SOSYAL HİZMET UYGULAMASINDA BOWEN’IN AİLE SİSTEMLERİ YAKLAŞIMI

Aile kurumunun nitelikleri, sorunları ve ihtiyaçları, içinde bulunduğu toplumun sosyalyapısına göre farklılıklar göstermektedir. Aile hayatını sağlıklı kılan temel ilke ve değerler,insanın hayatını da sağlıklı ve anlamlı kılar. Sistem yaklaşımına göre aile bir geçmişi paylaşan,duygusal bağı olan, bireysel aile üyelerinin ve ailenin bütününün ihtiyaçlarını karşılamakiçin stratejiler planlayan bireylerden oluşmuş karmaşık bir yapı olarak tanımlanır. Aileninsahip olduğu etkileşim örüntüsünü, diğer sistemleri ve alt sistemleri güçlendirmek amacıylasosyal hizmet uygulamalarında aile danışmalığı konusu önemli bir başlık olarak ele alınmayabaşlamıştır. Sonraki yıllarda aile danışmanlığında özellikle Jay Haley, Salvador Minuchin,Virginia Satir, Cari Whitaker, Murray Bowen ve Nathan Ackerman etkili olmuştur. Günümüzde,sosyal hizmet uygulamaları kapsamında aile danışmanlığında kullanılan kuram ve yaklaşımlarçeşitlilik göstermektedir. Aile ile çalışmanın hassasiyeti göz önüne alındığında bu derlemegünümüzde yaygın bir kullanım alanı bulan ve güçlü yönleri kanıtlanan “Bowen’ın AileSistemleri Yaklaşımını” temel bileşenleri ile hatırlatarak sosyal hizmet uygulamasındaki yerinive önemini açıklama amacı taşımaktadır. Ek olarak, çalışmada sosyal hizmet uygulamalarıkapsamında “Bowen’ın Aile Sistemleri Yaklaşımı’nın” seçilmesinin de birkaç nedeni bulunur.Öncelikle bu yaklaşım; ailemizde öğrendiğimiz bağlanma kalıplarını açıklamamıza yardımeder. Ailemizden ayrıldıktan sonra yanımızda taşıdığımız alışkanlıkları ortaya koyar. Yaklaşım;ailenin duygusal iklimini kolaylıkla betimler. İçsel gelişim ve ailenin davranış kalıplarınıanlamaya yöneliktir. Esneklik barındırır ve ailenin kendisini anlamasını sağlar. Bowen’ın ailedanışmanlığına iki önemli katkısı bulunur. İlk katkısı ile Bowen “Aile Grup Danışmanlığını”ilk uygulayan kişi olarak anılacaktır. Diğer katkısı ile Bowen ailenin tarihçesine vurgu yaparakdaha çok kuşaklararası konulara bakarken sorunlara şimdiki zamanda müdahale edebilmeyibaşaracaktır. Bowen, kendi geçmişindeki olaylardan, özellikle ailesiyle olan zorluklar sebebiyleetkilenmiştir. Bu nedenle, yaklaşımı üzerinde kendi kişisel durumunun büyük etkisi olmuştur.

BOWEN’S FAMILY SYSTEMS APPROACH IN SOCIAL WORK PRACTICE

The characteristics, problems, and needs of the family institution vary according to the social structure of the society. The basic principles and values that make family life healthy also make human life healthy and meaningful. According to the systems approach, the family is defined as a complex structure composed of individuals who share a common past, have emotional ties, and plan strategies to meet the needs of individual family members and the whole family. In order to strengthen the family’s interaction pattern, other systems and subsystems, family counselling in social work practices started to be addressed as an important topic. In the following years, Jay Haley, Salvador Minuchin, Virginia Satir, Cari Whitaker, Murray Bowen, and Nathan Ackerman were particularly effective in family counselling. Nowadays, the theories and approaches used in family counselling within the scope of social work practices vary. Considering the sensitivity of studying the family, this review aims to explanation the place and importance of in the social work practice by recalling “Bowen’s Family Systems Approach,” which is widely used nowadays and of which strong aspects have been proved, with its basic components. In addition, there are a few reasons why Bowen’s Family Systems Approach should be chosen within the scope of social work practices. First of all, this approach; it helps us explain the attachment patterns we have learned in our family. It shows the habits we carry with us after we leave our family. Approach; easily describe the emotional climate of the family. It is aimed to understand internal development and family behavior patterns. It has flexibility and allows the family to understand itself. Bowen has two important contributions to family counselling. With his first contribution, Bowen is referred to as the first person to implement “Family Group Counselling.” With his other contribution, Bowen manages to intervene in problems at the present time while focusing on more intergenerational issues with an emphasis on the family’s history. Bowen has been influenced by events in his own past, especially because of the difficulties he had in his family. Therefore, his personal situation has had a great influence on his approach.

