Grimm Kardeşler Masallarında Kişi ve Ön Ad Eş Dizimleri: 200 Masala Derlem Dilbilimsel Bir Bakış

On dokuzuncu yüzyıla kadar yazılı örneklerine rastlamanın pek de mümkün olmadığı Alman masalları, o dönemin sözlü kültürü içinde yok olmaya yüz tutmuştur. Fakat iki kardeş filolog Jacob Grimm ve Wilhelm Grimm, masalların Alman kültürünün önemli bir parçası olduğunu düşünerek bu kültürün korunabilmesi için yıllar boyu süren büyük bir çaba sarf etmiştir. Grimm Kardeşler, Almanların yaşadığı bölgeleri köy köy gezerek masalları halktan dinlemiş ve bunları mümkün olduğunca orijinaline sadık kalarak yazıya dökmüştür. Böylece bu masallar günümüze kadar ulaşmış, farklı bakış açılarıyla çok kez incelenmiştir. Bu araştırmada 200 Grimm masalından oluşan bir derlemle çalışılıp bu masallarda en sık yer alan ilk beş figür üzerinden çözümleme yapılmıştır. Masallar, “AntConc 3.5.8” adlı bilgisayar programıyla analiz edilmiştir. Toplamda 252.530 sözcük incelenmiş, Grimm masallarında en sık kullanılan figürlerin sırasıyla kral, kadın, erkek, baba ve kız çocuk figürleri olduğu tespit edilmiştir. Daha sonra bu figürlerin masallardaki ad - ön ad eş dizimleri çözümlenmiş ve kadın figürünün çoğunlukla olumsuz ön adlarla betimlendiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Grimm Kardeşler, masal, derlem dilbilim, eş dizim, ön ad

Adjective and Figure Collocations in Fairy Tales of Brothers Grimm: A Corpus Linguistic Study of 200 Tales

German fairy tales, whose written examples were not encountered until the nineteenth century, faced extinction in oral culture at that time. Two sister scholars Jacob Grimm and Wilhelm Grimm, who considering that fairy tales are an important part of German culture, have made years of effort to preserve this culture. The Brothers Grimm traveled the villages where the Germans lived, listened to the fairy tales from the people and wrote them faithfully. Thus, these fairy tales have survived to the present day and have been analyzed many times with different perspectives. This study worked on a corpus of 200 Grimm fairy tales and analyzed collectively the first five figures that play most often a part in the fairy tales. The tales were analyzed with a computer program called “AntConc 3.5.8”. In this study, in which 252,530 words were analyzed, it was determined that the most frequently used figures in Grimm fairy tales are king, woman, man, father and maiden figures. Later, the name-adjective collocations of these figures in the tales were analyzed and it was seen that the woman figure was mostly depicted with negative adjectives.

PDF

___

Grimmstories. Grimms Märchen: Kinder- und Hausmärchen [çevrimiçi: https://www.grimmstories.com/de/grimm_maerchen/list ], son erişim tarihi: 05.04.2020.
Aslan, E. (2001). Masal araştırmaları ve Korkak Ali masalı üzerinde bir inceleme. Milli Folklor, 13(52), 33-45.
Asutay, H. (2013). Çocuk yazınının fantastik dünyası: Masallar. Turkish Studies, 8(13), 265-278.
Asutay, H. (2018). Almanya’da çocuk ve gençlik yazınbilimi kavramının gelişimi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 6(3), 227-236.
Aydınalp Ilıcak, G. (2019). Reklamlarda masal kullanımının boyutu: Televizyon reklamlarına bir bakış. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(4), 15-33.
Ewers, H-H. (1990). Das doppelsinnige Kinderbuch. Erwachsene als Mitleser und Leser von Kinderliteratur. D. Grenz (Ed.), Kinderliteratur - Literatur auch für Erwachsene? Zum Verhältnis von Kinderliteratur und Erwachsenliteratur içinde (s. 15-24). München: Wilhelm Fink Verlag.
Frey, D. ve Münster, P. (2017). Faszination Märchen. D. Frey (Ed.), Psychologie der Märchen: 41 Märchen wissenschaftlich analysiert - und was wir heute aus ihnen lernen können içinde (s. 6-8). Berlin: Springer.
Güneş, H. (2006). Grimm masallarının olumsuz eğiticilik boyutu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 98-111.
Kardeş, B. (2018). Orientalische Einflüsse in den türkischen, aserbaidschanischen und georgischen Märchenübersetzungen der Gebrüder Grimm. Diyalog Interkulturelle Zeitschrift für Germanistik, 6(2), 216-225.
Kayalar, F. (2018). Grimm Kardeşlerin “Die Zwei Gleichen Söhne” adlı efsanesi ile Hamdi Değirmencioğlu’nun “Hayat mı Bu?” adlı senaryosunda iki aynı üvey anne melodramı. Diyalog Interkulturelle Zeitschrift für Germanistik, 6(2), 99-107.
Koç, Z. ve Radmard, S. (2017). Masal kitaplarının 5-6 yaş grubu okul öncesi eğitim çocuklarının gelişimi üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, (45), 165-182.
Lemnitzer, L. ve Zinsmeister, H. (2010). Korpuslinguistik – Eine Einführung. Tübingen: Narr.
Nazlıcan Karail, D. D. (2017). Alman ve İtalyan halk masallarında hayvan figürü: Grimm Kardeşler'in Kurbağa Prens ve
Italo Calvino'nun Yengeç Prens masallarının karşılaştırması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 178-190.
Mert Lüle, E. (2019). Grimm kardeşlerden hayvan masalları adlı resimli çocuk kitabında yer alan şiddet, korku, baskı ve ceza ögelerinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırma Dergisi, 12(62), 1068-1076.
Perk, D. (2019). Masal uyarlamalarının Vladimir Propp'ın yaklaşımı ile incelenmesi "Pamuk Prenses" masalı örneği. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 36(1), 122-132.
Pöge-Alder, K. (2007). Märchenforschung: Theorien, Methoden, Interpretationen. Tübingen: Narr.
Propp, V. (2017). Masalın biçimbilimi (4. Baskı). (M. Rifat & S. Rifat, Çev.) İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 1928)
Reed, A. (2015). Who were the Brothers Grimm?. New York: Grosset & Dunlap.
Reder, A. (2006). Kollokationsforschung und Kollokationsdidaktik. Linguistik online, 28(3), 157-176.
Steinlein, R., Strobel, H. ve Kramer, T. (Der.) (2006). Handbuch zur Kinder- und Jugendliteratur: SBZ/DDR. Von 1945 bis 1990. Stuttgart: J.B. Metzler.
Şahin, H. (2018). Grimm masallarındaki cadı imajı. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), Prof. Dr. Seyyare DUMAN (Özel Sayı), 113-127.
Tahiroğlu, B. T. (2010). Derlem, bilgisayar destekli sözlük bilimi, eş dizimlilik ve otomatik terim çıkarımı. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı – Belleten, 58(1), 183-197.
Teubert, W. (2006). Korpuslinguistik, Hermeneutik und die soziale Konstruktion der Wirklichkeit. Linguistik online, 28(3), 41-60.
Türkan, K. (2017). Anadoludan seçilmiş masallarda cinsel taciz teması. Türkbilig, (34), 229-240.
Vardar, B. (2002). Açıklamalı dilbilim terimleri sözlüğü. İstanbul: Multilingual.
Yeniasır, M. ve Gökbulut, B. (2017). Eğitimsel açıdan Uygur ve Kıbrıs Türk masal kahramanları bağlamında iletilen olumsuz mesajlar. SEFAD, (38), 304-324.