Beyânü’l-Hak Gazetesi Örneğinde Osmanlı İmparatorluğu'nda Basının Politik Gündem Yaratma ve Sürdürmedeki Etkinliği
Basın, toplumların içerisinde bulundukları dönemde meydana gelen olaylara reaksiyonlarını belirleyen önemli bir faktördür. Bu çalışmada II. Meşrutiyet döneminin önemli bir yayın organı olan Beyânü’l-Hak gazetesinin Osmanlı İmparatorluğu idari mekanizması üzerinde gündem yaratma ve sürdürme etkisine dair kimi örnekler sergilenmektedir. Bu tespiti yapmak oldukça zor olsa da en azından gazetede ele alınmış ve idari mekanizmanın dikkatini celp etmiş konular dâhilînde bir yaklaşım izlenmiştir. Bu yolla devlet arşivlerinde tesadüf edilen üç önemli meselede, gazetenin özellikle dini, itikadi duruşu nedeniyle konuya tarafgir yaklaştığı ve imparatorluk idaresini hedef alan açıklamalarda bulunduğu anlaşılmaktadır. Gazeteden yükselen bu ses, kısa sürede ilgili mercilere ulaşmış ve gerekli tahkikat, takibatlar yapılmıştır. Bu üç örnek aslında bizlere hem dönem dünyasında basının idari mekanizma tarafından takip edildiğini ve hem de gazetelerin özellikle dini ve milli kimi hassasiyetlerle tabanlarının da desteğini alarak imparatorluk idaresini harekete mecbur edebildiklerini görebilme fırsatı vermektedir.
Anahtar Kelimeler:
Beyânü’l-Hak, Yalova Tenezzühü, Gündem yaratma, II. Abdülhamit, II. Meşrutiyet
___
- Akbaba, Şeref, (1997), II. Meşrutiye Dönemi Türk Basın Tarihinde Beyanü’l-Hak Gazetesi, İstanbul Üniversitesi, İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Yayıncı: Denta Florya ADSM Limited Company