Türkiye’deki Özel Bankaların TOPSİS Yöntemiyle Performans Analizi

Bankaların finansal performanslarının analizi hem muhtemel yatırımcılar hem de mevcut ortaklar, müşteriler, tedarikçiler, rakipler ve devlet gibi unsurlardan oluşan diğer paydaşlar açısından son derece önemlidir. Çalışmada Türkiye’de faaliyette bulunan özel sermayeli yerli ve yabancı mevduat bankalarının 2018 yılındaki finansal performansları TOPSIS yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Performans ölçümünde, bankaların finansal tablolarından yararlanılarak elde edilen on değişik finansal oran kullanılmış, likidite ve karlılık oranları dışındaki her bir finansal orana eşit ağırlık verilmiştir. Analiz sonucunda Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı sermayeli mevduat bankalarının genellikle yerli bankalara göre daha iyi performans sergiledikleri sonucuna ulaşılmıştır.

___

  • Kaynaklar Akkoç, S. ve Vatansever, K. (2013). Fuzzy performance evaluation with AHP and TOPSIS methods: evidence from Turkish banking sector after the global financial crisis, Eurasian Journal of Business and Economics, 11, 53-74. Akyüz, Y.,Bozdoğan, T., Hantekin, E., (2011). Topsis yöntemiyle finansal performansın değerlendirilmesi ve bir uygulama, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi ,13 (1), 73-92. BDDK, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (2019). Türk bankacılık sektörü temel göstergeleri.https://www.bddk.org.tr/contentBddk/dokuman/veri_0014_43.pdf.Erişim tarihi: 17 Kasım 2019. Brausers, Willem K., Zavadskas, Edmundas K. (2006).The MOORA method and its application to privatization in a transition economy, Control and Cybernetics, 35(2), 445-469. Chen, S.J., Hwang, C.L., Hwang, F.P. (1992).Fuzzy multiple attribute decision making: methods and applications. Economics and Mathematical System, Springer. 15. Cheng, E.W.L., LI, H., Ho, D.C.K. (2002). Analytic hierarchy process (AHP): a defective tool when used improperly. Measuring Business Excellence,6(4), 33–37. Çelen, Aydın (2014). “Evaluating the financial performance of Turkish banking sector: A fuzzy MCDM approach”, Journal of Economic Cooperation and Development, 35(2), 43-70. Dinçer, H. ve Görener, A. (2011). “Analitik hiyerarşi süreci ve vikor tekniği ile dinamik performans analizi: bankacılık sektöründe bir uygulama”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(19), 109-127. Hazar, A. ve Babuşcu, Ş. (2017). Bankacılığa giriş. Temel bankacılık bilgileri, Ankara: Akademi Consulting&Training. Machiraju, H. R (2008). Modern commercial banking. New Age International. Kabak, M., Sağlam, F. ve Aktaş, A.(2017). Farklı uzaklık hesaplama yaklaşımlarının TOPSIS üzerinde kullanılabilirliğinin incelenmesi, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 32:1 (2017) 35-43. Kallo, Z. (2015). Katılım bankalarının performanslarının değerlendirilmesi: Topsis ve Promethee yöntemi ile uluslararası karşılaştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp Kaya, Y.T.,& Doğan, E. (2005). Dezenflasyon sürecinde Türk bankacılık sektöründe etkinliğin gelişimi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ARD Çalışma Raporları, 2005/10, 13. Karaca, Tuğçe (2011). Proje yönetiminde çok kriterli karar verme tekniklerini kullanarak kritik yolun belirlenmesi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp Kendirli, H., Kendirli, S. ve Aydın, Y. (2019). Küresel kriz çerçevesinde katılım bankalarının ve ticari bankaların mali performanslarının TOPSIS yöntemiyle analizi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(1), 137-153. Mandic, K.,Delibasic, B., Knezevic, S. and Benkovic, S. (2014). Analysis of the financial parameters of serbian banks through the application of the fuzzy AHP and TOPSIS methods, Economic Modelling, Vol. 43, 30-37. Ömürbek, N., Karaatlı, M., Yetim, T., (2014). Analitik hiyerarşi sürecine dayalı