Bir okul sağlık taramasına göre ilköğretim öğrencilerinde antropometrik özellikler ve sağlık sorunları
Amaç: Çocukların derslere katılabilmesi ve derslerden en yüksek düzeyde yararlanabilmesi ancak sağlıklı olmalarıyla olanaklıdır. Bu çalışmanın amacı, bir ilköğretim okulunda öğrenim gören öğrencilere sağlık taraması yapmak ve sağlık sorunu olan öğrencileri belirlemektir. Yöntem: Tanımlayıcı türde olan bu çalışma, Kars ilinde bulunan özel bir ilköğretim okulunda öğrenim gören öğrenciler üzerinde Mart Haziran 2012 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın örneklemini 143 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmada öğrenciler, bazı antropometrik ölçümler ve sağlık sorunları açısından araştırılmış, sonuçlar iki forma kaydedilerek değerlendirilmiştir. Veriler SPSS 13.0 paket programda çözümlenmiştir. Verilerin değerlendirilmesi için, sayı ve yüzdelikler, ortalama, standart sapma Ki-Kare analizi ve Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Sağlık taraması kapsamında değerlendirilen öğrencilerin yaşları 7-14 arasında değişmektedir ve %58,04ünü erkekler oluşturmaktadır. Erkek öğrenciler %93,90 normal boy uzunluğuna ve %85,19 normal BKI değerlerine sahiptir. Kız öğrenciler ise, %95,00 normal boy uzunluğuna, %87,24 normal BKI değerlerine sahiptir. Öğrencilerin yaş, boy ve kiloları arasında orta-yüksek düzeyde ilişki saptanmıştır. Öğrencilerin %28,67sinde görme sorunu şüphesi, erkek öğrencilerin %47,17sinde, kız öğrencilerin ise %35inde en az bir çürük diş bulunmaktadır. Sonuç: Bulgularımıza göre öğrencilerde en çok görülen sorun diş çürükleridir. Yaygın görülen diğer bir sorun ise görme bozukluklarıdır. Okul sağlığı hizmetleri kapsamında gerçekleştirilen taramalar, sağlık sorunlarını saptamak açısından önemlidir ve hastalıkların tedavi edilebilir dönemlerde saptanabilmesini sağlayabilir.
Anthropometric characteristics and health problems of primary school students based on a school screening study
Objective : Children can participate in lessons and get the utmost benefit of school only if they are healthy. The objective of this study was to determine the health problems of primary school children through a health screening study. Method: This descriptive study was conducted on students of a private primary school in the province of Kars between March 2012 and June 2012. The sample group of the study consisted of 143 students. In the study, students were investigated in terms of some anthropometric measurements and health problems using two questionnaires. The SPSS 13.0 software program was used to analyze the data. For evaluation of the data, numbers and percentages, means, standard deviations, Chi- Square analysis, and Pearson Correlation analysis were used. Results: The students who were assessed within the scope of the health screening were aged 7 to 14 years of age and 58.04% consisted of boys. Of the male students, 93.90% had a normal height and 85.19% had normal BMI values. Of the female students, on the other hand, 95.00% had normal height and 87.24% had normal BMI values. A moderate-high level relationship was determined between the ages, heights and weights of students. 28.67% of the students were suspected of a vision problem and at least one carious tooth was detected in 47.17% of the male students and 35.00% of the female students. Conclusion: According to our results, the most frequent problem encountered in students was caries. Another common problem was visual problems. The screenings performed within the scope of school health services are effective in terms of determining the health problems of children at an early treatable state.
___
- 1. Welcome to FRESH. Focusing Resources on Effective School Health (FRESH). Erişim 5 Haziran 2013, http://www.freshschools.org/Pages/ default.aspx.
- 2. TUIK. Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçları 2012. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Yayınları; 2012.
- 3. Erci B. Okul sağlığı. Içinde: Erci B, ed. Halk Sağlığı Hemşireliği. Ankara: Göktuğ Yayıncılık; 2009.
- 4. Okul Sağlığı Hakkında Genelge 2008. Halk Sağlığı Kurumu. Erişim 5 Haziran 2013, http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-7313/okul- sagligi-hizmetleri-hakkinda-genelge.html
- 5. Kırağ N, Bayık AT. İlköğretim öğrencilerinde görme taraması sonuçları. Halk Sağlığı Günleri 2. Ulusal Okul Sağlığı Sempozyum Kitabı. Adana: 2012. s. 98-9.
- 6. Özcebe H, Ulukol B, Mollahaliloğlu S, Yardım N, Karaman F. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetlerinde Okul Sağlığı Kitabı. Ankara: Yücel Ofset Matbaacılık Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti.; 2008.
- 7. Kalyoncu C, Metintas S, Balız S, Arıkan İ. Eğitim araştırma bölgesinde ilköğretim öğrencilerinde sağlık düzeyleri ve okul tarama muayeneleri sonuçlarının değerlendirilmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2011; 10(5): 511-8.
- 8. Impact of health on education. The Partnership for Child Development. Erişim 10 Haziran2013, http://www.schoolsandhealth.org/Pages /AnthropometricStatusGrowth.aspx.
