OKUL YÖNETİCİSİNİN BAŞVURDUĞU POLİTİK TAKTİKLERİN ALGILANAN ETİK İKLİM ÜZERİNDEKİ ROLÜ

Bu çalışmada; okul yöneticilerinin başvurduğu politik taktikler ile algılanan etik iklim arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmanın örneklemini; Siirt ilinde bulunan ilkokullarda görev yapan öğretmenlerden yansız bir biçimde seçilmiş 41 okuldaki 388 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri setinin elde edilmesinde; okul yöneticilerinin başvurduğu politik taktiklerin ölçümünde Tanrıöğen ve Kurban (2017) tarafından geliştirilmiş “Politik Taktikler Ölçeği”; algılanan etik iklimin ölçülmesinde Cullen, Victor ve Bronson (1993) tarafından geliştirilmiş ve Özen ve Durkan (2016) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılmış “Örgütsel Etik İklim Ölçeği” kullanılmıştır. Bu çalışmanın verilerinin analizinde; betimsel analizler, korelasyon, basit regresyon ve çoklu regresyon analizleri kullanılmıştır. Korelasyon matrisindeki ilişkiler incelendiğinde; okul yöneticisinin başvurduğu politik taktikler ve alt boyutlarının, algılanan etik iklim ile arasındaki ilişkilerin orta düzeyde negatif ve anlamlı olduğu bulunmuştur. Regresyon analizi sonuçlarına göre; okul yöneticisinin başvurduğu politik taktikler, politik taktiklerin kayırmacılık ve değersizleştirme boyutları okulun algılanan etik iklimini anlamlı olarak yordamaktadır. Politik taktiklerin; yıldırma, markalaşma ve koalisyon oluşturma alt boyutları ise okulun algılanan etik iklimini istatistiki açıdan anlamlı olarak yordamamaktadır.

The Role of Political Tactics Applied by Administrator in Perceived Ethical Climate

In this study, it has been intended to elicit the relationship between the political tactics of school administrators and the perceived ethical climate. The sample of the study has been comprised of 388 teachers in 41 schools that were chosen among the teachers working in primary schools in Siirt province. In acquiring the data set of the research, "Political Tactics Scale" developed by Tanrıöğen and Kurban (2017) to evaluate the political tactics used by school administrators; “Organizational Ethical Climate Scale”, developed by Cullen, Victor and Bronson (1993) and transliterated to Turkish by Özen and Durkan (2016), have been utilized to measure perceived ethical climate. Descriptive analysis, correlation, simple regression and multiple regression analysis have been used to analyse the data set of the study. When the relationships in the correlation matrix have been examined, it has been deduced that the relationships between the political tactics of school administrators and its subdimensions - the perceived ethical climate are moderately negative and significant. When having considered regression analysis results, the political tactics applied by school principals, favoritism and depreciation of political tactics significantly predict the perceived ethical climate of the school. On the other hand; intimidation, branding and coalition formation sub-dimensions of political tactics do not statistically meaningly predict the the perceived ethical climate of the school.

