OKUL TAKIMLARINDA YER ALAN SPORCU ÖĞRENCİLERLE YER ALMAYAN ÖĞRENCİLERİN SOSYAL SERMAYE DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Sosyal sermaye kişinin kendisi ve toplum için oldukça önemli bir değerdir. Bu değerin varlığı pozitif bir katkı sağlarken yokluğunda ise birçok olumsuz durumun oluşması muhtemeldir. Bu araştırmada lisanslı olarak okul takımında yer alan sporcu öğrencilerle yer almayan öğrencilerin sosyal sermaye düzeylerinin belirlenip demografik özellikleriyle karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bunun için Huang’ın (2008) geliştirmiş olduğu “İlköğretim Öğrencileri Sosyal Sermaye Ölçeğinin” Ardahan ve Ezici (2014) tarafından ilköğretim ikinci kademe öğrencileri için Türkçeye uyarlanan hali kullanılmıştır. Tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu Gaziantep İli İslahiye İlçesinde ortaokulda okuyan 198 öğrenci oluşturmaktadır. Elde edilen veriler normal dağılım gösterdiğinden betimsel istatistiklerin yanında, Bağımsız Örneklem T Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre; öğrencilerin sosyal sermaye düzeyleri ile okul spor takımında olma değişkeni arasında ölçeğin tüm alt boyutlarında lisanslı spor yapan okul takımındaki öğrenciler lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Cinsiyet değişkeninde ölçeğin dört alt boyutunda da kadın öğrencilerin sosyal sermaye düzey ortalamaları erkeklerden yüksek çıksa da sadece “Öğretmenden Yardım İsteme” alt boyutunda kadınlar lehine anlamlı bir fark ortaya çıkmıştır. Sınıf düzeyi değişkeninde ise genel olarak öğrenciler arasında fark çıkmazken, okul takımında yer alan sporcu öğrenciler arasında “arkadaşlardan yardım isteme” alt boyutunda 7. sınıflar lehine anlamlı bir fark çıkmıştır. Bu sonuçlara göre öğrencilerin eğitim-öğretim ortamında sosyal sermaye düzeylerini geliştirebilmeleri adına, sadece zorunlu olarak akademik kaygıyla bulundukları ortamların haricinde bir araya gelebilecekleri ve bir bütün olarak (bilişsel, duyuşsal ve psikomotor) gelişebilecekleri sportif ortamlar oluşturulması önerilmektedir.

Investigation of Social Capital Levels of at Students in School Teams and Students not in School Teams According to Some Variables

Social capital is a very important value for the individual and society. While the presence of this value makes a positive contribution, many negative conditions are likely to occur in its absence. In this study, it is aimed to determine the social capital levels of the licensed athletes in the school team and the licansed students who are not in the school team and to compare them with demographic characteristics. For this purpose, the Turkish version of the Social Capital Scale of Primary School Students, developed by Huang (2008), was adopted by Ardahan and Ezici (2014) for secondary school students. The study group consisted of 198 students from 6th, 7th and 8th grades attending 4 different secondary schools in Islahiye, Gaziantep. As the obtained data showed normal distribution, in addition to descriptive statistics, Independent Sample T Test and One Way Variance Analysis were used. According to the research findings; A significant difference was found between the social capital levels of the students and being in the school sports team in favor of the licensed sportsmen students in all sub-dimensions of the scale. Although the social capital level of female students in the four sub-dimensions of the gender variable was higher than the male students, a significant difference in favor of female students appeared only in the Asking for Help from the Teacher sub-dimension. In general, there was no difference between the students in the grade level variable but there was a significant difference in favor of the 7th grade students in the Asking for Help from Friends sub-dimension among the students in the school team. According to these results, in order to improve the social capital levels of the students in the educational environment, it is suggested to create sporting environments where they can gather together only outside the environments they are in with academic concern and develop as a whole (cognitive, affective and psychomotor).

