Bazı bezelye (Pisum sativum L.) hatlarında karyotip analizi

Bu araştırma 6 adet bezelye (Pisum sativum L.) hattının karyotipini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bezelyelerin kromozom sayısı, kromozom boyları, kol indeksleri, oransal boyları ve kromozom tipleri belirlenmiştir. Bezelye hatlarının tamamında kromozom sayısı 2n=14 olarak tespit edilmiştir. Kromozom boyları 3.05-5.00 µm, kol indeksleri 0.38- 0.98, oransal boyları 5.72-9.08 arasında bulunmuştur. Kromozom tipleri metasentrik ve submetasentrik olarak belirlenmiştir. İncelenen tüm hatlarda satelit bulunmakla birlikte 2 hatta birer çift satelitli kromozom ve diğer hatlarda 2’şer çift satelitli kromozom gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

karyotip, Pisum sativum, kromozom sayısı, bezelye, kromozomlar

Karyotype analyses of some pea (Pisum sativim L.) lines

This research was carried out to determine karyotypes of six pea lines. Chromosome numbers, lenghts, branch indices, relative lengths and chromosome types of the peas were studied. In all lines chromosome number was 2n= (2x) = 14. Chromosome lenghts were between 3.05 – 5.00 µm, while branch indices and relative lengths were between 0.38-0.98 and 5.72- 9.08 respectively. Types of chromosomes have been found to be metacentric and submetacentric. One satellite was observed in 2 lines while the rest of the lines contained 2 satellites on two chromosomes.

Keywords:

