Sağlık Çalışanlarında Örgütsel Sessizlik ve Örgüt Kültürü İlişkisi Üzerine Bir İnceleme

Sağlık işletmeleri ağırlıklı olarak hizmet üretimine odaklanan ve bu üretimi gerçekleştirmede yoğun iş gücüne ihtiyaç duyan işletmelerdir. İhtiyaç duyulan bu iş gücü farklı alanlardan uzmanlaşma düzeyi yüksek pek çok meslek grubunu içermektedir. Uzmanlık bilgisi gerektiren bu alanlarda verilecek kararlarda yöneticiler kurum çalışanlarının bilgi, görüş ve düşüncelerine ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle çalışanların görüş ve düşüncelerini rahatça ifade edebileceği bir kurum kültürü oluşturulması sağlık işletmelerinde kritik önem arz etmektedir. Araştırmada bu bakışla çalışanların bilgi, görüş ve düşüncelerini kasıtlı olarak esirgemesini ifade eden örgütsel sessizlik kavramıyla örgüt kültürü arasındaki ilişkinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma tanımlayıcı ve kesitsel türde bir araştırma olup, İstanbul’da özel bir hastanede çalışan 260 katılımcıdan veri toplanarak gerçekleştirilmiştir. Veriler korelasyon katsayısı, Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis H testleri kullanılarak SPSS 20.0 programında analiz edilmiştir. Yapılan analizlerde çalışanların yönetsel ve örgütsel nedenli sessizlik ortalamasının (2,58±972) diğer boyutlardan yüksek olduğu ve örgüt kültürü boyutlarından ise güç kültürünün nispeten yüksek ortalamaya (3,31±,778) sahip olduğu saptanmıştır. Yapılan farklılık testleri sonucunda medeni durum, çalıştığı birim, işten memnun olma durumu, ücret hakkındaki düşünce ve işten ayrılma niyeti gibi değişkenlere göre örgütsel sessizlik ve örgüt kültürü ölçek puanlarında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Son olarak yapılan korelasyon analizinde örgütsel sessizlik boyutlarıyla destek ve başarı kültürü arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Hastane, , Örgüt Kültürü, Örgütsel Sessizlik, Sağlık Çalışanları, Sağlık Kurumları

An Examination on the Relationship between Organizational Silence and Organizational Culture in Healthcare Professionals

Health institutions are the ones that focus heavily on service production and need intensive labor force to realize this production. This required labor force includes many professional groups with high level of specialization from different fields. In decisions to be taken in these areas requiring specialized knowledge, managers need the knowledge, opinion, and thoughts of the employees of the institution. For this reason, creating a corporate culture in which employees can easily express their opinions and thoughts is critical in health institutions. In this study, it is aimed to determine the relationship between organizational culture and organizational silence which expresses the deliberate disregard of employees' knowledge, opinion, and thoughts. This descriptive and cross-sectional study was conducted by collecting data from 260 participants working in a private hospital in Istanbul. The data were analyzed using the correlation coefficient, Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis H tests in SPSS 20.0 program. In the analyzes, it was found that the average of managerial and organizational silence of the employees (2.58 ± 972) was higher than the other dimensions and power culture had a relatively high average (3.31 ±, 778) among the organizational culture dimensions. As a result of the discrimination tests, significant differences were found in organizational silence and organizational culture scale scores according to variables such as marital status, unit of work, job satisfaction, thinking about wage and intention to quit. Finally, correlation analysis revealed a negative correlation between organizational silence dimensions and support and achievement culture.

Keywords:

Hospital, Organizational Culture, Organizational Silence, Healthcare Professionals, Health Institutions,

