Minimum Income Guarantee to Straggle Against Poverty: Social Benefits and Services System in Turkey and the Need For Minimum Income Guarantee

Kaynağındaki nedenler, boyutları ve görünümü farklı olmakla birlikte yoksulluk geçmişten günümüze var olagelen bir sorundur. Yoksulluk, Orta Çağda Tanrı'nın bir eseri olarak görülürken, sosyal adalet düşüncesinin gelişimi ve refah devletinin teorik temellerinin atılmasıyla birlikte devlet müdahalesini gerektiren bir soruna dönüşmüştür. Refah devletinin gelişim sürecinde l950'lilerden l970'li yıllara kadar devam eden dönem, refah devleti önlemlerinin gelişme kazandığı, ekonomik büyüme ile birlikte yüksek düzeyde istihdamın bir arada görüldüğü bir dönem oluşturur. Yoksulluk sorunuyla mücadelede toplumdaki herkes için öngörülen temel gelir tartışmalarından sadece yoksulları hedef alan ve birçok Avrupa ülkesinde uygulama alanı bulan asgari gelir güvencesine uzanan tartışmalardaki çıkış noktasını ise refah devletinin geldiği aşama oluşturmaktadır. Buna göre, sosyal sigorta uygulamalarının ağırlıkta olduğu sosyal güvenlik sistemlerinin, özellikle l970'lerin sonundan itibaren artan işsizlikle birlikte daha da önem kazanan yoksulluk sorunu karşısındaki yetersizliği dile getirilmektedir. Yoksullukla mücadele, yoksulluğun kaynağındaki nedenlere bağlı olarak çok boyutlu yürütülmesi gereken bir mücadeledir. Yoksullukla mücadelede ekonomik ve sosyal politikaların eşgüdüm içinde olması gerekmektedir. Türkiye'de işsizlik ve yoksulluk oranlarının yüksekliği karşısında sosyal yardım ve hizmet sistemi yoksulluğa karşı etkin bir koruma işlevine sahip değildir. Bu anlamda, yoksulluk sınırının altında yaşamlarını sürdüren kişiler için uygulama alanı bulan asgari gelir güvencesi hakkının sosyal yardım politikasının bir bileşeni olarak devreye girmesi gerekmektedir.

Yoksullukla Mücadelede Asgari Gelir Güvencesi: Türkiye’de Sosyal Yardım ve Hizmet Sisteminde Mevcut Durum ve Asgari Gelir Güvencesi İhtiyacı

Poverty is a problem from past to present even there are differences in the reasons, dimensions and appearances.While poverty is seen as fact that god creates in the middle ages, it becomes problem which requires government intervention along with the development of social justice conception and the theoretical basis of welfare state. In the development process of the welfare state, the period from 19505 to l970s is period which represents improvements in the measures of welfare state and the economic growth rates along with high employment rates.The current progress in the welfare state constitutes the originating point in both the discussions about basic income which is envisaged for all people in society and the discussions about minimum income guarantee which is aimed at the poor and implemented in many European countries.ln this context, the deficiency of social security systems in which the social insurance implementations loom large is began to be emphasized on the basis of high unemployment and poverty rates.Struğgle against poverty is required multi-faceted struggle in connection with the different reasons in the source. Economic and social policies should be in coordination to contend with poverty. ln view of the high unemployment and poverty rates, in Turkey, social beneiit and services system is not functional enough to protect the poor. In this framework, minimum income guarantee right, implemented for the people who live under the poverty threshold, is required to be included in social benefit policy as a component.