PDF

___

Aktaş, T. (2019). Ortaokul Müdürlerinin Paternalistik Liderlik Davranışları İle Politik Taktikleri Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Anghar, G. (2008). The role of school organizational climate in occupational stress among secondary school teachers in Tehran. International Journal of Occupational Medicine and Enviromental Health, 21(4), 319-329.
Aristoteles, (2004). Politika (M. Tuncay, Çev.). Remzi Kitabevi.
Aydın, E. (2006). Tıp Etiği. Güneş Kitabevi
Beycioğlu, K. & Sincar, M. (2013). Örgütlerde güç ve politika. S. Özdemir (Ed.), Eğitim Yönetiminde Kuram ve Uygulama içinde (s. 245-262). PegemA Yayıncılık.
Bostancı, N. (2010). Siyasetin toplumsal ve kültürel temelleri, perşembe konferanslari, 15 Nisan, Rekabet Kurumu. http://www.rekabet.gov.tr/ File/?path=ROOT%2FDocuments%2FPer%25c5%259fembe%2BKonferans%25c4%25b1%2BYay%25c4%25b1n%2Fperskonfyyn130.pdf., Erişim tarihi: 14.01.2021.
Bursalı, Y. & Bağcı, Z. (2011). Çalışanların örgütsel politika algıları ile politik davranışları arasındaki karşılıklı ilişkiler. PAÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 23-43.
Cevizci, A. (2000). Paradigma Felsefe Sözlüğü. Paradigma Yayınları.
Cherkowski, S. L., Walker, K. D. & Kutsyuruba, B. (2015). Pirincipals’ moral agency and ethical decision-making: towards transformational ethics. International journal of Education Policy and Leadership, 10(5), 1-17.
Cullen, J. B., Victor, B. & Bronson, J. W. (1993). The ethical climate questionnaire: An assessment of its devolopment and validity. Psychological Reports, 73, 667-674.
Cullen, J. B., Victor, B. & Stephans, J. (1989). An ethical weather report: An assessing the organization’s ethical climate. Organizational Dynamics, 18(2), 50-62.
Ekinci, C. E. (2017). Öğretim elemanlarının örgütsel etik iklim ve politik davranış algıları arasındaki ilişkiler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 1-17.
Elçi, M. & Alpkan, L. (2009). The Impact of Perceived Organizational Ethical Climate on Work Satisfaction. Journal of Business Ethics, 84, 297-311.
Ertekin, Y. & Ertekin, G. (2003). Örgütsel Politika ve Taktikler. Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü.
Fışkınlı, G. (2020). Okul Yöneticilerinin Sahip Olduğu Yönetim Felsefesi ve Kullandıkları Politik Taktikler Arasındaki İlişkiyi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Haynes, F. (2002). Eğitimde Etik (Semra Kunt Akbaş, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Hobbes, T. (2003). On the Citizen (Tuck & Silverthorne, Çev.). Cambridge University Press.
Hoy, W. K. & Miskel, C. G. (2010). Eğitim Yönetimi: Teori, Araştırma ve Uygulama (S. Turan, Çev. ed.). Nobel Akademi Yayınları.
Ilgaz, S. & Bilgili, T. (2006). Eğitim ve öğretimde etik. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 199-210.
Kırel, Ç. (2000). Örgütlerde Etik Davranışlar Yönetimi ve bir Uygulama Çalışması. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Lakoff, G. (1995). Metaphor, morality and politics or why conservativeshave left liberals in the dust. Social Research, 62(2), 1-22.
Minaz, M. B. (2019). Eğitim yönetiminde etik. H. TAŞ (Ed.), Eğitimde Etik içinde (s. 77-119). Pegem Akademi.
Morgan, G. (1998). Yönetim ve Örgüt Teorilerinde Metafor. MESS Yayınları.
Özen, F. & Durkan, E. (2016). Algılanan örgütsel etik iklim ile öğretmenlik meslek etiği arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(4), 593-627.
Özkalp, E. & Kırel, Ç. (2011). Örgütsel Davranış. Ekin Yayın Dağıtım.
Pieper, A. (1999). Etiğe Giriş (Veysel Ataymen ve Gönül Sezer, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Pieper, A. (2012). Etiğe Giriş (Veysel Ataymen ve Gönül Sezer, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Robbins, S. P. (2001). Organizational Behavior. Prentice Hall.
Ruggerio, J. (2011). The bridge between an ethical climate and job Saticfaction. Journal of US-China Public Administration, 8(5), 571-576.
Saylık, A. (2019). Etik ve etik kuramları. H. TAŞ (Ed.), Eğitimde Etik içinde (s. 1-35). Pegem Akademi
Seçkin, Z. & Demirel, Y. (2009). Örgüt içi politik davranısların tespiti üzerine Kırgızistan’da sağlık sektöründe bir araştırma. Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları, 4(7), 143-161.
Sunar, Ö. B. (2011). Okul müdürlerinin etik davranışları. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Tanrıöğen, A. & Kurban, C. (2017). A study of scale development for determining the political tactics used by school administrators. RA Journal of Applied Research, 3(11), 1200-1216.
Uğurlu, C. T. (2009). Ethical education in Turkish national education laws. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 1078-1082.
Wimbush, J. C., Shepard, J. M. & Markham, S. E. (1997). An empirical examination of the multi-dimensionality of ethical climate in organizations. Journal of Business Ethics, 16(1), 67-77.
Yardan, E. & Us, N. (2015). Hastane çalışanlarının kurum içi politik davranışlar ve etik iklim algılamaları. Verimlilik Dergisi, 1, 77-88.
Zanzi, A. (1987). How organic is your organization? Determinants of organic/mechanistic tendencies in a public accounting firm. Journal of Management Studies, 24(2), 125-140.
Zanzi, A., Arthur, M. B. & Shamir, B. (1991). The relationships between career concerns and political tactics ın organizations, Journal of Organizational Behavior, 12(3), 219-233. https://doi.org/10.1002/job.4030120305