Türkiye'de Yabancıların Sosyal Güvenliği

İlk ortaya çıktığı yıllarda daha çok işçi sorunları üzerinde duran sosyal politika kavramı zaman içerisinde toplumsal hayatı etkileyen her türlü sorunu kendisine konu edinmiştir. Bugün sosyal güvenlik, sosyal politikanın en etkin ve en kapsamlı bir aracıdır. Göç ise ülkelerin siyasal, sosyal, kültürel ve ekonomik yapılarıyla ilişkisi olan ve özellikle demografik yapılarına önemli etkileri olan bir kavramdır. Dolayısıyla göç kavramı sosyal politikanın en önemli aracı olan sosyal güvenlik politikasını da etkileyen bir kavramdır. Resmi kaynaklara göre son 13 yılda yaklaşık 2,5 milyon kişinin göç ettiği Türkiye'de sosyal güvenlik mevzuatı da buna bağlı olarak şekillenmiştir. Başta Uluslararası Çalışma Örgütü olmak üzere, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler gibi uluslararası kuruluşların düzenlemeleri yabancılar ile ilgili sosyal güvenlik mevzuatının oluşmasında oldukça etkili olmuştur. Öte taraftan diğer devletler ile yapılan ikili sosyal güvenlik sözleşmeleri yabancı uyruklu çalışanların sosyal güvenliği açısından önemlidir. Bu çalışmada Türkiye'ye göç eden yabancı uyruklu kişilerin sosyal güvenlik hakları tarihsel süreç içerisinde ele alınmış ve değerlendirmelerde bulunulmuştur

Social Security of Foreigners in Turkey

The concept of social policy, generally focused on labor issues, in the first years appeared dealt with every problem affecting social life over time. Today, social security is the most effective and comprehensive tool of social policy. Immigration is the concept that effects on political, social, cultural and economic structures and especially demographic structure of countries. Therefore, the concept of migration effects on the concept of social security policies that the most effective and comprehensive tool of social policy. According to official sources, in Turkey, where 2,5 people have migrated in the last 13 years, social security legislation had been shaped due to this situation. The regulations of international organizations, as The International Labour Organization, The United Nations and European Union, has been quite effective in the formation of the social security legislation concerning foreigners. On the other hand, mutually social security agreements are important in terms of social security of foreigner. In this study, the social security rights of foreign nationals, migrated to Turkey, were discussed and evaluated