- 9. Türk çocukları için büyüme eğrileri. Saldır M, Babacan O, Sarı E. Erişim 10 Haziran 2013, http://www.jcam.com.tr/files/KATD-1559.pdf.
- 10.Ceylan SS, Turan T. Bir ilköğretim okulunda okul sağlığı hemsireliği uygulama sonuçlarının değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2009; 4(12): 35-49.
- 11.Güler G, Yıldırım F, Altun E. Bir ilköğretim okulundaki öğrencilerin boy ve ağırlık durumları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2007; 16(5): 66-9.
- 12.Aydın N, İrgil E, Akış N, Pala K. Nilüfer Halk Sağlığı Eğitim Araştırma Bölgesinde dört ilköğretim okulundaki öğrencilerin sağlık durumlarının değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2004; 30(1): 1-6.
- 13.Ortega FZ, González MC, Rodríguez LR, Girela DL, Zagalaz JC, Molina FZ. Age and gender differences in body mass index, ocular, and back disorders in 8-12-year old children. Journal Of Human Sport & Exercise 2011; 6(4): 657-72.
- 14.Veghari G. Ethnic differences in body mass index, weight and height among school children in the North of Iran. Eurasian Journal of Medicine 2012; 44: 22-7.
- 15.Pekcan H. Okul Sağlığı. I. Ulusal Okul Sağlığı Sempozyum Kitabı. Mersin: 2010.
- 16.Yaramış N, Karataş N. Nevşehir il merkezinde ilköğretim çağındaki çocuklarda göz hastalıklarının tespit edilmesinde hemşirenin rolü. Sağlık Bilimleri Dergisi 2005; 14 (Hemşirelik Özel Sayısı): 45-53.
- 17.Lu P, Chen X, Zhang W, Chen S, Shu L. Prevalence of ocular disease in Tibetan primary school children. Canadian Journal of Ophthalmology 2008; 43(1): 95-9.
- 18.Açık Y, Deveci SE, Çelik GT, Karaaslan O. Elazığ Yenimahalle Eğitim Araştırma Sağlık Ocağı Bölgesinde bulunan ilköğretim okulları birinci sınıf öğrencilerinin sağlık taraması sonuçlarının değerlendirilmesi. Toplum Hekimliği Bülteni 2006; 25(1): 30-4.
- 19.Başar P. Edirne/Havsa merkez ilköğretim öğrencilerinde skolyoz görülme sıklığı. Edirne: Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yükseklisans Tezi; 2001.
- 20.Çivi S, Koruk İ. Konya İli Hasanköy Sağlık Ocağı Bölgesindeki ilköğretim okulu 1. sınıf öğrencilerinin genel sağlık düzeyi. Türk Hij Den Biyol Derg 2003; 60(3): 87-90.
- 21.WHO Child Growth Standards. World Health Organization. Erişim 10 Haziran 2013, http://www.who.int/childgrowth/en/
- 22.Pişmişoğlu B. İşlevsel değerlendirme (Çeviri). Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2004; 13(9): 344-8.
- 23.Bektaş Y, Akın G. Ankara'da üst sosyoekonomik düzey 10-17 yaş grubu çocukların boy ve ağırlık değerleri. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Dergisi 2005; 45(1): 97-113.
- 24.Akdoğan I, Özdemir B, Hasusta A, Akyer P, Akdoğan D, Akdağ. B. Denizli merkez ilköğretim 1.sınıf (7 yaş) öğrencilerinde antropometrik vücut çevre ve üst ekstremite uzunluk ölçümleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2005; 12(4): 14-8.
- 25.Akın G. Kırsal kesimde yaşayan 4-20 yaş grubu erkeklerin antropometrik ölçülerinin tespiti ve değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Dergisi 2001; 41(1): 187-208.
- 26.Ogden CL, Carroll MD, Curtin LR, Lamb MM, Flegal KM. Prevalence of high body mass index in US children and adolescents, 2007-2008. JAMA 2010; 303(3): 242-9.
- 27.Li J, Hooker NH. Childhood obesity and schools: evidence from the national survey of children's health. The Journal of School Health 2010; 80(2): 96-103.
- 28.Kutlu R, Çivi S. Özel bir ilköğretim okulu öğrencilerinde beslenme alışkanlıklarının ve beden kitle indekslerinin değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi 2009; 14(1): 18-24.
- 29.Michalopoulou M, VG, Thomas Kourtessis, Antonios Kambas, Martina, Gretziou DaH. Step counts and body mass index among 9-14 years old Greek school children. Journal of Sports Science and Medicine 2011; 10: 215-21.
- 30.Işıklı B, Kalyoncu C. Eskişehir kırsal kesim ilköğretim öğrencilerinde görme kusurları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2007; 16(7): 95-9.
- 31.Demirel S, Gündüz A, Duman BŞ, Fırat P, Bakır S, Yakıncı C. Malatyada ilköğretim okulu öğrencilerinde şaşılık sıklığı. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 2: 39-41.
- 32.Güler G, Kubilay G. Bir ilköğretim okulu öğrencilerinin fiziksel bakım sorunlarının belirlenmesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2004; 26(2): 60-5.