18. Yüzyıl Tezkirelerinde Şairlerin Mahlaslarına Göndermeler

Şuara tezkirelerinde şairin adı, lakabı, mesleği, makamı, psikolojisi, şairlik tabiatı ilk etapta dile getirilen hususlardandır. Şairlerin bu özellikleri ifade edilirken çeşitli yöntemlerden yararlanılır. Özellikle şairin mahlası ile kişiliği arasında söz oyunları yapılarak bir ilişki kurulur. Bazen sadece kelime oyunu sayılabilecek bu tür ilişkilendirmelerde yer yer şairin kişilik özellikleri de çağrıştırılır. Bu çalışmada 18. yüzyıl tezkirelerinden hareketle şairlerin mahlası esas alınarak yapılan metin içi göndermelerin anlam ve yapı boyutu tespit ve tasnif edilmeye çalışılacaktır
Anahtar Kelimeler:

tezkire, mahlas, gönderme

References To Poets’ Pseudonyms In 18th Century Tazkirahs

Tazkirahs are compiled with aim of informing of poets’ names, pseudonyms, occupations, ranks, their psychology and poetic nature. While dealing with those features of the poets, many methods are applied. Tazkirah compiler, especially, tries to find a connection between the poets’ pseudonyms and their characteristics, through word tricks. Sometimes through merely word tricks, an association is established between the poets’ pseudonyms and their characteristic features. This study explores and sorts out references to pseudonyms within texts of 18th century tazkirahs in structural and semantic dimensions

___

  • Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (1999), Nuhbetü’l-Âsâr li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr, Ankara: AKMB Yay.
  • Akün, Ö. Faruk, (1994), TDV İslam Ansiklopedisi, C.9, İstanbul: TDV Yay.
  • ÇAPAN, Pervin (2005), Tezkire-i Safâyî Nuhbetü’l-Âsâr min Fevâ’idi’l-Eş’âr, Ankara: AKMB Yay.
  • Erdem, Sadık (1994), Râmiz ve Adâb-ı Zurafâ’sı, Ankara: AKMB Yay.
  • Genç, İlhan (2000), Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, Ankara: AKMB Yay.
  • İnce, Adnan (2005), Tezkiretü’ş-Şu’arâ-Sâlim Efendi, Ankara: AKMB Yay.
  • Tolasa, Harun (1983), Sehî, Latîfî, Âşık Çelebi Tezkirelerine Göre 16. YY.da Edebiyat Araştırma ve Eleştirisi, İzmir: Ege Üniversitesi Ed. Fak. Yay.