Funda AKCAN, İlknur HACISOFTAOĞLU, Nefise BULGU

Hayali cemaatler olarak taraftar toplulukları: Ankaragücü taraftar grupları örneği

Bu araştırmanın amacı, futbolda taraftar topluluklarının Anderson (1995)un hayali cemaat kavramı çerçevesinde değerlendirilmesidir. Bu anlamda bu araştırmada, taraftar topluluklarınınhayali bir cemaat olarak bir topluluk meydana getirme süreci ve bu topluluğun devamlılığını nasıl sağladığı incelenmiştir. Araştırma, Ankaragücü futbol takımının üç taraftar grubu ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve veri toplamak üzere nitel araştırma tekniklerinden derinlemesine bireysel görüşmeler, odak grup görüşmeleri ve gözlem kullanılmıştır. Verilerin içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmesi sonucu elde edilen bulgular Kolektif Hafızanın Yaratımı ve Kolektif Kimliğin İnşası olmak üzere iki ana tema altında incelenmiştir. Sonuç olarak taraftar topluluklarının birer hayali cemaat olarak kuruldukları ve topluluk üyelerinin taraftar kimliğine bağlılığının bununla ilişkili olduğu ortaya konmuştur.

Fan groups as imagined communities: The case of Ankaragücü fan groups

The aim of this paper was to explore fan groups within the framework of Anderson (1995) simagined communities notion. In this context, the process of establishing a community of the fan groups as imagined communities and the ways to provide the sustainabililty of this community were examined in this study. The study was conducted with three fan groups of Ankaragücü. Qualitative research methods were used and data were gathered by means of indepthindividual interviews, focus group interviews and observation. Data were analysed by content analysis technique and the findings were examined under two main themes: The Creation of Collective Memory and The Construction of Collective Identity. As a result, this study indicated that fan groups were constructed as imagined communities and the commitment to the fan identity of group members were related with this construction.

