Çağdaş Kırgız şairi Akbar Rıskulov‟un “kanıkey taytoru çapkanda” şiirinin ontolojik tahlili

Akbar Rıskulov’un “Kanıkey Taytoru Çapkanda” şiiri çağdaş gelişmeler ışığında dilbilimsel metotlardan “ontolojik metotla” incelenmiştir. Bu metotta Ses tabakası, Anlam tabakası, Nesne - Karakter tabakası ve Kader tabakası gibi dört unsur göz önüne alınmştır. Söz konusu çalışma Kırgız şiirinin ilkleri arasındadır. Akbar Rıskulov’un “Kanıkey Taytoru Çapkanda” şiirinin seçilmesinin sebebi “ontolojik metot” unsurlarının bu şiirde uygulanabilmesidir.Edebi değerlendirmelerde dilden ve dilbilimden faydalanmak gerektiği daha belirgin hale gelmiştir. Ayrıca psikoloji, sosyoloji ve felsefenin yeni gelişmelerinden istifade etmeden nesnel bir değerlendirme yapılamayacağı görülmüştür.

Ontological analys of modern kyrgyz poet akbar ryskulov‟s poem named „kanykei taitoru chapkanda‟

Akbar Ryskulov‟s poetry named “ Kanykey Taytory Chapkanda” is researched on the basis ontological method, one of the linguistic methods, to meet current demand. Basically, four main elements such as sound layer, semantic layer, object layer and fate layer are considered here. This research method is being used only todays researches of Kyrgyz poetry. The reason why we choose Akbar Ryskulov‟s poetry named “ Kanykey Taytory Chapkanda” is that elements of ontological methods can be seen here quite clearly. That is to say, it has become clear that researching methods of linguistic must be used while studying literature. Besides, we can notice that while analyzing texts or poetry, innovations of the areas such as philosophy, psychology and sociology should be taken into consideration.

___

AKSAN, Doğan, (2004). Cumhuriyet Döneminden Bugüne Örneklerle Şiir Çözümlemeleri, Ankara: Bilgi Yayınevi.

AYTAŞ, Gıyasettin, (2008). Çağdaş Gelişmeler Işığında Şiir Tahlilleri, Ankara: Akçağ Yayınları.

TUNALI, İsmail, (1984). Sanat Ontolojisi, İstanbul, Sosyal Yayınları. Kırgız Respublikasının Cazuuçuları (2008). Bişkek: Kırgız Respublikasının Mamlekettik Patent Kızmatı, I.Tom.

SARIÇİÇEK, Mümtaz, ( 2009). Coşkun Ertepınar‟ın “Hatırlar mısın” Şiirinin Ontolojik Tahlil Metoduyla İncelenmesi, Türkbilig, Tütkiyat Araştırmaları, 10, s.109 – 122.

SARIÇİÇEK, Mümtaz, (2008). Şehriyar‟a Selam Haydar Babaya Selam‟ın Ontolojik Tahlili, Turkish Studies, Sayı:3/7.s.580 – 591.

SEMETEY I (1987). Sayakbay Karalayev Varyantı Boyunça, Başkı Redaktör: Aytmatov, Ç., Frunze: Kırgızstan Baması.

BAYRAM, Yavuz, (2003). Ontolojik Analiz Metodu ve Bir Uygulama, Yom Sanat, S.:12 (Mayıs- Haziran 2003), Adana. s.12 – 15.

RISKULOV, Akbar, (2003). Kuduret. Bişkek: Biyiktik Basması.

ÖZTÜRK, Furkan, (2007). Osmanlı Şiirine Sanat Ontolojisiyle Yaklaşmak Üzerine, Turkish Studies, Sayı:2/4, s.680 – 684.

http://nlp.ceng.fatih.edu.tr/metinanaliz/ (15.04.2012)