___

  • Aktaş, A. M. (2004). Aile terapisinde sosyal hizmet yaklaşımı. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 7(7), 1-10.
  • Bowen, M. (1978). Family Therapy in Clinical Practice. New York: Jason Aronson. Brown, J. (1999). Bowen family systems theory and practice: Illustration and critique. Australian and New Zealand Journal of Family Therapy, 20(2), 94-103.
  • Can, İ. (2013). Tarih, toplum ve kültür bağlamında aile ve kadın. İçinde: M. Aydın (Ed.). Sistematik Aile Sosyolojisi (ss. 215-248). Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Carr, A. (2000). Family Therapy: Concepts, Process and Practice. New York: Wiley.
  • Chambers, M. F. (2009). Nothing is as practical as a good theory: Bowen theory and the workplace – a personal application. Australian and New Zealand Journal of Family Therapy, 30(4), 235-246.
  • Chen, E., Bloomberg, G. R., Fisher Jr, E. B., Strunk, R. C. (2003). Predictors of repeat hospitalization in children with asthma: The role of psychosocial and socioenvironmental factors. Health Psychology, 22(1), 12-18.
  • Cook, L. (2007). CE FEATURE: Perceived Conflict, Sibling Position, Cut-Off, and Multigenerational Transmission in the Family of Origin of Chemically Dependent Persons: An Application of Bowen Family Systems Theory. Journal of Addictions Nursing, 18(3), 131-140.
  • Corsini, J. R., Wedding, D. (2012). Modern Psikoterapiler (Birinci basım). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Day, H. D., St Clair, S. A., Marshall, D. D. (1997). Do people who marry really have the same level of differentiation of self?. Journal of Family Psychology, 11(1), 131-135.
  • Didericksen, K. W., Edwards, A. E., Wetchler, J. L., Walker, J. A. (2015). Maternal wellbeing: Health, differentiation, and relationship satisfaction. The Family Journal, 23(1), 56-64.
  • Ecke, Y., Chope, R. C., Emmelkamp, P. M. (2006). Bowlby and Bowen: Attachment Theory and Family Therapy. Counseling & Clinical Psychology Journal, 3(2), 81-108.
  • EFPA (2019). European Family Therapy Accreditation standards. 20 Haziran 2019 tarihinde http://www.europeanfamilytherapy.eu/ web adresinden erişildi.
  • Friedlander, M. L. (2001). Family therapy research: Science into practice, practice into science. İçinde: M. P. Nichols ve R. C. Schwartz (Eds.). Family Therapy: Concepts and Methods (ss. 485-521). Boston: Ally & Bacon.
  • Giddens, A. (2000), Sosyoloji (H. Özel ve C. Güzel, Çev.). Ankara: Ayraç Yayınevi. Goldenberg, H., Goldenberg, I. (2012). Family Therapy: An Overview. USA: Brooks/Cole Cengage learning.
  • Greene, G. J., Mabee, T. F. (1992). Differantation of self and martial adjustment of clinical and nonclinical spouses. İçinde: B. J. Brothers (Ed.). Couples Therapy Multiple Perspectives: In Search of Universal Threads (ss. 133-151). New York: Haworth Press.
