dünya Savaşı Yıllarında Rus Esirlerin Tutuldukları Osmanlı Kampları Ve Yozgat Üsera Garnizonu”,I.Uluslararası Bozok Sempozyumu Bildiri Kitabı C.2, 5-7 Mayıs 2016, ss.122-131
KÖSTÜKLÜ, Nuri, “I. Dünya Savaşında Rusya’nın Ukrayna ve Diğer Bölgelerindeki Türk Savaş Esirlerine Dair Bazı Tespitler”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi C.XXVIII, S.83, Ankara, Temmuz 2012, ss.1-16
_______, “Birinci Dünya Savaşında Polonya’da Şehit Olan Türkler ve Türkiye’de Ölen Polonyalı Askerler”, Türkiye Polonya İlişkilerinde Temas Alanları (1414-2014) Uluslararası Konferansı, Bildiriler Kitabı, Türk Tarih Kurumu yay., Ankara 2017, ss.323- 355
_______, “Atatürk Dönemi Türkiye- Azerbaycan İlişkilerinde “Mülteciler”, “Muhâcirler” ve “Esirler” Konusunda Bazı Tespitler”, Tarih İncelemeleri Dergisi C.XXXII, S.1, 2017, ss.109-124
METİN, Celal, “Yusuf Akçura ve I.Dünya Savaşı’nda Rusya’daki Türk Esirleri”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, C.2, S.3, Ankara 2005, ss.31-53
SONAT, Ramazan, “I.Dünya Savaşı Yıllarında Osmanlı Devletinin Muhasım Devlet Tebaası Politikası (1914‐1918)”, Tarihin Peşinde Dergisi, Yıl, 2014, S.11, ss.259-290
TEMEL, Mehmet, “Birinci Dünya Savaşı Yıllarında 1907 Tarihli Lahey Sözleşmelerine Aykırı Davranan İtilaf Devletlerine Karşı Osmanlı Devleti’nin Aldığı Bazı Önlemler”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.6, S.10, Balıkesir 2003, ss.147- 167
UCA, Alaattin, “1915 Yılında Yayımlanan Bir Üsera Talimatnamesi ve Düşündürdükleri”, A.Ü. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Dergisi, Cilt 3, Sayı 3, Erzurum 2003, ss.169-183
URAL, Selçuk, “İtilaf› ve Ermeni Esirlerinin İadesi Meselesi” A.Ü. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Dergisi, Cilt 3, Sayı 3, Erzurum 2003, ss.151-167