___

  • Akat, Mehmet (1992), Teori ve Uygulamada Sosyal Güvenlik Hakkı, İstanbul: Kazancı Kitap.
  • Akın, Levent (2007), “Sosyal Yardım ve Hizmetler ile Bunların Organizasyonu”, Sosyal Güvenliğin Yeniden Yapılandırılması Semineri, TİSK Yayınları No: 284 http://WWW.tisk.org.tr/yayınlar (Erişim tarihi 12.08.2008)
  • Alper, Yusuf, Rabihan Yüksel Arabacı, “Yoksullukla Mücadele, Vatandaşlık Geliri ve Aile Ödenekleri Sigortası”, urk—İş Dergisi, Sayı: 389.
  • Arıcı, Kadir (2003), “Sosyal Yardım Hakkı”, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Seçme Yazılar, Ed. Emine Tuncay Kaplan, Bülent Bayat. s.29—51, Ankara.
  • Arıcı, Kadir (2004), “Yoksullukla Mü— cadele Aracı Olarak Sosyal Güvenlik: Türkiye’nin Öncelikli Sorunu Sosyal Yardım ve Sosyal Hizmetler Olmalıdır”, IV. Aile Şurası, Aile ve Yoksulluk Bil— dirileri, Ed. Rahime Beder Şen, Başba— kanlık Aile Araştırma Kurumu Başkan— lığı Yayınları, s.257—267, Ankara.
  • Arıcı, Kadir (2005), “Primsiz Ödeme— ler Kanunu’nun Getirdikleri”, TİSK, İşveren Ocak—Şubat—Mart 2005, http://WWW.tisk.org.tr/işveren, (Erişim tarihi 12.06.2008) Dergisi, Aron, Raymond (1997), Sanayi Toplumu, Çev. E. Gürsoy, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Bauman, Zygmunt (1999), Çalışma, üketicilik ve Yeni Yoksullar, Çev. Ümit Öktem. İstanbul, Sarmal Yayınevi. Benassi, David ve Enza Mingione (2007), “İtalyan Refah Sisteminde Sos— yal İçerme Amaçlı Asgari Gelir Deste— ğini Denemek”, Bir Temel Hak Olarak Vatandaşlık Gelirine Doğru, Der. Ayşe Buğra, Çağlar Keyder, Çev. İsmail Çe— kem, s.128—l33, İstanbul: İletişim Ya— yınları.
  • Brady, David (2005), “The Welfare Sta— te and Relative Poverty in Rich Western Democracies, 1967—1997”, Social Forces, Vol: 83, No: 4, s.1329—1364.
  • Buğra, Ayşe ve N. Tolga Sınmazdenir (2007), “Yoksullukla Mücadelede İn— sani ve Etkin Bir Yöntem: Nakit Gelir Desteği”, Bir Temel Hak Olarak Vatandaşlık Gelirine Doğru, Der. Ayşe Buğ— ra, Çağlar Keyder, Çev. İsmail Çekem, s.85—l 14. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Buğra, Ayşe ve Çağlar Keyder (2003), “Yeni Yoksulluk ve Türkiye’nin Deği— şen Refah Rejimi”, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı için Hazırlanan Proje Raporu, Ankara.
  • Buğra, Ayşe. Bir Politika Sorunu Olarak Yoksulluk ve Cumhuriyet Halk Partisi, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politi— ka Forumu. (Erişim) http://WWW.spfboun.edu.tr/ content_files/GorusCHP_ve_sosyal_ politika 3%200 %20201 .pdf.
  • Cantillon, Bea, Ive Marx, Karel Van Den Bosch (2007), “Eşitlikçilik Bilme— cesi: İstihdam, Ücret Eşitsizliği, Sosyal Harcamalar ve Yoksulluk Arasındaki İlişkiler”, Bir Temel Hak Olarak Vatandaşlık Gelirine Doğru, Der. Ayşe Buğ— ra, Çağlar Keyder, Çev. İsmail Çekem, s.63—84, İstanbul: İletişim Yayınları. Ditch, John ve Nina Oldfield (1999),
  • “Social Assistance: Recent Trends and Themes”, Journal of European Social Policy, Vol: (1), http://esp.sağe— pub.com/content/9/1/65 (Erişim tarihi 12.09.2011)
  • DPT (2001), Sekizinci Beş Yıllık Kal— kınma Planı, Sosyal Hizmetler ve Yardımlar Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
  • DPT (2001), Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı [elektronik dosya], Ankara. http://ekutup.dpt.gov.tr/ab/hukuk/temel hak.pdf (Erişim tarihi 10.10.2011)
  • DPT (2007), Dokuzuncu Kalkınma Pla— nı (2007—2013), Sosyal Güvenlik Özel ihtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
  • DPT (2007), Dokuzuncu Kalkınma Pla— n1 (2007—2013), Gelir Dağılımı ve Yoksullukla Mücadele Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
  • Dumanlı, Recep, “Yoksullukla Mücade— lede Vatandaşlık Ücreti” veya “Asgari Gelir Desteği” Konusunda Bir Öneri”, ürk—İş Dergisi, Sayı: 389.
  • Erdem, Ilgın (tarihsiz), Avrupa ’da Asgari Gelir Uygulamaları, Boğaziçi Üni— versitesi Sosyal Politika Forumu Araş— tırma Raporu, http://WWW.spf.b0un.edu. tr/indeX.php/tr/arastirma—raporlari (Eri— şim tarihi 20.07.2010)