PDF

___

Afşar, L. (2013). Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel Güven İlişkisi: Konuya İlişkin Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Alioğulları, Z.D. (2012). Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. Bagheri, G., Zarei, R. & Aeen, M.N. (2012). Organizational Silence: Basic Concepts and Its Development Factors. Ideal Type of Management, 1(1), 47-58. Batmunkh, M. (2011). Liderlik Tarzları ile Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişki ve Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Bayın, G., Yeşilaydın, G. & Esatoğlu, A.E. (2015). Hemşirelerde Örgütsel Sessizlik Nedenlerinin Belirlenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(1), 248-266. Cameron, K.S. & Quinn, R.E. (1999). Diagnosing and Changing Organizational Culture: Based on the Competing Values Framework. New York: Addison-Wesley. Coşkun, G. & Akıncı Vural, Z.B. (2007). Örgüt Kültürü. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Çakıcı, A. (2007). Örgütlerde Sessizlik: Sessizliğin Teorik Temelleri ve Dinamikleri, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 145-162. Çakıcı, A. (2008). Örgütlerde Sessiz Kalınan Konular, Sessizliğin Nedenleri ve Algılanan Sonuçları Üzerine Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 117-134. Çaylak, E. (2014). Hemşirelerde Örgütsel Sessizlik ile Örgütsel Sinizm ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. Daft, R.L. (2009). Organization Theory and Design. St. Paul: West Publishing. Deal, T. & Kennedy, A. (1982). Corporate Cultures: The Rites and Rituals of Corporate Life. Reading, MA: Adison-Wesley. Demir, N. (2005). Örgüt Kültürü-İş Tatmini İlişkisi: Plastik Sektöründe Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Dyne, L.V., Ang, S. & Botero, I.C. (2003). Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice as Multidimensional Constructs. Journal of Management Studies, 40(6), 1359-1392. Erdoğan, İ. (1994). İşletmelerde Davranış, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım. Eren, E. (2013). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, 9.b., İstanbul: Beta Yayın. Golden, J. H. & Shriner, M. (2017). Examining Relationships Between Transformational Leadership and Employee Creative Performance: The Moderator Effects of Organizational Culture. The Journal of Creative Behavior, 53(3), 363-376. Güçlü, N. (2003). Örgüt Kültürü, Sosyal Bilimler Dergisi, 9(6), 147-159. Gül, H. & Özcan, N. (2011). Mobbing ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişkiler: Karaman İl Özel İdaresinde Görgül Bir Çalışma. KSU İİBF Dergisi, 1(2), 107-134. Gülser, A. (2011). Hastanede Örgüt Kültürünün Hemşirelerin Örgütsel Bağlılıkları Üzerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul. Hammond, M.M., Neff, N.L., Farr, J.L., Schwall, A.R. & Zhao, X. (2011). Predictors of Individual-level Innovation at Work: A Meta-analysis. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts,5,90–105. Handy C.B. (1985). Understanding Organizations, 3 b., New York: Facts on File Publications. Harrison, R. (1972). Understanding Your Organization's Character. Harvard Business Review, 50(3), 119-128. Higgins, J.M. & Mcallaster, C. (2004). If You Want Strategic Change, Don’t Forget to Change Your Cultural Artifacts, Journal of Change Management, 4(1), 60-72. Hirschman, O. (1970). Exit, Voice, and Loyalty: Responses to Declines in Firms, Organizations and States. Cambridge: Harvard University Press. İpek, C. (1999). Resmi Liseler İle Özel Liselerde Örgütsel Kültür ve Öğretmen-Öğrenci İlişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Kets de Vries, M. F., & Miller, D. (1986). Personality, Culture, and Organization. The Academy of Management Review, 11(2): 266-279. Knoll, M. & Dick, R.V. (2013). Do I Hear the Whistle? A First Attempt to Measure Four Forms of Employee Silence and Their Correlates. J Bus Ethics, 113(2), 349-362. Koçel, T. (2015). İşletme Yöneticiliği, 16.b., İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım. Lessem, R. (1990). Managing Corporate Culture. USA: Gower Publishing Company Ltd. Miles, R. & Snow, C. (1978). Organizational Strategy, Structure, and Process. New York: McGraw-Hill Book Company. Milliken, F.J. & Morrison, E.W. (2003). Shades of Silence: Emerging Themes and Future Directions for Research on Silence in Organizations. Journal of Management Studies, 40(6), 1563-1568. Morrison E.W. & Milliken F.J. (2000). Organizational Silence: A Barrier to Change and Development in A Pluralistic World. The Academy of Management Review, 25(4), 706-725. Okay, A. (2005). Kurum Kimliği, 5.b., İstanbul: Kapital Medya Hizmetleri A.Ş. Ostroff, C., Kinicki, A.J., & Muhammad, R.S. (2012). Organizational Culture and Climate. In I. Weiner, N.W. Schmitt & S. High-house (Eds.), Handbook of psychology, 12, pp. 643–676. Hoboken, NJ: Wiley. Ouchi, W.G. (1981). Theory Z: How American Business Can Meet the Japanese Challenge. Reading, MA: Addison-Wesley. Özkalp, E. & Kırel, Ç. (2005). Örgütsel Davranış. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. Parsons, T., Bales, R. & Shils, E. (1953). Working Papers in the Theory of Action. New York: Free Press. Pheysey, D.C. (1993). Organizational Cultures: Types and Transformations. London: Routledge. Pinder, C.C. & Harlos, K.P. (2001). Employee Silence: Quiescence and Acquiescence as Responses to Perceived İnjustice. Research in Personnel and Human Resources Management, 20, 331-369. Sabuncuoğlu, Z. & Tüz, M. (2008). Örgütsel Psikoloji, 4.b. Bursa: Alfa Yayınları. Schein, E.H. (2010). Organizational Culture and Leadership, 4. b. San Francisco: Jossey-Bass. Sönmez, M.A. (2006). Meslek Liselerinde Örgüt Kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45, 85-108. Wilkins, A.L. (1984). The Creation of Company Cultures: The Role of Stories and Human Resource Systems. Human Resource Management, 23(1), 41-60. Yalçın, B. & Baykal, Ü. (2012). Özel Hastanelerde Görevli Hemşirelerin Sessiz Kaldığı Konular ve Sessiz Kalma Nedenleriyle İlişkili Faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 9(2), 42-50. Yaman, E. & Ruçlar, K. (2014). Örgüt Kültürünün Yordayıcısı Olarak Üniversitelerde Örgütsel Sessizlik. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 4(1), 36-50. Zencirkıran, M. & Keser, A. (2018). Örgütsel Davranış. Bursa: Dora Basım Yayın Dağıtım.