19771

HİNDİSTAN MÜSLÜMANLARININ OSMANLI DEVLETİ’NE BAĞLILIĞININ SEMBOLÜ: TRABLUSGARB VE BALKAN SAVAŞLARI SIRASINDA GÖNDERİLEN YARDIMLAR

Trablusgarp'ın İtalya tarafından işgali ve Balkan Savaşları dünya Müslümanları için Osmanlı Devleti'nin geleceği konusunda büyük endişelerin yaşandığı bir dönemdir. Osmanlı sınırları dışında bulunan Dünyanın değişik bölgelerindeki Müslüman kitlelerin, hilafet makamı olarak kendilerini bağlı hissettikleri Osmanlı Devleti'nin bu badireyi atlatması için değişik gayretleri olmuştur. Ancak Hindistan Müslümanlarının bu konuda farklı bir konumu vardır. Hindistan Müslümanları, bu savaşın Osmanlı Devleti için ortaya çıkardığı olumsuzlukları kendi topraklarında yaşanan hadiseler gibi en içten duygularla hissetmişler ve bu savaşın yaralarını sarmak için çok sayıda yardım kampanyası düzenlemişlerdir. Hindistan'da değişik Müslüman kurumların toplayıp gönderdiği yardımların yanında ferdi olarak şahısların gönderdiği yardımlar da söz konusudur. Hindistan'da düzenlenen yardım kampanyalarının büyük bir bölümü bu savaşın oluşturduğu yaraların sarılması konusunda bir katkı olması amacıyla düzenlenmiştir. Yardımlar genellikle, yaralı gazilere ve şehit askerlerin geride bıraktıkları yetimlerine harcanmak üzere gönderilmiştir. Hindistan'ın değişik şehir ve kasabalarından yardım için toplanan paralar değişik yollarla İstanbul'a ulaştırılmaya çalışılmıştır. Hindistan Müslümanlarının bu hassasiyetinin nedeni, bu savaşın Osmanlı Devleti'nin zevaline sebep olacağı endişesidir

The Symbol of Commitment of Indian Muslims to Ottoman Empire: The Aids Sent During Tripoli and Balkan Vars

For Muslim world, occupation of Tripoli by Italy and Balkan Wars are a period of great anxiety about continuity of Ottoman Empire. There were several efforts of Muslim populations around the world out of Ottoman borders to help Ottoman Empire which they acknowledge as caliphate to endure the crisis. But the Indian Muslims have a special position in this matter. The Indian Muslims deeply felt the adversity of the war as it happens in their own lands and held several aid campaigns to dress the wounds of the war. Besides aids made by different Muslim institutions in India, there were also aids from individuals. The main purpose of aid campaigns held in India was supporting dressing the wounds of the war. Aids, usually, were sent to be used for wounded veterans and orphans of martyrs. The money gathered from different cities and towns of India as aids were tried to be transmitted to Istanbul via different ways. The reason of tenderness of Indian Muslims was the concern for that the war would be the cause of dissolution of Ottoman Empire

PDF

___

Başbakanlık Osmanlı Arşivi Başvekâlet Evrak Odası (BOA, BEO).
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Hariciye Nezareti Mütenevvia (BOA, HR.MTV).
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Hariciye Nezâreti Tercüme Odası (BOA, HR.TO).
Türk Kızılayı Arşivi (TKA).
BİRIŞIK, Abdülhamit, “Hint alt-kıtasında İslâm araştırmalarının dünü bugünü: Kurumlar, ilmî faaliyetler, şahıslar, eserler”, Dîvân İlmî Araştırmalar Dergisi, S. 17 (2004/2), s. 1-62.
KERİMOĞLU, Hasan Taner, “Trablusgarp ve Balkan Savaşları’nda Hint Müslümanlarının Osmanlı Devleti’ne Yaptıkları Yardımlar” Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, C. XII, S. 2, Ege Üniversitesi, İzmir 2012, s. 161-181.
KIDWAI, Abdur Raheem, “Ensârî, Muhtar Ahmed (1880-1936)”, DİA, C. 11, s. 253.
Kitapçe-i İ’anât-i Hindustânest ki ez İbtida-i Cenk-i Trablus ve Balkan Tâ Günûn be Merkez-i Umûmî-i Cemiyet-i Hilâl-i Ahmer-i Osmanî Vârid Şûdeest, Çâphâne-i Şems, Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti, İstanbul 1330 (Rumi).
KÜÇÜK, Cevdet, “Balkan Savaşı”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), C. 5.
Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti 1329-1331 Salnâmesi, İstanbul t.y.
ÖZAYDIN, Zuhal, Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti Sâlnâmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 1987.
ÖZCAN, Azmi, Pan-İslamizm: Osmanlı Devleti Hindistan Müslümanları ve İngiltere (1877-1924), Türkiye Diyanet Vakfı, 2. Baskı, Ankara 1977.
Sebilü’r-Reşâd, “Hindistan Müslümanlarının Anadolu’da Köyler Tesisi”, 30 Mayıs 1329, Aded: 248, s. 336.
SEYİTANOĞLU, Kenan (Editor), Doğuştan Günümüze İslam Tarihi, c. 12. Çağ Yayınları, İstanbul 1989.
Sırat-ı Mustakîm, ”Alem-i İslam’da Galeyan: Hindistan’da”, 22 Eylül 1327, aded:161, s. 79.
Sırat-ı Mustakîm, ”Meclis-i Meb’ûsânî ve Hindistan Müslümanları”, 22 Kanunievvel 1327, aded: 174, s. 290.
UÇAROL, Rifat, Siyasi Tarih, Filiz Kitabevi, 3. Baskı, İstanbul 1985.