Some physical and chemical characteristics of nuts of pistachio cultivars

Bu çalışma 1996 ve 1997 yıllarında Gaziantep yöresinde yetiştirilen Beyaz Ben, Çakmak, Değirmi, Halebi, Keten Gömleği, Kırmızı, Ohadi, Siirt, Sultani ve Uzun Antepfıstığı çeşitlerinin bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. İncelenen çeşitlerin meyve ağırlığı, iç ağırlığı, iç oranı, çıtlama oranı, meyve eni, meyve boyu ve meyve yüksekliği sırasıyla; 0.71 - 1.32 g, 0.35 — 0.70 g, % 49.26 - 53.03, % 14 - 93, 8.80 - 12.26 mm, 16.93 - 20.80 mm ve 10.00 - 12.34 mm olarak bulunmuştur. Meyve içlerinin yağ, protein, nem ve kül gibi bazı ana bileşim maddeleri sırasıyla; % 48.28 - 58.28, % 19.04 - 24.42, % 3.09 - 3.81 ve % 2.19 - 3.08 şeklinde belirlenmiştir. Çeşitler yağ, protein ve kül içerikleri bakımından istatistiksel olarak birbirlerinden farklı bulunmuşlardır. Ayrıca, incelenen çeşitlerin yağ asitleri kompozisyonu; iz oranda miristik, % 9.14 - 10.63 palmitik, iz oranda palmitoleik, % 0.98 - 1.89 stearik, % 61.45 — 70.73 oleik, % 16.80 — 25. 74 linoleik ve iz oranda linolenik şeklinde belirlenmiştir. Oleil asit hariç diğer yağ asitleri bakımından çeşitler istatistiksel olarak birbirlerinden farklı olmuşlardır.

Anahtar Kelimeler:

bitki ürünleri, Gaziantep, sert kabuklu meyveler, kültür çeşitleri, fiziksel özellikler, kimyasal özellikler, antep fıstığı, yağ asitleri

Antep fıstığı meyvelerinin bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri

This study was carried out to determine some physical and chemical characteristics of nuts often pistachios varieties (Beyaz Ben, Çakmak, Değirmi, Halebi, Keten Gömleği, Kırmızı, Ohadi, Siirt, Sultani and Uzun) grown in Gaziantep province (South East of Turkey) in 1996 and 1997. Nut weight, kernel weight, kernel ratio, split ratio, nut width, nut length and nut height of the varieties were found as 0.71 - 1.32 g, 0.35 - 0.70 g ,49.29 - 53.03 %, 14 - 93 %, 8.80 - 12.26 mm, 16.93 - 20.80 mm and 10.00 - 12.34 mm, respectively. Oil, protein, moisture and ash contets of the kernels were within the following ranges: 48.28 -58.28 %; 19.0.4 - 24.42 %; 3.09 - 3.81 % and 2.19 - 3.08 %, respectively. The differences among oil, protein and ash contents of the varieties were found statistically significant (P<0.01). In addition, fatty acid composition of the nuts were determined as miristic, palmitic, palmitoleic, stearic, oleic, linoleic, and linolenic in amounts of trace, 9.14-10.63 %, trace, 0.98-1.89 %, 61.45- 70.73 %, 16.80-25.74 %, and trace, respectively. The differences among the varieties from the point of fatty acid composition were statistically significant, except oleic acid.

Keywords:

plant products, Gaziantep, nuts, cultivars, physical properties, chemical properties, pistachios, fatty acids,