PDF

___

Ardahan, F. & Ezici, M. N. (2015). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin sosyal sermaye profili, sosyal sermaye ve başarı durumunun çeşitli demografik değişkenlere göre değerlendirilmesi: Antalya örneği. Sakarya University Journal of Education, 5(1), 16-36.
Algur, M.K. (2019). Sosyal Sermaye ve Akademik Başarı İlişkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Mardin Artuklu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mardin.
Beaulieu, L. J., Israel, G. D., Hartless, G. & Dyk, P. (2001). For whom does the school bell toll? Multi-contextual presence of social capital and student educational achievement. The Journal of Socio-Economics, 30(2), 121-121.
Boyacı, A. ve Öz, Y. (2018). Ortaöğretimde okul terki ve sosyal sermaye: Nitel bir araştırma. Journal of Economy Culture and Society, (58), 67-89.
Coleman, J. S. (1988). Social capital in the creation of human capital. American Journal of Sociology, (94), 95-120.
Cueto, S., G. Guerrero, J. León, S. Huttly, M. Penny, C. Lanata & E. Villar (2004) Social Capital and Education in Urban and Rural PERU. Young Lives.
Dever, A. (2015). Spor Sosyolojisi (2.bs.). Siyasal Kitabevi.
Dika, S. L. ve Singh, K. (2002). Applications of social capital in educational literature: A critical synthesis. Review of Educational Research, 72(1), 31-60.
Ekinci, A. (2008). Genel Liselerdeki Sosyal Sermaye Düzeyinin ÖSS Başarısına Etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Fırat Üniversitesi.
Ekinci, A. (2010). Okullarda Sosyal Sermaye (1. bs.). Nobel yayın dağıtım.
Erdem, S. (2015). Üstün Yetenekli Çocukların Eğitim Süreçlerinde Kültürel ve Sosyal Sermaye: Ankara BİLSEM Örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Field, J (2008). Sosyal Sermaye. (Bilgen, B. ve Şen, B. çev.) (2.bs.). İstanbul Bilgi Üniversitesi yayınları.
Goddard, R. D. (2003). Relational networks, social trust, and norms: A social capital perspective on students’ chances of academic success. Educational Evaluation and Policy Analysis, 25(1), 59-74.
Güven, Ö. & Öncü, A. G. E. (2006). Beden Eğitimi ve Spora Katılımda Aile Faktörü. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 10(10), 81-90.
Huang, L. (2008). Social capital and student achievement in Norwegian secondary schools. Learning and Individual Differences, 19(2), 320-325.
Israel, G. D., Beaulieu, L. J. & Hartless, G. (2001). The influence of family and community social capital on educational achievement. Rural Sociology, 66(1), 43-68.
Iyer, S., Kitson, M. & Toh, B. (2005). Social capital, economic growth and regional development. Regional Studies, 39(8), 1015-1040.
Kaplan, Y. & Çetinkaya, G. (2014). Spor yoluyla toplumsallaşma-Yeniden toplumsallaşma süreci. International Journal of Science Culture and Sport, 2(2), 120-125.
Kayışoğlu, N. B., Altınkök, M., Temel, C. & Yüksel, Y. (2015). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının incelenmesi: Karabük İli örneği. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(3), 1045-1056.
Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar-İlkeler-Teknikler. Nobel Yayın Dağıtım.
Kayri M. (2009). Araştırmalarda gruplar arası farkın belirlenmesine yönelik çoklu karşılaştırma (Post-Hoc) teknikleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 51- 64.
Kelinske, B., Mayer, B. W. & Chen, K. L. (2001). Perceived benefits from participation in sports: A gender study. Women in Management Review, 16(2), 75-84. Doi: 10.1108/09649420110386601
Kılbaş, Ş. (2001). Rekreasyon–Boş Zamanı Değerlendirme. Anaca yayınları.
Morris, L., Sallybanks, J., Willis, K. & Makkai, T. (2003). Sport, Physical Activity and Antisocial Behaviour in Youth (49). Australian Institute of Criminology. https://aic.gov.au/publications/tandi/tandi249.
Öcal, K. ve Settar K. M. (2010). Okul sporlarının orta öğretim öğrencilerinin akademik başarı ve davranış gelişimine etkisi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, (7), 89-94.
Öztürk, F. (1998). Toplumsal Boyutlarıyla Spor. Bağırgan Yayınevi.
Putnam, R. D. (2001). Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community. Simon and Schuster.
Stanton-Salazar, R. D. & Dornbusch, S. M. (1995). Social capital and the reproduction of inequality: Information networks among Mexican-origin high school students. Sociology of Education, (68), 116-135.
Şahan, H. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Sosyalleşme Sürecinde Spor Aktivitelerinin Rolü. Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi.
Şahin Görmüş, A., Aydın, S. & Ergin, G. (2013). İşletme bölümü öğrencilerinin iletişim becerilerinin cinsiyet rolleri bağlamında incelenmesi. Afyon Kocatepe University Journal of Social Sciences, 15(1), 109-128. doi:10.5578/JSS.6357
Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. & Ullman, J. B. (2007). Using Multivariate Statistics (5. bs.). Pearson.
Teachman, J. D., Paasch, K. & Carver, K. (1996). Social capital and dropping out of school early. Journal of Marriage and the Family, (58), 773-783.
Töremen, F. ve Ersözlü, A. (2010). Eğitim Örgütlerinde Sosyal Sermaye ve yönetimi. İdeal Kültür.
Uğraş, S. (2018). Beden eğitimi öğretmenleri kendilerini hangi konularda yetersiz hissediyor?. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-16.
Uğraş, S. ve Güllü, M. (2019). Beden eğitimi öğretmenliği bölümlerinin yeterliliği ile ilgili öğretmen görüşleri. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 57-65.
Woolcock, M. ve Narayan, D. (2000). Social capital: Implications for development theory, research, and policy. The World Bank Research Observer, 15(2), 225-249.
Yetim, A. (2000). Sporun sosyal görünümü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 63-72.