Azerbaycan'ın Enerji Stratejisi

Ulusal çıkarlarını sağlamak bir ülkenin temel görevlerinden biridir. Günümüz uluslararası sistemde, küreselleşme koşulları altında, devletler hem ulusal çıkarlarını hem de uluslararası toplumun çıkarlarını dikkate alan bir dış politika yürütmek zorundadır. Araştırma konusunun önemi, son yıllarda dış politika faaliyetinin önemli yönlerinden biri de enerji alanında işbirliği olması gerçeğinden kaynaklanmaktadır. Bu, aynı zamanda modern dünyada layik bir yer bulmaya çalışan Azerbaycan içinde geçerlidir. Azerbaycan, petrol ve doğal gaz başta olmak üzere zengin doğal kaynaklara sahiptir ve Hazar havzasının enerji kaynaklarının Orta Asyadan Avrupaya taşınması bakımından da stratejik bir köprü vazifesi görmektedir. Petrol boru hatları, ulaşım ve iletişim yolları Azerbaycan cumhuriyetinin topraklarından geçerek Azerbaycan'ı bölgesel ve bölgesel olmayan ülkeler için önemli bir yer haline getirmektedir. Azerbaycan'ın jeopolitik açıdan uluslararası sistemdeki yeri ve rolünün belirlenmesi, makalede açıklanmaya çalışılacaktır.