___

Ağar, I. T., Sarmiento, C. and Garces, R., (1995a) Compositional Changes of Fatty Acids During the Development of Embryo in Pıstacıa vera. Acta Horticulturae 419, 405-410.
Ağar, I. T., Kaşka, N. and Kafkas, S., (1995b) Effect of Different Ecologies on the Fat Content and Fatty Acid Composition of Different Pistacici vera Varieties Grown in' Different Parts of Turkey. Acta I-Iorticulturae 419, 411-416.
Ağar, I. T., Kaşka, N. and Kafkas, S., (1995c) Characterization of Lipids in Pistacia Species Grown in Türkey. Acta Horticulturae 419, 417-422.
Ak, E. B., Sermenli, T., Karaca, R. and Koç, C., (1995) The Improvements of Pistachio at Ceylanpinar State Farm. Acta Horticulturae 419, 281-286.
Akkök, F., and Karaca, R., (1995) Investigation on the Profitability Productivity Quality and Development of Some Pistachio Varieties Under Intensive Growing Conditions. Acta Horticulturae 419,313-318.
Anonymous, (1964) A.O.C.S. Official and Tentative Methods of the American Oil Chemist Society, Champaign, IL. USA.
Anonymous, (1988) Gıda Maddeleri Muayene ve Analiz Metodları. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Bursa.
Anonymous, (1991) Türk Standartları Enstitüsü, TS 1276/Mart. Ankara.
Anonymous, (1998) Türkiye İstatistik Yıllığı. Ankara, 307 s.
Ayfer, M., (1974) Baza Önemli Pistacia Türlerinin Meyvelerinde Yağ Miktarı İle Yağ Asitlerinin Çeşit ve Oranları ve Bunlardan Biyokimyasal Sistematikte Yararlanma Olanakları Üzerine Araştırmalar. Ankara Üniv. Ziraat Fakültesi Yıllığı - 1973, 126 - 140.
Bremley, J. M., (1965) Methods of Soil Analysis. Par 2. Chemical and Microbiological Properties. Ed. A.C.A. Black. Amer. Soc. Of Agroıı Inc. Pub. Agron. Series No:9 Medison, Wisconsin, USA.
Kamangar, T., Farrohi. F. and Mehran, M., (1975) Characteristics of Pistachio Kernels Oils from Iranian Cultivars. J. Amer. Oil Chem. Soc. 52: 512-513.
Kamangar, T. and Farsam, H., (1977) Composition of Pistachio Kernels of Various Iranian Origins. Journal of Food Science 42, 1135-1 136.
Karaca, R., and Nizamoğlu, A., (1995) Quality Characteristics of Turkish and Iranian Pistachio Cultivars Grown in Gaziantep. Acta Horticulturae 419. 307- 312.
Kaşka, N., (1995) Pistachio Nut Growing in Turkey. Acta Horticulturae 419, 161-164.
Kuliev, A. A. and Giginova, E. L., (1987) Fatty Acid Composition of the Seed Oil of Jııglans regia L. Cultivated in Nakhichevan. PI. Br. Abst. 57 (10): 796.
Kuru, C., (1993) Dikimden Hasada Antepfıstığı. Ar Ajans, Gaziantep, 3-13.
Link, W. E., (1973) Official and Tentative Methods of the American Oil Chemist Society. 3nd Ed. Vol I and II. American Oil Chemist Society, Champaign, IL. USA.
Shokraii, E. IT, (1977) Chemical Composition of the Pistachio Nuts {Pistacia vera L.) of ICerman Iran. Journal of Food Science 42, 244-245. Tekin, H. and Akkök, F., (1995) Selection of Pistachio Nut and Their Comparison to Turkish Standard Varieties. Acta Horticulturae 419, 287- 292.
Tekin, H., Arpacı, S., Atlı, S., Karaca, R.. Mart, C. and Turan, K., (1995) Antepfıstığı Yetiştirme Tekniği. Antepfıstığı Araştırma Enstitüsü No: 4, Gaziantep 1-11.
Ulusaraç, A. and Karaca, R„ (1995) Rootstock Selection for Pistachio Nut (Pistacia vera L.) Varieties. Acta Horticulturae 419, 293-298.
Vargas, F. J., Romero, M., Plana, j., Rovira, M. and Batlle, L, (1995) Chacterization and Behavior of Pistachio Cultivars in Catalonia (Spain). Acta Horticulturae 419, 181-188.
Woodroof, J. G., (1982) Tree nuts: Production, Processing, Products, 2nd Ed. AVI Publishing, Westport Ct, p 731.