OSMANLI DEVLETİNDE HIRSIZLIK SUÇLARI VE UYGULANAN CEZALAR (1789-1839)

Osmanlı Devleti, toplumda huzuru ve insan haklarını korumak amacıyla çeşitli kanuni düzenlemeler yapmıştır. Çıkarılan kanun ve uygulanan kurallara aykırı davranışlarda bulunanları engellemek amacıyla da çeşitli cezalar uygulamıştır. Alınana tedbirler ve uygulanan cezalar olmasına rağmen devlet içerisinde kanunlara ve kurallara aykırı davranışlar sürekli olarak görülmektedir. Kanunlara aykırı davranışların görülme sıklığı duraklama döneminde artmaya başlamış ve incelediğimiz döneminde ise çok daha fazla kaynaklara yansımıştır. Osmanlı Devleti içerisinde kanunlara aykırı davranışlar çeşitli olmakla beraber dikkat çekenlerden birisi de hırsızlık suçlarıdır. Osmanlı Devleti hırsızlık suçlarını engellemek amacıyla çeşitli tedbirler almıştır. Bu tedbirler içerisinde en etkin kullanılan ise suçluların cezalandırılmasıdır. İncelemiş olduğumuz dönem içerisinde uygulanan cezalar ise sürgün cezası, kalabend cezası, idam cezası vb. şeklinde farklılaşmaktadır. Uygulanan cezalarda ve cezaların sürelerinde herhangi bir standart bulunmamaktadır. Benzer durumlarda aynı cezalar verilebildiği gibi farklı cezalarda uygulanmaktadır. Suçluların ceza sürelerinde herhangi bir standart bulunmamakta ve ceza süreleri de farklılaşmaktadır. Cezaların ve ceza sürelerinin farklılaşmasında yapılan davranışın topluma veya kişilere vermiş olduğu zarar önemli rol oynamaktadır.
Anahtar Kelimeler:

Suç, Ceza, Hırsızlık

___

  • Arşiv Kaynakları Kalabend Tasnifi 25, 26 Numaralı Kalabend Defterleri. 139, 161, 169, 174 Numaralı Kalabend Dosyaları. Cevdet Tasnifi Cevdet Adliye; 2365,182. Cevdet Zabtiye; 51, 761, 1468, 3368. Hatt - ı Hümayun; 3 389, 15527, 24924, 32388. Tetkik Eserler Akgündüz, Ahmet; Osmanlı Kanunnameleri Ve Hukuki Tahlilleri, C.1, İstanbul, 2006. Aksın, Ahmet - Baytimur, Suha Oğuz; Osmanlı Devleti’nde Hapis Cezaları ve Uygulamaları (1791 - 1808), XVI. Türk Tarih Kongresi 20 - 24 Eyl ül 2010, Ankara, 4. Cilt, 1. Kısım, Ankara, 2015.