PDF

___

1. Acet, M. (2001). Futbol Seyircisini Fanatik ve Saldırgan Olmaya Yönelten Sosyal Faktörler. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
2. Adnan, Z. (2005). Çünkü Biz Ankaragüçlüyüz!: Anılar, Denemeler, Söyleşiler. İstanbul: İletişim Yayınları.
3. Alver, F. (2008). Kapitalist üretim sürecinde ırkçılık, futbol ve medya. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 26, 223-248.
4. Anderson, B. (1995). Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması, İstanbul: Metis Yayınları.
5. Arık, MB. (2008). Futbol ve televizyon bağı: Simbiyoz beslenme. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 26, 197- 222.
6. Arıkan, Y. (2007). Futbolda şiddet ve polis. Polis Bilimleri Dergisi, 9 (1-4), 109-132.
7. Armstrong, G. (1998). Knowing the Score: Football Hooliganism. Oxford: Berg.
8. Aydın, B. ve Hatipoğlu, D. (2006). Ankarada futbol ve solun algısı: Gençlerbirliği ve halkın takımı Ankaragücü, 30.11.2011. http://www.sendika.org/yazi.php?yazi_ no=4806.
9. Aydın, B., Hatipoğlu, D. ve Ceylan, Ç. (2008). Endüstriyel futbol çağında taraftarlık. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 26, 289-316.
10. Bahloul, J. (1992). The Architecture of Memory: A Jewish-Muslim Household in Colonial Algeria 1937-1962. Cambridge: Cambridge University Press.
11. Boyle, R., Haynes, R. (2009). Power Play: Sport, Media and Popular Culture. Edinburgh: Edinburgh University Press.
12. Bulgu, N. (1999). Amatör futbolcularda toplumsal cinsiyet. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 2 (1-2), 75-101.
13. Çağlayan, HS. ve Fişekçioğlu, İB. (2004). Futbol seyircisini şiddete yönelten faktörler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 127-141.
14. Çakır, H. (2008). Türk basınında ilk spor gazetesi futbol. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 26, 169-196.
15. Çendek, C. ve Özbek, O. (2010), Ulusal günlük gazetlerde sporun yer alışı. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 27-36.
16. Çoban, B. (2008). Futbol ve toplumsal muhalefet. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 26, 59-88.
17. Da Lago, A. and De Biasi, R. (1994). Italian football fans culture and organization. (R. Giulianotti, N. Bonney ve M. Hepworth, Der.) Football, Violence and Social Identity, s. 7592. New York: Routledge.
18. Demir, B. ve Tekin M. (2006). Amatör futbolla uğraşan sporcuların futbola yönelmelerinde medyanın rolü. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 215-222.
19. Devecioğlu, S. (2008). Türkiyede futbolun kurumsallaşması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 26, 373-396.
20. Donnelly, P. ve Young, K. (1988). The construction and confirmation of identity in sport subcultures. Sociology of Sport Journal, 5, 223-240.
21. Doruk, Y. (2005). Futbol, kamusal alan ve demokrasi. Toplum ve Bilim Dergisi, 103, 107-121.
22. Duke, V. (2002). Local tradition versus globalisation: Resistance to the mcdonaldisation and disneyisation of professional football in England. Football Studies, 5 (1), 5-23.
23. Dunning, E. ve Murphy, P. (1982). Ordered segmentation and the sociogenesis of football hooligan violence. The Sociological Study of Sport: Configurational and Interpretive Studies, 36-52.
24. Dunning, E., Murphy, P. ve Williams, J. (1988). The Roots of Football Hooliganism. London: Routledge.
25. Dunning, E., Murphy, P., Williams, J. (1989). Keyfiler, açık tribün çeteleri ve kavga şirketleri: Futbol etiği davranışının sosyolojik bir açıklamasına doğru. (D. Riches, Der.) Antropolojik Açıdan Şiddet. Çev: D. Hattatoğlu. İstanbul: Ayrıntı Yayınevi.
26. Frosdick, S. ve Marsh, P. (2005). Football Hooliganism. Oregon: Willan Publishing.
27. Giardina, M.D. (2003). Bending it like Beckham in the global popular. Journal of Sport and Social Issues, 27 (2), 65-82.
28. Gibson, H., Willming, C. ve Holdnak, A. (2002). Were gators. not just gator fans: Serious leisure and University of Florida football. Journal of Leisure Research, 34, 392-425.
29. Giulianotti, R. (1994). Social identity and public order: Political and academic discourses on football violence. (R.Giulianotti, Der.) Football, Violence and Social Identity, s. 9-36. New York: Routledge.
30. Giulianotti, R. (1999a). Football: A Sociology of the Global Game. Cambridge: Blackwell.
31. Giulianotti, R. (1999b). Hooligans and carnivals: Scottish football supporter cultures. (G. Armstrong ve R. Giulianotti, Der.) Football Cultures and Identities. Londra: Macmillan Press.
32. Gökalp, E. (2007). Türk milliyetçiliği söylem(ler)inin spor basınında yeniden inşası (1990-2002). Kültür ve İletişim, 10 (2), 9-62.
33. Güven, Ö. (1999). Futbol topu ile oynamanın bazı kültürlerdeki benzer görünümleri ve tarihsel gelişimine ait bilgiler. Düşünen Siyaset, 2, 95-112.
34. Harrison, P. (1974). Soccer tribal wars. New Society, 5, 602-604.
35. Hart, K. (2011). Modernliği Dokumak: Bir Batı Andolu Köyünde Hayat, Aşk, Emek. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
