Yazıcı böceklerin Samsun ili fındık bahçelerindeki populasyon değişimi ve kitle yakalama yöntemi üzerinde araştırmalar

Bu çalışma fındık üretiminin yoğun olarak yapıldığı Orta ve Doğu Karadeniz bölgesindeki fındık bahçelerinde yıldan yıla zararı artan Xyleborus dispar (Fabricius) ve Lymantor coryli (Perris) (Col.:Scolytidae)’nin populasyon değişimi ve biyoteknik mücadele yöntemlerinin belirlenmesi amacıyla 2003-2004 yıllarında Terme (Samsun)’de yapılmıştır. Populasyon değişimin izlenmesinde etil alkol çekicili Kırmızı kanatlı yapışkan tuzaklar kullanılmıştır. Populasyon takibi sonucu ilk ergin çıkışının mart-nisan aylarında, asıl yoğun çıkışın ise haziran sonu ağustos ortası arasındaki 6 haftalık periyotta olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın yapıldığı Emiryusuf ve Bafraçalı (Terme-Samsun) köylerindeki fındık bahçelerinde yazıcıböceklere karşı kitle yakalama yöntemi olarak dekara 2, 4, 6, 8 tuzak sayısı denenmiş ve dekara 8 tuzağın tavsiye edilebileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye, fındık, konukçular, meyve bahçeleri, zararlı böcekler, Samsun, tuzak kurma, populasyon yoğunluğu, bitki zararlıları, Xyleborus dispar

Fluctuations of bark beetles in hazelnut orchards in Samsun province of Turkey and mass trapping method in their control

This study was conducted in 2003-2004 years to determine the population fluctuations of bark betle species, which their importance has gradually increased in main hazelnut area of Turkey, and suitable mass trapping method in their control in Terme district (Samsun). The sticky trap with red wings and alcohol was used in all tests and observations regarding population changing. First appearance of adults have seen in March-April and the beetles have intensively occurred in the six weeks period between late-June and in the mid-August. As a mass trapping method, 2, 4, 6, 8 traps per decare were used and 8 among them traps were considered as the most advisable trap number for control practice.

Keywords:

Turkey, hazelnuts, hosts, orchards, insect pests, Samsun, trapping, population density, plant pests, Xyleborus dispar,

PDF

___

Ak, K., Uysal, M., Tuncer, C., 2005. Ordu, Giresun ve Samsun illerinde Fındık Bahçelerinde Zarar Yapan Yazıcıböcek (Coleoptera: Scolytıdae) Türleri, Kısa Biyolojileri ve Bulunuş Oranları. OMÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2005, 20 (2): 37-44.
Anonymous, 2002. Türkiye’de uygulanan fındık politikaları ve fındığın geleceği paneli. 19 Mayıs Üniv. Ziraat Fak. 109s.
Ciglar, I., Boric, B. 1998. Bark beetle (Scolytidae) in Croation orchards. Acta Horticulture, 525: 299-305.
Işık, M. 1984. Karadeniz bölgesi fındık bahçelerinde zarar yapan Dalkıran, Xyleborus (Anisandrus) dispar Fabr. (Coleopotera, Scolytidae) böceğinin biyolojisi ve mücadele metotları üzerinde araştırmalar. Tarım, Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü, Samsun Bölge Zir. Müc. Araş. Enst. Müdürlüğü, Araştırma Eserleri Serisi, No:30. 63s.
Işık, M., Ecevit, O., Kurt, M.A., Yücetin, T. 1987. Doğu Karadeniz bölgesi fındık bahçelerinde En- tegre Savaş olanakları üzerinde araştırmalar. OMÜ. Yayınları, No: 20, 95s.
Konig, E.1988. Mass-trapping of Trypodendron Lineatum Ol. (Col.,Scolytidae): Effect of infesta- tion of cut timber temporarirly left in the forest. J. Appl. Ent.106: 262-265
Konig, E. 1992. Mass trapping of Trypodendron lineatum Ol. (Col.,Scolytidae). J. Appl. Ent.114: 233-239.
Lombardero, M.J., Fernandez De Ana Magan. F.J. 1997. Nuevos insectos perforadores asociados al eucalipto en Galicia (Coleoptera: Scolytidae y Platypodidae). Bol. San. Veg. Plagas. 23: 177-188.
Mani, E., Remund, U., Schwaller, F. 1990a. Der Ungleiche Holzbohrer, Xyleboryus dispar F. (Coleoptera: Scolytidae) im Obst-und Weinbay. Landwirtschaft Schweiz Band 3 (3): 105-112.
Mani, E., Remund, U., Scwaller, F. 1990b. The dispa- rate bostrichid, Xyleborus dispar F. (Coleoptera: Scolytidae) in fruit arboriculture and in viticulture, Importance, biology, control, development and utilization of an effective ethanol trap, observation of flight.Revue-Suisse-de-Virtuculture, Aeboculture of Holticulture. 22 (2): 109-116.
Mani, E., Remund, U., Schwaller, F. 1992. Attack of the Bark Beetle, Xyleboryus dispar F., (Coleoptera: Scolytidae) in orchards and vineyards. Acta Phytopathologica Huncarica 27 (1-4): 425-433.
Markalas, S., Kalapanida, M. 1997. Flight pattern of some Scolytidae attracted to flight barier traps baited with ethanol in an oak in Greece. Anz. Schadlingskde., Pflanzenschutz, Umweltschutz,70: 55-57.
Raulder, H. 2003. Observation on the flight dynamics of Bark Beetle (Xyleboruus saxeseni and Xyleboruus dispar). Gesunde Pflanzen, 55 (3): 53-61.