Sulama pompaj tesislerinde enerji tüketimi

Bitkisel üretimin artırılmasında sulamanın katkısı çok büyüktür. Ancak su kullanımı da etkin yapılmalıdır. Bunun için basınçlı sulama sistemlerine dolayısıyla pompaj tesislerine gereksinim vardır. Pompaj tesisleri bir enerji dönüşüm sistemi olduğundan hem su hem de enerjinin etkin kullanılması gerekmektedir. Orta Anadolu Bölgesinde kullanılan sulama pompaj tesislerinin özgül enerji tüketimi ortalama 1.01- 6.33 Mj m-3 gibi çok geniş aralıkta ve çok yüksek seviyelerde değişmektedir. Enerji tüketimini artıran en önemli etkenlerin başında tesis veriminin düşük ve toplam dinamik yüksekliğin büyük olması gelmektedir. Toplam dinamik yüksekliği de artıran önemli unsurlar basınçlı sulama sistemleri ve yeraltı su kaynaklarıdır. Suyun etkin kullanımı sağlamak için basınçlı sulama sistemleri tercih edilmeli ve çiftçilerimizin gelir düzeyini artırmak için de sulamadaki özgül enerji tüketimini azaltmak gerekmektedir. Bunun için sulama pompaj tesisi verimleri ve çiftçilerin satın alma gücü artırılmalı, enerji girdi maliyetleri ise azaltılmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

enerji tüketimi, iş kapasitesi, sulama sistemleri, su kullanımı, kullanım etkinliği, pompalar

Energy consumptions in irrigation pumping plants

The contribution of irrigation is very important in the increase agricultural production. But, irrigation water should be used effectively. Therefore, it is required to use pressured irrigation system or pumping plants. It requires effectively usage of water and energy because the pumping plant is an energy conversion system. The specific energy consumption of irrigation pumping plants used in Middle Anatolia Region is approximately 1.01- 6.33 Mj m-3. This value changes in wide range and very high levels. The major factor that increases energy consumption is lower efficiency of plants and higher of total dynamic level. Pressured irrigation system and underground water sources are the most important factors that increase the total dynamic level. The pressured irrigation system should be chosen to use water effectively, and the specific energy consumption should be decreased to increase the economic level of our farmers. So, the efficiency of irrigation pumping plants and the farmers’ power of purchasing should be increased and input energy cost should be decreased.

Keywords:

energy consumption, work capacity, irrigation systems, water use, use efficiency, pumps,

PDF

___

Anonim, 2006. http://dsi.gov.tr, 52.Yıl. Ankara
Çalışır, S., T. Marakoğlu, M.U. Yıldız. 2002. Konya ili Çumra ilçesindeki derin kuyu sulama pompaj tesislerinin yıllık kullanımı. S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 16 (30): 84-87.
Çalışır, S., C. Sungur, H. Hacıseferoğulları, M.U. Yıldız. 2004. Pompaj tesislerinde enerji etkinliğini iyileştirme yöntemleri. II. Ulusal Ege Enerji Sempozyumu. 26-28 Mayıs 2004, Kütahya.
Çalışır, S., Topak, R. Ve Acaroğlu, M. 2005a. Specific energy consumption of motopumps in irrigation. 9th International Congress on Mechanization and Energy in Agriculture&27th International Conference of CIGR Section IV: The efficiency of electricity and renewable energy sources. (27-29 September 2005). S: 276-280. İzmir. Turkey.
Çalışır, S., Acaroğlu, M. ve Hacıseferoğulları, H. 2005b. Determination of specific energy consumption of the centrifugal pumps used in irrigation. 4rd International Advanced Technologies Symposium September 28–30, 2005. Cilt1. s:527–533. Konya. Turkey.
Çalışır, S., Hacıseferoğulları, H. ve Gezer, İ. 2005c. Specific energy consumption at vertical turbine deep well irrigation pumping plants. 9th International Congress on Mechanization and Energy in Agriculture&27th International Conference of CIGR Section IV: The efficiency of electricity and renewable energy sources. (27-29 September 2005). S:270-275. İzmir. Turkey.
Çalışır, S. , 2007. The evaluation of performance and energy usage in submersible deep well irrigation pumping plants. Agricultural Mechanization in Asia, Africa, and Latin Amerika (AMA). Vol. 38 No.1 s. 9–17.
Çalışır, S. , 2008. Sulamada Pompaj Tesisleri. 14.Bölüm. Tarım Makineleri. Editör: Gazanfer Ergüneş, Nobel Yayınları No: -. Ankara.(Baskıda)
Önal. İ. ve Tozan, M. 1986. Sanayi Tipi Domates Yetiştiriciliğinde Alternatif Üretim Sistemlerinin İşgücü Gereksinimleri ve Enerji Bilânçosu. Tarımsal Mekanizasyon 10.Ulusal Kongresi: 216-228. 5- 7 Mayıs 1986. Adana.
Yaldız, O., H.H., Öztürk, Y. Zeren, A. Başçetinçelik. 1990. Türkiye tarla bitkileri üretimde enerji kullanımı. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 3(1-2): 51-62.