  • Gurman, A. S., Kniskern, D. P. (1981). Handbook of Family Therapy. New York: Brunner/ Mazel.
  • Haber, R. (2002). Virginia Satir: An integrated, humanistic approach. Comtemporary Family Therapy, 24(1), 23-34.
  • Haefner, J. (2014). An application of Bowen family systems theory. Issues in Mental Health Nursing, 35(11), 835-841.
  • Haley, J., Madanes, C. (1981). Dimension of family therapy. İçinde: C. Madanes (Ed.). Strategic Family Therapy (ss. 1-18). San Francisco: Jossey-Bass.
  • Harvey, D. M., Curry, C. J., Bray, J. H. (1991). Individuation and intimacy in intergenerational relationships and health: Patterns across two generations. Journal of Family Psychology, 5(2), 204-236.
  • Isserman, N., Greene, R. R., Bowen, S. P., Hollander-Goldfein, B., Cohen, H. (2014). Intergenerational families of Holocaust survivors: Designing and piloting a family resilience template. Journal of Evidence-Based Social Work, 11(3), 256-268.
  • Jankowski, P. J., Hooper, L. M. (2012). Differentiation of self: A validation study of the Bowen theory construct. Couple and Family Psychology: Research and Practice, 1(3), 226-243.
  • Johnson, P., Buboltz, W. C. (2000). Differentiation of self and psychological reactance. Contemporary Family Therapy, 22(1), 91-102.
  • Kalkan, E., Aydoğan, D. (2018). Evlilik ilişki kalitesini benlik açısından değerlendirme: Benliğin farklılaşması ve ilişkisel özgünlük. OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(1), 174-189.
  • Karababa, A., Mert, A., Çetiner, P. (2018). Üniversite öğrencilerinde psikolojik iyi olmanın bir yordayıcısı olarak benlik ayrımlaşması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 1235-1248.
  • Kerr, M. E. (1981). Family system theory and therapy. İçinde: A. S. Gurman, D. P. Kniskern (Eds.). Handbook of Family Therapy (ss. 226-264). New York: Brunner/Mazel.
  • Kerr, M. E. (2008). Why do siblings often turn out very differently? In A. Fogel, B. J. King, S. G. Shanker (Eds.). Human Development in the Twenty First Century (ss. 206-215). London: Cambridge University Press.
  • Kerr, M. E., Bowen, M. (1988). Family Evaluation. New York: W.W. Norton & Company.
  • Kesici, Ş., İlgün, E., Mert, A., Büyükbayraktar, C. G. (2013). Aile Terapisinde Kullanılan Teknikler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık.
  • Knauth, D. G. (2003). Family secrets: An illustrative clinical case study guided by Bowen family systems theory. Journal of Family Nursing, 9(3), 331-344.
  • Knauth, D. G., Skowron, E. A., Escobar, M. (2006). Effect of differentiation of self on adolescent risk behavior: Test of the theoretical model. Nursing Research, 55(5), 336- 345.
  • Korkut, Y. (2007). Türkiye’de aile terapisi ve terapistlerinin durumu. Psikoloji Çalışmaları/ Studies in Psychology, 27, 13-30.
  • Kosek, R. B. (1998). Self-differentiation within couples. Psychological Reports, 83(1), 275- 279.
  • Lebow, J. L. (Ed.). (2005). Handbook of Clinical Family Therapy. New Jersey: John Wiley & Sons.
  • Macionis, J. J. (2012), Sosyoloji (V. Akan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
  • MacKay, L. (2012). Trauma and Bowen family systems theory: Working with adults who were abused as children. Australian and New Zealand Journal of Family Therapy, 33(3), 232-241.
  • Meriç, N. (2018). Evlilik ve aile danışmanlığı kuramları. 19 Haziran 2019 tarihinde http:// psikiyatriksosyalhizmet.com/wpcontent/uploads/2010/02/aile_danismanligi_ kuramlari.pdf web adresinden erişildi.