karyotypes, Pisum sativum, chromosome number, peas, chromosomes,

PDF

___

Anonim, 1989. Biology. 1P-Plant Sciences And Microbiyology A Laboratory Manual. PP. 67. University of Nottingham.
Akçin, A.,1988. Yemeklik Dane Baklagiller. S.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları. Konya.
Aslım, M. B., 1994. Diploid Çok Yıllık Çavdardan (Secale montonum Guus.) Tetraploid Çok Yıllık Çavdar Elde Edilmesi İmkanları Ve Bu Bitkilerin Mitoz, Mayoz Kromozomları İle Bazı Morfolojik Karakterleri Mukayesesi. Tübitak Bot. Der. Cilt 18 No: 3 P.P: 143-152.
Blixt, S.,1959. Cytology of Pisum. 3. Inventigation of Five İnterchange Lines And Coordination of Linkage Groups With Chromosomes. Agrie. Hortic. Geret. 17-47.
Blixt, S., Gottschalk, W., 1975. Mutation in the Leguminosae. Agric. Hortc. Genet. 33, 33-85.
Cauderon, Y., 1958. Etude Cytogénétigue Des Agropyron Fançais Et De Levrs Hybrides Aves Les Ble’s, Amales De L’institut National De La Recherche Agronomique, Série B, Annales De L’améliordion Des Plantes, Génetique Selection- Eccologie Techniques Culturales. 8’e Année, 4.
Conicella, C. ve Errico, A., 1990. Karyotpe Variations İn Pisum sativum Ect. Abyssinicum. Caryologia 43:87-97.
Darlington, C. D. ve La Cour L. F., 1976. The Handling of Choromosomes. Sixth edition. George Allen and Unwin Ltd. S.248. London.
Das, K. ve Kalloo, G., 1993. A Tecnique of Squashing Stipule Tips On Pea, Curr. Sci. 494.
Elçi, Ş., 1965. Memleketimizin Önemli Fiğ Türlerinde Kromozom Sayılarının Tesbiti. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları no:254. Ankara.
Elçi, Ş., 1978. Kromozomların Gözlemleri ve Öğretimde Uygulamalı Ödevler (A. Gognieu ve G. Loisne’den Fransızca’dan Tercüme). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yem Bitkileri Çayır ve Mera Kürsüsü. 27-28 Ankara.
Elçi, Ş., 1982. Sitogenetikte Gözlemler ve Araştırma Yöntemleri. Fırat Üniversitesi. Fen Edebiyat Fakültesi Yay. Biy. 3. Elazığ.
Elçi, Ş., 1994. Sitogenetikte Araştırma Yöntemleri ve Gözlemler. 100. Yıl Üniversitesi Yayınları. No: 18 Fen Edebiyat Fak. Yayın No: 16. Van.
Errico, A., Conicella, C. ve Venora, G., 1991. Koryo-type Studies On Pisum fulvum And Pisum sativum, Using A Chromosome İmage An Alysis Sistem, Ed, Genome 34.105-108.
Errico, A., Conicella, C. ve Venora, G., 1996 Cytological And Morphological Characterization Of Pisum sativum And Pisum fulvum Tetraploids. Plant Breeding 106,141-148. Paul Parey Scientific Publishers, Berlin Ve Hamburg 155, No: 179-9541
Fuchs, J., Kühne, M., Schubert, I.,1998. Assignment of Linkage Groups to Pea Chromosomes After Karyotyping and Gene Mapping by Fluorescent in Situ Hybridization. Chromosoma 107, 272-276.
Gagnieu, A., 1949. L’obsérvation des Chromosomes et Exercises Pratiques d’enseignement. Paris, Sociéte d’éditions d’enseignement Supérieur.
Gottschalk, W., 1968. İnvestigation On The Genetic Control Of Meiosis, Nucleus (Calcutta) 11,346.
Grant, W.F., Owens, E.T., 2001. Chromosome Abberration Assays in Pisum for the Study of Environmental Mutagens. Mutation Research 488, 93-118.
Gupta, PK., Tsuchiya, T., 1991. Chromosome Manipulations in Higher Plants: Chromosome Engineering in Plants. Genetics, Breeding, Evolotion. Part A. Elsevier Publishers B.V., Netherlands, S:1-14.
Hartung, M. E., 1946 Chromosome Numbers İn Pea Agropyron Ve Elymus. Amer. Jour. Bot. 33,516-531.
Heneen, W. K., 1962. Chromosome Morphology İn İnbreediye Hereditas, 48:182-200
Kalloo, G., Bergh, B.D., 1993. Pea (P. sativum) Genetic Improvement of Vegetable Crops. Ed. Kalloo, G. and Bergh, B., O. 409-425. Mid Country Press. London.
Lang, W. ve Maurer, W., 1965. Zurverwand Barkeid Van Feulgen, Gefarbten Schnitten Für Quantitative Autoradiographie Mit Markiertem Thynidin. Expeimental Cell Research 39: 1-9.
Levan, A., Fredga, K. and Sandberg, A. A. 1965. Nomenclature for Centromeric Position on Chromosomes. Hereditas 52, 201-220.
Levitskii, G. A., 1934. Chrosome morphology. Trudy prikl. Bot. Genet. Sel. 27,19,
Özkaynak, İ. ve Tokluoğlu, M., 1981. Yem Bezelyesi (Pisum sativum L.) Yerel Çeşitlerinden Seleksiyon İle Islah Edilen Formların Kromozom Sayıları Ve Morfolojileri Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 754, Bilimsel Araştırma Ve İncelemeler: 442. Ankara.
Sharp, L.W., 1934. Intraduction toctology. Mc. Graw- Hill Book Company S. 657. London.
Simpson, P.R., Newman, M.A., Davies, D.R., Ellis, T.H.N., Matthews, P.M., Lee, D., 1990. Identification of Translocation in Pea by in Situ Hybridization with Chromosome–Specific DNA Probes. Genome 33,745-749.
Tarman, Ö., 1954. Baklagillerden Yem Bitkileri Yetiştirilmesi. Ziraat Vekaleti Neşriyatı. İstanbul Matbaası. Ankara.
Weeden, N.F., Ellis, T.H.N., Timmerman-Vaughan, G.M., Swiecicki, W.K. Rozov, S.M. Berdnikov, V.A., 1998. A Consensus Linkage Map for P. sativum. Pisum Genet. 30,1-4.