___

  • Arıcı, Kadir (1997), Avrupa Birliği Sosyal
  • Güvenlik Hukuku, (Ankara: Kamu-İş Yayını). Akıntürk, Esen (2007), "Birleşmiş
  • Milletlerin Göçmen İşçilere İlişkin Sözleşmesi", Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (9), 2, 26. Alper, Yusuf (2015), Türk Sosyal Güvenlik
  • Sistemi ve Sosyal Sigortalar Hukuku, (Bursa: Dora Yayıncılık). Alper, Yusuf ve Pir Ali Kaya (1995),
  • Uluslararası Çalışma Örgütü ve Uluslararası Çalışma Standartları, (Bursa: Ezgi Kitabevi). Arıcı, Kadir ve Yusuf Alper (2013), Sosyal
  • Güvenlik, (Ed. Yusuf Alper, Seda Tekeli), (Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Yayın No: 2659).
  • Ayhan, Abdurrahman (2012), "Sosyal
  • Güvenlik Kavramı ve Sosyal Güvenlik İlkeleri", Sosyal Güvenlik Dergisi, 2012/1, 55.
  • Baştürk, Şenol (2014), Sosyal Politika,
  • (Ed.Aysen Tokol, Yusuf Alper), (Bursa: Dora Yayıncılık). Cengiz, İştar (2008), "Türk Hukukunda
  • Yabancıların İş Sözleşmesi Ehliyeti", Çalışma ve Toplum, 2008/4,187-211.
  • Ceyhun, Esra (2014), "Yabancı Uyrukluların
  • Sigortalılığı", Yaklaşım Dergisi, 258, 173- Cichon, Michael ve Krzysztof Hagemejer (2006), Social Security for All: Investing in
  • Global Social and Economic Development a Consultation, Issues in Social Protection Discussion Paper 16, ILO, Social Security Department, Geneva. ÇSGB (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı), Çalışma Hayatı İstatistikleri ÇSGB (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı), Çalışma Hayatı İstatistikleri Démurger, Sylvie (2015), "Migration and Families Left Behind", IZA World of Labor, April.
  • Güven, Sami (2013), Sosyal Politikanın
  • Temelleri, (Bursa: Ezgi Kitabevi). Gökbayrak, Şenay (2006), "Uluslararası
  • Göçler ve Kadın Emeği", Çalışma Ortamı, 86, [http://calismaortami.fisek. org.tr/wp-content/uploads/calisma_ ortami86.pdf], (17.01.2016).
  • Gökbayrak, Şenay (2009), "Refah
  • Devletinin Dönüşümü ve Bakım Hizmetlerinin Görünmez Emekçileri Göçmen Kadınlar" Çalışma ve Toplum, /2, 55-81. Güzel, Ali; Okur, Ali Rıza ve Nurşen Caniklioğlu (2014), Sosyal Güvenlik
  • Hukuku, (İstanbul: Beta Yayınları, Yenilenmiş 15.Bası). ILO (1994), 21. Yüzyıla Doğru Sosyal
  • Güvenlik, (Çev. Yusuf Alper ve İsmail Tatlıoğlu), (Bursa: Kutay ve Türk Dünyası Araştırmalar Vakfı). ISSA (International Social Security Association) (2010), "Demographic
  • Changes and Social Security: Challenges and Opportunities, World Social Security Forum", 30th ISSA General Assembly, Cape Town. İçduygu, Ahmet (2003), Irregular Migration in Turkey, IOM Migration Research Series,
  • No.12, Geneva: International Organization for Migration. İçduygu, Ahmet (2015), "Türkiye Nereye
  • Kadar Bir Göç Ülkesi", TÜSİAD Görüş Dergisi, 88, 15-18. İçduygu, Ahmet; Erder, Sema ve Ömer Faruk Gençkaya (2014), "Türkiye'nin
  • Uluslararası Göç Politikaları 1923-2023:
  • Ulus-Devlet Oluşumundan Ulus-Ötesi Dönüşümlere", MiReKoc Araştırma Raporları 1/2014, (İstanbul: Koç
  • Üniversitesi Göç Araştırmalar Merkezi). Jorens, Yves; Lhernould, Jean Philippe ve Simon Roberts (2011), "Avrupa
  • Birliğinde Sosyal Güvenlik Hukuku El Kitabı", "Sosyal Güvenlik Kurumunun Kapasitesinin Artırılması Projesi", "Sosyal Güvenlik Kurumunun Kapasitesinin Artırılması İçin Teknik Destek", Türkiye. Koray, Meryem (2012), Sosyal Politika,
  • (Ankara: İmge Kitabevi). Lamarche, Lucie (2013), "The Social
  • Protection of Temporary Migrant Workers: An Evolutionary Process", [http://papers. ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_ id=2291582], (23.07.2015).
  • Lordoğlu, Kuvvet (2007), "Türkiye'deki
  • Çalışma Hayatının Bir Parçası Olarak Yabancı Çalışanlar", Çalışma ve Toplum, /3, 11-31. Makal, Ahmet (1999), Türkiye'de Tek Partili
  • Dönemde Çalışma İlişkileri:1920-1946,
  • (Ankara: İmge Kitabevi). Martinsen, Dorte Sindbjerg (2005), "Social
  • Security Regulation in the EU: The De- Territorialisation of Welfare", de Bşrca, G. (ed.) EU Law and the Welfare State, In Search of Solidarity, (Oxford University Press), 89-111. Mesjasz, Krakov (2008), "Ekonomik
  • Güvenlik", Uluslararası İlişkiler, 18, 125- OECD (Organisation for Economic Co- operation and Development) (2014),
  • International Migration Outlook 2014, OECD org/10.1787/migr_outlook-2014-en] (28.07.2015).
  • Ören, Kenan (2013), Çalışma Sosyolojisi,
  • (Ankara: Nobel Yayınları). SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) (2009),
  • Bir Reformun Anatomisi, Ankara. SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) (2011),
  • Sosyal Güvenliğin Koordinasyonu Terimler Sözlüğü, Ankara. SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) (2012),
  • Avrupa Birliği'nde Sosyal Güvenlik, Ankara. Sirkeci, İbrahim (2012), "Transnasyonal
  • Mobilite ve Çatışma", Migration Letters, 9, 363. Taşcı, Faruk (2009), "Bir Sosyal Politika
  • Sorunu Olarak Göç", Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, (10), 4, 177-204. Temir, Arif (2015), Türkiye'de Yabancıların
  • Çalışma İzinleri, (Ankara: Yaklaşım Yayıncılık). Tuncay, Can ve Ömer Ekmekçi (2013),
  • Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, Yenilenmiş 16. Bası, (İstanbul: Beta Yayıncılık). Toksöz, Gülay; Erdoğdu, Seyhan ve Selmin Kaşka (2012), Türkiye'ye Düzensiz Emek
  • Göçü ve Göçmenlerin İşgücü Piyasasındaki Durumları, Uluslararası Göç Örgütü (IOM). TDK (Türk Dil Kurumu) Güncel Türkçe Sözlük, [www.tdk.gov.tr], (15.07.2015).
  • UN (United Nations) (2010), "Mobility and Migration", A Guidance Note for
  • Human Development Report Teams, United Nations Development Programme Human Development Report Office, http://hdr.undp.org/sites/default/files/ nhdr_migration_gn.pdf], (20.07.2015).