36. Hatipoğlu, D. ve Aydın M. B. (2007). Bastır Ankaragücü: Kent, Kimlik, Endüstriyel Futbol ve Taraftarlık. Ankara: Epos Yayınları.
37. Hür, A. (2002). 4 bin 700 yıllık ayak topu, Popüler Tarih, 22, 60-65.
38. Kayaoğlu, A.G. (2000). Futbol Fanatizmi, Sosyal Kimlik ve Şiddet: Bir Futbol Takımının Taraftarlarıyla Yapılan Bir Çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
39. King, A. (1997). The postmodernity of football hooliganism. The British Journal of Sociology, 48 (4), 576-593.
40. King, A. (2001). Violent pasts: collective memory and football hooliganism. The Sociological Review, 49 (4), 568-585.
41. Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. Ankara: Bağlam Yayıncılık.
42. Maguire, J. ve Tuck, J. (2005). National identity, rugby union and notions of Ireland and the Irish. Irish Journal of Sociology, 14 (1), 86-109.
43. Melnick, M. J. (1986). The mythology of football hooliganism: A closer look at the British experience. International Review for the Sociology of Sport, 21 (1), 1-19.
44. Merkel, U. (1999). Football identity and youth culture in Germany. (G. Armstrong ve R. Giulianotti, Der.) Football Cultures and Identities. Londra: Macmillan Press.
45. Mignon, P. (2004). Başka bir Fransız ayrıcalığı daha: Holigansız bir futbol? D. Yarsuvat, P. Bolle , Der.) Sporda Şiddet ve Fanatizm. İstanbul: Galatasaray Üniversitesi Yayınları.
46. Nash, R. (2000). Contestation in modern English professional football: The independent supporters association movement. International Review for the Sociology of Sport, 35 (4), 465-486.
47. Okubo, H. (2004). Local Identity and Sport: Historical Study of Integration and Differentiation. Sankt Augustin: Academica Verlag.
48. Öğüt, G. E. (2010). Futbolun dayanılmaz çekiciliği, büyülenen taraftar portresi, fanatizm ve Beşiktaş. Milli Folklor, 11 (85), 173-182.
49. Özmen, H. (2000). Futbol, Holiganizm ve Medya. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
50. Pulur, A., Kaynak, İ. ve Orhan, S. (2004). Polislerin spor müsabakalarindaki saldırgan seyirciye müdahalede kendi taraftarlığının etkisinin araştırılması. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2), 241-160.
51. Robins, K. ve Aksoy, A. (1995). İstanbul rising returning the repressed to urban culture. European Urban and Regional Studies, 2 (3), 223-235.
52. Seçkin, G. (2008). 1994 terör ortamında Vansporun Fenerbahçe yengisinin siyasallaştırılması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 26, 249-272.
53. Sert, M. (1999). Spor Sosyolojisi ve Türk Futbolunda İktidar Sorunu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
54. Şahin, Y. ve Tunçkol, M. (2010). İşçi hareketlerinin futbolun tarihsel gelişimi sürecine etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 219-236.
55. Şeker, M. ve Gölcü, A. (2008). Futbolun televizyonda yeniden üretimi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 26, 115-134.
56. Şentürk, Ü. (2007). Popüler bir kültür örneği olarak futbol. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31 (1), 125-141.
57. Talimciler, A. (2000). Derin futbol oyun. Futbol Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4, 29-31.
58. Talimciler, A. (2006a). Türkiyede futbol ve ideoloji ilişkisi: Medyadaki futbol söylemi üzerine bir inceleme. Sosyoloji Dergisi, 15, 128-138.
59. Talimciler, A. (2006b), Sosyolojik açıdan futbol fanatizmi. Sosyoloji Dergisi, 15, 91-104.
60. Talimciler, A. (2007). Futbol sahaları ve spor salonlarındaki hak ihlalleri ve taraftarlar üzerindeki etkisi. Sosyoloji Dergisi, 17, 279-291.
61. Talimciler, A. (2008). Futbol değil iş: Endüstriyel futbol. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 26, 89-114.
62. Tomlinson, A. (1999). The Games up: Essays in the Cultural Analysis of Sport, Leisure and Popular Culture. Aldershot: Ashgate.
63. Tripp, L. (2003). Its Great To Be A Florida Gator: Negotiating Ideologies Of Race, Gender, and Power. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Florida Üniversitesi.
64. Türkoğlu, N. (2004). İletişim Bilimlerinden Kültürel Çalışmalara Toplumsal İletişim: Tanımlar, Kavramlar, Tartışmalar. İstanbul: Babil Yayınları.
65. Ward, R. E. Jr. (2002). Fan violence: Social problem or moral panic. Aggression and Violent Behavior, 7, 453- 475.
66. Yarar, B. (2005). Hegemonic struggle, the state and popular culture: The case of football in Turkey. European Journal of Cultural Studies, 8, 197-216.
67. Yerushalmi, Y. H. (1982). Jewish History and Jewish Memory. Seattle: University of Washington Press.
68. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2004). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
69. Yıldız, M., Fişekçioğlu, İ.B., Çağlayan, H.S., Tekin, M., Şirin, E.F., Akyüz, M. (2007) Futbol seyircisinin sosyoekonomik yapısının şiddete etkisi (Karamanspor örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 145-157.
70. Zhixin, S. (1998). A Preliminary study on the industrialization of sports. China Sport Science and Technology, 09.