___

  • Ibrahimov, Rovshan. (2010). “Azerbaijan Energy Strategy and The Importance of The Divercification of Exported Transport Routes”. Journal of Qafqaz University. Number 29, (https://www.academia.edu/8046524/AZERBAIJAN_ENERGY_STRATEGY_AND_THE_IMPORTANCE_OF_THE_DIVERCIFICATION_OF_EXPORTED_TRANSPORT_ROUTES).
  • Mirzayev, Ramiz. (2000). Road starting from Contract of Century. Baku: Göytürk page 87.
  • Aliyev, Natik. (2010). “Neft i neftyanoy faktor v ekonomike Azerbaydjana”. Bakü: Letterpress s. 32-35.
  • Hasanov, Ali. (2013). “Sovremennıye mejdunarodnıye otnoşeniyi i vneşnaya politika Azerbaydjana”. Bakü: Zardabi s.812.
  • Osman Nuri Aras, Elçin Süleymanov ve Ayaz Zeynalov, (2014). “Azerbaycan Enerji Kaynakları Gelirlerinin Ülke Ekonomisine Etkisi”, Çankırı Karatekin Üniversitesi Uluslararası Avrasya Strateji Dergisi, Cilt 2, No 2, s.6. (https://www.academia.edu/6683976/Azerbaycan%C4%B1n_Enerji_Kaynaklar%C4%B1_Gelirlerinin_%C3%9Clke_Ekonomisine_Etkisi).
  • “Ekspertı SOCAR nasçitali v Azerbaydjane 9,5 milyardov ton uglevodorodov” https://az.sputniknews.ru/economy/20180104/413466015/azerbaidzhan-neft-zapasi-eksport-kolicestvo.html Erişim Tarihi 04 Ocak 2018. “Oil and Gaz Projects”, https://ru.president.az/azerbaijan/contract Erişim Tarihi 17 Mayıs 2019. “Oglaşon razmer investisiy v razrabotku Azeri Çırak Güneşli” https://www.trend.az/business/energy/3049071.html Erişim Tarihi 19 Nisan 2019.
  • “Pribil Azerbaydjana ot Azeri Çırak Güneşli sostavil boleye 140 milyardov dollarov” https://ona.az/ru/ekonomika/pribyl-azerbajdzhana-ot-achg-sostavila-bolee-140-mlrddollarov-4173 Erişim Tarihi 29 Nisan 2019.
  • Osman Nuri Aras ve Elçin Süleymanov. (2012). “Azerbaycan’ın Enerji Kaynakları Gelirlerinin İhraç Hacmindeki Yeri ve Ülke Ekonomisine Etkisi”, International Conference on Eurasian Economies, s. 230. Jiznin, Stanislav, “V Poiskax Balansa İnteresov”, https://mgimo.ru/about/news/experts/139521/ Erişim Tarihi: 12 Ocak 2010.
  • Paşaev, Hafız. (2009). “Manifesto odnogo posla. O tom kak naçinalas diplomatiçeskaya missiya Azerbaydjana v Amerike”. Bakü: Çaşoğlu Matbaası, s.320.
  • Ibrahimov, Rovshan. “Azerbaijan Energy Strategy and The Importance of The Divercification of Exported Transport Routes”, Journal of Qafqaz University, Number 29, page 25. (https://www.academia.edu/8046524/AZERBAIJAN_ENERGY_STRATEGY_AND_THE_IMPORTANCE_OF_THE_DIVERCIFICATION_OF_EXPORTED_TRANSPORT_ROUTES).
  • Toğrul, İsmayıl. (2013). “Azerbaycan’ın enerji stratejisi ve Türkiye”, Yeni Türkiye Dergisi, sayı 54, s.1451, s.3. (https://www.academia.edu/5163753/Azerbaycan_%C4%B1n_enerji_stratejisi_ve_T%C3%BCrkiye).
  • “Enerji kaynaklarının nakli stratejisi” http://www.azerbaijans.com/content_1030_tr.html Erişim Tarihi: 26 Ocak 2019.
  • Salimov, Sulduz. (2007). “Strategiya ustoyçivogo razvitiya Azerbaydjana” Neft, gaz i biznes. №10. s. 42-45.
  • Mehmet Merdan Hekimoğlu, “Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı Projesinin Hukuki Boyutları”, Bilig Dergisi, sayı:63, Güz 2012, (Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı) s.79 (https://www.academia.edu/34176083/Bak%C3%BC-Tiflis-Ceyhan_Boru_Hatt%C4%B1_Projesinin_Hukuki_Boyutlar%C4%B1_Mehmet_Merdan_Hekimo%C4%9Flu_-_Bilig_63._Say%C4%B1_G%C3%BCz_2012)
  • British Petroleum Statistical Review of World Energy. 2010, page 22.
  • “Obzor Neftegazovix novostey stran kaspiyskogo basseyna”http://interfax.az/print/544740/ru Erişim Tarihi 18 Haziran 2012.
  • Nezrin Alizade, Türkiye’nin Dış Politikasında Enerji Faktörü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bakü, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi, 2015, s.85 (https://www.academia.edu/14524142/T%C3%BCrkiyenin_D%C4%B1%C5%9F_Politikas%C4%B1nda_Enerji_Fakt%C3%B6r%C3%BC)
  • “Zakupki gaza v Azerbaydjane: ekonomiya i strategiçeskiye zadaçi”. https://www.vesti.ru/doc.html?id=390174 Erişim Tarihi 3 Eylül 2010.
  • Socor Vladimir, “Azerbaijan-Russia gas agreement and its implications” Publication: Eurasia Daily Monitor Volume: 6 Issue: 189 https://jamestown.org/program/azerbaijan-russia-gas-agreement-implications-for-nabucco-project/ Erişim Tarihi 15 Ekim 2009.Salimov Sulduz. (2015). “Oil and Gas Industry-Basis of Sustainable Development Strategy of the Republic of Azerbaijan”, Azerbaijan National Academy of Science, Monograph, Moscow: Maks Press. “Azerbaydjan gotov vnesti svoy vklad v obespeçeniye energobezapasnosti Yevropı” http://interfax.az/print/469108/ru Erişim Tarihi 15 Temmuz 2011.“Turkey opens TANAP pipeline that will bring Azeri gas to Europe” https://www.dw.com/en/turkey-opens-tanap-pipeline-that-will-bring-azeri-gas-to-europe/a-44192422 Erişim Tarihi 12 İyun 2018. “TANAP projesi İpek Enerjisi Yolu'dur”, https://www.trend.az/business/energy/2139597.html Erişim Tarihi 16 Nisan 2013.Pritçin S. “Novaya gazovaya strategiya Azerbaydjana, ot Mayendorfa do Astanı: prinsipalnıye aspektı armano-azerbaydjanskogo nagornogo-karabaxskogo konflikta: sb.st./ pod red. G. Alekseyeva.M., 2010.
  • “Türk Boru Hattı”, https://expert.ru/2012/06/28/transturetskaya-truba/ Erişim Tarihi 28 Haziran 2012.
  • “Nabucco nakrılsa gazom”. Ekspertı Kazaxstana http://expertonIine.kz/al 1121/ Erişim Tarihi 11 Haziran 2013.
  • Buşayev Мihail, “Kaspiyskiy gaz poydet v Evropu ne po Nabucco, a po TAP” https://www.dw.com/ru/%D0%BA%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9-%D0%B3%D0%B0%D0%B7-%D0%BF%D0%BE%D0%B9%D0%B4%D0%B5%D1%82-%D0%B2-%D0%B5%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%83-%D0%BD%D0%B5-%D0%BF%D0%BE-nabucco-%D0%B0-%D0%BF%D0%BE-tap/a-16910094 Erişim Tarihi 27 Haziran 2013