  • Goodin, Robert E. (2001), “Work and Welfare: Towords Post—Productivist Welfare Regime”, British Journal of Political Science”, Vol: 31, No: 1, http://WWW.jstor.org, (Erişim tarihi 25. 02.2008)
  • Gökçeoğlu Balcı, Şebnem (2007), Tutunamayanlar ve Hukuk, Ankara: Dost Kitabevi.
  • Güzel, Ali (2007), “Türk Sosyal Güven— lik Sisteminde Yeniden Yapılandırma: Nedenler, Amaçlar” Sosyal Güvenliğin Yeniden Yapılandırılması Semineri, TİSK Yayınları No: 284. http:// www.tisk.org.tr/yayınlar, (Erişim tarihi 12.06.2008)
  • Güzel, Ali, Ali Rıza Okur, Nurşen Caniklioğlu (2009) Sosyal Güvenlik Hukuku, İstanbul: Beta Basım.
  • Hanel, Johannes (2008) “Basic Income and Social Justice”, An Analysis for the BIEN (Basic Income Earth Network)— Congress in Dublin, http://www.basi— cincome.0rg (Erişim tarihi 26.08.2008)
  • Huber, Ernest Rudolf (1970), “Modern Endüstri Toplumunda Hukuk Devleti ve Sosyal Devlet”, Çev. Tuğrul Ansay, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XXVII.
  • Işık, Oğuz ve M.Melih Pınarcıoğlu (2008), Nöbetleşe Yoksulluk Sultanbeyli Örneği, Istanbul: İletişim Yayınları.
  • İnsel, Ahmet (2007), “İktisat Aklına So— kulan Siyasal Çomak: Vatandaşlık Geli— ri”, Bir Temel Hak Olarak Vatandaşlık Gelirine Doğru, Der. Ayşe Buğra, Çağ— lar Keyder, Çev. İsmail Çekem, s.37—50, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Koray, Meryem (2005), Sosyal Politika, Ankara: Imge Kitabevi Yayınları.
  • Koray, Meryem (2007), “Sosyal Politika: Nereye Doğru? ”, Cahit Talas Anısı- na Güncel Sosyal Politika Tartışmaları. s.445—478. Ankara Üniversitesi. Siyasal Bilgiler Fakültesi, Yayın No: 595.
  • Korpi, Walter (2003), “Welfare—State Regress in Western Europe: Politics, Institutions, Globalization, and Europe— anization”, Annual Review ofSociology, Vol: 29.
  • Madenoğlu, Kemal, “Yoksulluk— la Mücadelede Asgari Gelir Desteği: Türkiye’de ki Uygulama”, ürk—İş Dergisi, Sayı: 389.
  • Meda, Dominique (2004), Emek: Kaybolma Yolunda Bir Değer mi?, Çev. Işık Ergüden, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Özaydın, Mehmet Merve (2007), Küreselleşme Sürecinde Türkiye ve Avrupa nan Değişimin Analizi, Gazi Üniversite— si, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlan— mamış Doktora Tezi, Ankara.
  • Özdemir, Süleyman (2004), Küreselleş- me Sürecinde Refah Devleti, İstanbul Ticaret Odası, Yayın No: 2004—69, İs— tanbul.
  • Özlem, Doğan (2001), “Hukuk Devletini Sosyal Devlet İçinde Düşünmek”, Doğu—Batı, Yıl: 4, Sayı: 13.
  • R.G., 08.06.2011. No:27958, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın Teş— kilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, http://mevzuat. basbakanlik. gov.tr/ (Erişim 09.10.201 1)
  • Rosanvallon, Pierre (2004), Refah Devletinin Krizi, Çev. Burcu Şahinli, Anka— ra: Dost Kitabevi Yayınları.
  • Sainsburt, Diane, Ann Morissens, “Po— verty in Europe in the mid—19905: the Effectiveness of Means—tested Bene— fits”, Journal of European Social P0- licy, (2002) Vol: 12 (4): s.307—327 (Eri— şim tarihi 20.10.2011)
  • Sallan Gül, Songül (2006), “Sosyal Devlet Bitti Yaşasın Piyasa”, Ankara: Ebabil Yayıncılık.
  • Seyyar, Ali, “Yoksullukla Mücadelede Vatandaşlık Geliri Modeli Tartışmaları: Tarihi Perspektiften Günümüze Bir Yol— culuk”, ürk—İş Dergisi, Sayı: 389. Sosyal Riski Azaltma Projesi, http:// WWW.sydgm.gov.tr/tr/html (Erişim tari— hi 29.09.2010)
  • Standing, Guy (2007), “Temel Gelir: Küreselleşen Dünyada Yoksullukla Bir Mücadele Yöntemi”, Bir Temel Hak Olarak Vatandaşlık Gelirine Doğru, Der. Ayşe Buğra, Çağlar Keyder, Çev. İsmail Çekem, s.17—36. İstanbul: İleti— şim Yayınları.
  • Şenkal, Abdülkadir (2005), Küreselleş- me Sürecinde Sosyal Politika, İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Tuncay, A. Çan, Ömer Ekmekçi (2005), Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, İstan— bul: Beta Basım.
  • Van Parijs, Philippe (2004), “Ba— sic Income: Simple and Powerful Idea for the Twenty—First Century”, Politics&Society, Vol: 32, No: 1, (Eri— şim tarihi 15.10.2011) http://WWW. sydgm.gov.tr/tr/haberler/s/3976