HÜR SÖZ GAZETESİ’NDE KIBRIS YAHUDİ MÜLTECİ KAMPLARI (1946-1949)

İkinci Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında Avrupa’daki Nazi baskısından kaçıp kurtulmak isteyen Yahudiler, Filistin’e gitmenin yollarını aramışlardır. Bu dönemde Filistin İngiltere’nin kontrolünde olduğundan, Yahudilerin kontrolsüz olarak Filistin’e girmelerine müsaade edilmiyordu. Yahudiler yasa dışı yollardan gemiler vasıtasıyla Filistin’e gitmek üzere yola çıkmışlarsa da, Akdeniz’de yakalanarak yine İngilizlerin diğer bir sömürgesi olan Kıbrıs Adası’na İngilizlerin gözetimi altında getirilmişlerdir. Kıbrıs’a getirilen bu Yahudilerin sayısı üç yıl içinde 52.000 kişiye ulaşmıştır. İngilizler tarafından Kıbrıs’ta oluşturulan Caraolos(Karaoğlu), Xylotimbo(Ksilotimbo) ve Dekhelia(Dikelya) adındaki askeri kamplarda 3 yıla yakın bir süre kalan Yahudiler, Ada şartlarında hayatlarını mülteci statüsünde sürdürmeye çalışmışlardır. İkinci Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında Avrupa’daki Nazi baskısından kaçıp kurtulmak isteyen Yahudiler, Filistin’e gitmenin yollarını aramışlardır. Bu dönemde Filistin İngiltere’nin kontrolünde olduğundan, Yahudilerin kontrolsüz olarak Filistin’e girmelerine müsaade edilmiyordu. Yahudiler yasa dışı yollardan gemiler vasıtasıyla Filistin’e gitmek üzere yola çıkmışlarsa da, Akdeniz’de yakalanarak yine İngilizlerin diğer bir sömürgesi olan Kıbrıs Adası’na İngilizlerin gözetimi altında getirilmişlerdir. Kıbrıs’a getirilen bu Yahudilerin sayısı 3 yıl içinde 52.000 kişiye ulaşmıştır. İngilizler tarafından Kıbrıs’ta oluşturulan Caraolos (Karaoğlu), Xylotimbo (Ksilotimbo) ve Dekhelia (Dikelya) adındaki askeri kamplarda 3 yıla yakın bir süre kalan Yahudiler, Ada şartlarında hayatlarını mülteci statüsünde sürdürmeye çalışmışlardır. İngiliz askerlerinin kontrolündeki bu kamplardan Filistin’e gitmek için mücadele eden Yahudilerle ilgili Hür Söz Gazetesi’nde sıkça haber yayımlanmıştır. Kamp koşulları, gelen- giden mültecilerin sayıları güncel olarak takip edilip gazete aracılığıyla duyurulmaya çalışılmıştır. Bu çalışmamızda Kıbrıs’ta oluşturulan Yahudi kampları, yaşam koşulları, Kıbrıs halkının mülteci kamplarına bakışı ve kamplara yapılan masraflar gibi konular detaylarıyla incelenmeye çalışılmıştır.

___

  • Ateş Gazetesi Hür Söz Gazetesi (Nüshalar Metin İçindek i Dipnotlarda Ayrıntılı Verildiğinden Dolayı Kaynakçada Sunulmamıştır.) Balcı, Sezai, Balcıoğlu, Mustafa, Rothschildler ve Osmanlı İmparatorluğu , Erguvani Yay., II. Baskı, Ankara 2017. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı İdaresinde Kıbrıs , Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yay., Ankara, 2000. Bethell, Nicholas, The Palestine Triangle; The Struggle for the Holy Land, 1935 - 1948, New York: G.P. Putnam's Sons, 1979.