COVID-19 Pandemi Döneminde Engelli Çocuğu Bulunan Çalışan Ebeveynlerin Yaşadığı Sorunlar, Sosyal Hizmet ve Desteğin Önemi

COVID-19 pandemisi toplumun her kesimini olumsuz etkilemekle birlikte; yaşlılar, kronik hastalığı bulunanlar, engelli bireyler ve engelli çocuğu bulunan aileler gibi bazı dezavantajlı gruplar üzerinde bu etkiler daha ağır olarak hissedilmektedir. Çalışmada 2019-2021 tarihleri arasında Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Mengücek Gazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi sosyal hizmet birimince görüşme yapılan engelli çocuğu bulunan çalışan ebeveynlere ait sorunlar değerlendirilmiştir. Verilerin toplanmasında genel bilgi formu ve aile görüşme formundan yararlanılmış olup nitel araştırma yöntemi benimsenerek içerik analizi yapılmıştır. Verilerin analizinde basit istatistiksel yöntem kulanılarak sonuçlar yüzde olarak ifade edilmiştir. Pandemi döneminde acil hizmet dışındaki birçok sağlık hizmetinde önemli aksaklıklar olması nedeniyle, engelli bireylerin fizik tedavi, rutin kontrol ve bakım gibi pek çok tedavilerinde aksamalar olduğu görülmüştür. COVID-19’a yakalanma veya engelli bireye hastalık bulaştırma korkusu nedeniyle ‘akraba, bakıcı ve hemşire gibi’ aileye yardımcı olabilecek birini bulmanın oldukça zorlaştığı bu dönemde, engelli çocuğa sahip ailelerin belirttiği en önemli sorunların; sağlık kontrollerinin aksaması (% 100), psikososyal sorunlar (% 71), ekonomik sorunlar (% 57), rehabilitasyon eğitiminin aksaması (% 36), çalışma koşulları ve mesai saatleri ile ilgili (% 21) olduğu görülmüştür. Sağlık kuruluşlarında yapılacak gerekli düzenlemelerin, engelli bireyler ve ailelerine verilecek düzenli psikososyal ve sosyal hizmet desteğinin engelli birey ve ailelerinin sorunlarını biraz olsun gidermede ve bu şüreçte yalnız olmadıklarını düşünmelerinde yardımcı olabileceği vurgulanmıştır.

___

  • Balcı, N. ve Koçatakan, P. (2021). Covid-19 Gibi Salgınlarda Evde Bakım Hizmetlerinin Önemi: Kısa Bir Bakış. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 15(1),186-193.
  • Başaran, E. Ve Kaleci, F. (Ed.). (2020). “Koronavirüs (Covid-19) Pandemisi Sürecinde Dezavantajlı Gruplar: Engelli Bireyler Özelinde Nitel Bir Çalışma”, Pandemi Sürecinde Sosyoekonomik Değişim ve Dönüşümler (Fırsatlar, Tehditler, Yeni Normaller), NEÜ Yayıncılık, 405-445.
  • Başaran, M. ve Aksoy, AB. (2020). Anne-Babaların Korona-Virüs (COVİD-19) Salgını Sürecinde Aile Yaşantılarına İlişkin Görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 71(13), 668-678.
  • Bilge, M. (2020). Türkiye’de COVİD-19 Pandemi Sürecinde Dezavantajli Bireylere Yönelik Uygulamalarin İncelenmesi: “Vefa Sosyal Destek Grubu” Örneği. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, 0(16), 101-114.
  • Çelik, Ş. ve Çak, E. (2021). COVID-19 Pandemi Sürecinin Aile Üzerine Etkisi. Gevher Nesibe Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(11), 43-49.
  • Işıkhan, V. (2005). Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Annelerin Psiko-Sosyal ve Sosyoekonomik Sorunları. Toplum ve Sosyal Hizmet, 16(2), 35-52.
  • Jones, D., Neal, RD., Duffy, S., Scott, SE., Whitaker, KL. ve Brain, K. (2020). Impact of the COVID-19 pandemic on the symptomatic diagnosis of cancer: the view from primary care. Lancet Oncol, 21(6):748-50.
  • Kara, E. (2020). KOVİD-19 Pandemisindeki Dezavantajlı Gruplar ve Sosyal Hizmet İşgücünün İşlevi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 28-34.
  • Karataş, Z. (2020). COVID-19 Pandemisinin Toplumsal Etkileri, Değişim ve Güçlenme. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 3-17.
  • Kaytez, N., Durualp, E., Kadan, G. (2015). Engelli Çocuğu Olan Ailelerin Gereksinimlerinin ve Stres Düzeylerinin İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 197-214.
  • Kurt, A. ve Erden, MK. (2020). Koronavirüs hastaliği 2019 sürecinde özel gereksinimli bireyler. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 1105- 1119.
  • Liu, J., Zheng, X. ve Tong, Q., et al.(2020). Overlapping and discrete aspects of the pathology and pathogenesis of the emerging human pathogenic coronaviruses SARS-CoV, MERS-CoV, and 2019-nCoV. J Med Virol, 92(5), 491- 494.
  • Mayor, S. (2020). COVID-19: Impact on cancer workforce and delivery of care. Lancet Oncol, 21(5):633.
  • Özmen, D. ve Çetinkaya, A. (2012). Engelli Çocuğa Sahip Ailelerin Yaşadığı Sorunlar. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 28(3), 35-49.
  • Özsoy, A., Şükran Özkahraman, Ş., Çallı, F. (2006). Zihinsel Engelli Çocuk Sahibi Ailelerin Yaşadıkları Güçlüklerin İncelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 3(9), 69-78.
  • Özşenol, F., Işıkhan, V., Ünay, B., Aydın, Hİ., Akın, R., Gökçay, E. (2003). Engelli çocuğa sahip ailelerin aile işlevlerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 45(2), 156-64.
  • T.C Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Mevzuat Listesi 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun. T.C Resmi Gazete (25868, 07Temmuz 2005).
  • T.C Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni, Nisan 2021).
  • Uzunoğlu, E. (2019). Engelli Bireye Sahip ailelerin Sorunları ve Sosyal Dışlanması Üzerine Nitel Bir İnceleme.
  • Wang, D., Hu, B. ve Hu, C., et al. (2020). Clinical characteristics of 138 hospitalized patients with 2019 novel coronavirus-infected pneumonia in Wuhan, 323 (11), 1061-1069. China. JAMA. 2020. https://doi.org/10.1001/jama.2020.1585. [published online ahead of print February 7, 2020].
  • Wu, Z. ve McGoogan, JM. (2020). Characteristics of and important lessons from the coronavirus disease 2019 (COVID-19) outbreak in China: summary of a report of 72314 cases from the Chinese center for disease control and prevention. JAMA, 323(13), 1239-1242. https://doi.org/10.1001/jama.2020.2648. [published online ahead of print February 24, 2020].
  • Yersel, BÖ., Akbaş, A., Durualp, E. (2021). Pandemi Sürecinde Özel Gereksinimli Çocukların Günlük Yaşam Aktiviteleri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 8(1),126-145.
  • Zumla, A., Chan, JF., Azhar, EI., Hui, DS. Ve Yuen, KY. (2016). Coronaviruses—drug discovery and therapeutic options. Nat Rev Drug Discov, 15(5), 327- 347.
  • https://www.bbc.com/news/world-51839944. “Coronavirus Pandemic, 2020: 11 Mart.”
  • https://ourworldindata.org/coronavirus, 2020.