  • Mert, A., Çetiner, P. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Üniversite Yaşamına Uyum ile Benlik Ayrımlaşması Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 8(3), 190-204.
  • Mert, A., Gülmez, E. (2018). Özgecilik ile benlik ayrımlaşması arasındaki yordayıcı ilişkinin bazı değişkenlerle incelenmesi. Turkish Studies Educational Sciences, 13(11), 961-989.
  • Mert, A., Topal, İ. (2018). Benlik ayrımlaşmasının manevi yönelimine etkisinin bazı değişkenlerle incelenmesi. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 68-91.
  • Miller, R. B., Anderson, S., Keals, D. K. (2004). Is Bowen theory valid? A review of basic research. Journal of Marital and Family Therapy, 30(4), 453-466.
  • Minuchin, S. (1974). Families and family therapy. Cambridge: Harvard University Press.
  • Minuchin, S., Nichols, M. P., Lee, W. (2007). Assessing families and couples: From symptom to system. Boston: Allyn & Bacon.
  • Murdock, N. L. (2007). Family system theory. İçinde: A. B. Rochlen (Ed.). Applying Counselling Theories: An Online Case Based Approach (ss. 209-224). New Jersey: Prentice Hall.
  • Murdock, N. L. (2012). Psikolojik Danışma ve Psikoterapi Kuramları: Olgu Sunumu Yaklaşımıyla (2. Basımdan çeviri - F. Akkoyun, Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık.
  • Murdock, N. L., Gore, P. A. (2004). Stress, coping, and differentiation of self: A test of Bowen theory. Contemporary Family Therapy, 26(3), 319-335.
  • Murray Jr, T. L., Murray, C. E., Daniels, M. H. (2007). Stress and family relationship functioning as indicators of the severity of fibromyalgia symptoms: A regression analysis. Stress and Health, 23(1), 3-8.
  • Nichols, M. P. (2013). Aile Terapisi: Kavramlar ve Yöntemler (Birinci basımdan Çeviri - O. Gündüz, Çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Papero, D. V. (2014). Assisting the two‐person system: An approach based on the Bowen theory. Australian and New Zealand Journal of Family Therapy, 35(4), 386-397.
  • Perosa, S. L., Perosa, L. M. (1993). Relationships among Minuchin’s structural family model, identity achievement, and coping style. Journal of Counseling Psychology, 40(4), 479- 489.
  • Polat, K., İlhan, T. (2018). Evli bireylerde çift uyumu ve bazı psikolojik belirtilerin benliğin farklılaşması açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 8(50), 87-115.
  • Polat Uluocak, G., Bulut, I. (2011). Aile terapilerinin feminist teori açısından incelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 7(24), 9-24.
  • Rootes, K. M. H., Jankowski, P. J., Sandage, S. J. (2010). Bowen family systems theory and spirituality: Exploring the relationship between triangulation and religious questing. Contemporary Family Therapy, 32(2), 89-101.
  • Sauerheber, J. D., Nims, D., Carter, D. J. (2014). Counseling Muslim couples from a Bowen family systems perspective. The Family Journal, 22(2), 231-239.
  • Tuason, M. T., Friedlander, M. L. (2000). Do parents’ differentiation levels predict those of their adult children? and other tests of Bowen theory in a Philippine sample. Journal of Counseling Psychology, 47(1), 27-35.
  • Turan, N. (2012). Birey ve aileler ile sosyal hizmet. Ankara: Öz Baran Ofset Matbaacılık.
  • Walsh, J., Harrigan, M. (2003). The termination stage in bowen’s family systems theory. Clinical Social Work Journal, 31(4), 383-394.
  • Wright, J. (2009). Self-soothing – a recursive intrapsychic and relational process: The contribution of the Bowen theory to the process of self-soothing. Australian and New Zealand Journal of Family Therapy, 30(1), 29-41.
  • Ziegler, S. M. (Ed.). (2005). Theory-Directed Nursing Practice (2nd edition). New York: Springer Publishing Company