TOPSIS ve VIKOR yöntemleri ile ADIM üniversitelerinin değerlendirilmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Dr. Mehmet YILDIZ Özel Sayısı, 189-207. Oral, Ceren (2016). Evaluating the financial performances of privately owned deposit banks in Turkey by TOPSIS method. Journal of Business ResearchTurk, 8(1), 448-455. Özbek A. (2017). Türkiye diyanet vakfı'nın SAW, COPRAS ve TOPSIS yöntemi ile performans değerlendirmesi, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt:15, Sayı:1, 66-84. Özbek, A. (2019). Çok kriterli karar verme yöntemleri ve excel ile problem çözümü. Ankara, Seçkin Yayıncılık. Özgüven,N.,(2011). Kriz döneminde küresel perakendeci aktörlerin performanslarının TOPSİS yöntemi ile değerlendirilmesi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25 (2), 151-162. Özkan, G. (2017).Türkiye’de halka açık özel sermayeli ve kamu sermayeli ticaret bankalarının performanslarının TOPSIS yöntemi ile analizi, Alanya Akademik Bakış Dergisi, 1(1), 47-59. Özkan, T., (2019). BIST’te işlem gören mevduat bankalarının TOPSİS yöntemiyle finansal performanslarının değerlendirilmesi, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:9, Cilt:9, Sayı:18, 815-835. Samad, A. (1999). Comparative efficiency of the Islamic bank vis-à-vis conventional banks in Malaysia. IIUM Journal of Economics and Management, 7(1), 1-27. Seçme, N.Y.,Bayrakdaroğlu, A., Kahraman, C.(2009). Fuzzy performance evaluation in Turkish banking sector using analytic hierarchy process and TOPSIS, expert systems with applications: An International Journal, 36 (9), 11699-11709. Sedaghat, Maedeh (2013). A productivity improvement evaluation model by integrating AHP, TOPSIS and VIKOR methods under fuzzy environment (case study: state-owned, partially private and private banks in IRAN), Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 27(1), 235-258. Selçuk, H., Tunay K.B. (2014). Ticari banka yönetiminin temelleri, İstanbul, Nobel Yayıncılık. Siew, L. W.,Fai, L. K. and Hoe, L. W. (2017). Evaluation on the financial performance of the Malaysian banks with TOPSIS model. American Journal of Service Science and Management, 4(2), 11-16. Şamiloğlu, F., Tükenmez, N. M. ve Bağcı, H. (2013).Ticari bankalar ile katılım bankalarının kârlılık performanslarının TOPSIS yöntemi ile karşılaştırılması.17. Finans Sempozyumu, Muğla, 23-26 Ekim.263-280. TBB,Türkiye Bankalar Birliği (2019). https://www.tbb.org.tr/modules/banka-bilgileri/banka_sube_bilgileri.asp. Erişim Tarihi: 02.02.2020. TBB,Türkiye Bankalar Birliği (2019). https://www.tbb.org.tr/tr/bankacilik/banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/59.Erişim Tarihi 02.02.2020. Uludağ, A.S. ve Ece, O. (2018).Türkiye’de faaliyet gösteren mevduat bankalarının finansal performanslarının TOPSIS yöntemi kullanılarak değerlendirilmesi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 55(637), 49-80. Uygurtürk, H., Korkmaz, T. (2012). Finansal performansın TOPSIS çok kriterli karar verme yöntemi ile belirlenmesi: ana metal sanayi işletmeleri üzerine bir uygulama, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 95-115. Vatansever, K. (2013). Tedarikçi seçim kararlarında bulanık Topsis yönteminin kullanımı ve bir uygulama. Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 13(3), 155-168. Yamaltdinova, Adilya (2017). Kırgızistan bankalarının finansal performanslarının TOPSIS yöntemiyle değerlendirilmesi”, International Review of Economics and Management. 68-87. Yıldırım F. B. ve Demirci, E., (2017). Banka performansının TOPSIS-M uygulaması ile değerlendirilmesi, Söke İşletme Fakültesi Priene Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, 35-48. Yurdakul, M., İç, Y.T., (2003). Türk otomotiv firmalarının performans ölçümü ve analizine yönelik TOPSİS yöntemini kullanan bir örnek çalışma, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18 (1) 1-18.