M. Turgut Sağlam, KORKMAZ BELLİTÜRK, Neslihan HAZİNEDAR, Fatma DANIŞMAN

Kapıdağ yarımadası zeytinliklerin beslenme durumu

Bu araştırma, Kapıdağ Yarımadasındaki zeytin alanlarından 2006 yılında alınan 571 adet toprak örneğinin bazı fiziksel (bünye) ve kimyasal (pH, tuz, organik madde, kireç, yarayışlı fosfor ve potasyum) özelliklerinin belirlenmesini ve değerlendirilmesini kapsamaktadır. Kapıdağ Yarımadası toprakları organik madde bakımından fakirdir. pH değerleri ve kireç oranları düşük olan toprakların yarayışlı fosfor miktarları ise yüksek seviyede bulunmuştur. Yarımadayı oluşturan topraklar bünye bakımından tınlı ve killi tınlı tekstüre sahiptir. Yarımadanın ekonomik yapısı tarıma, özellikle zeytin yetiştiriciliğine dayanmaktadır. Sofralık olarak değerlendirmeye yönelik yapılan zeytin yetiştiriciliği, yörede monokültür bir tarım özelliği göstermektedir. Kapıdağ Yarımadasının tarım alanlarının %55’inde zeytin tarımı yapılmaktadır. Zeytin ağacı varlığı 962 000 adet olup 4195 ha’lık bir alan işgal etmektedir. Balıkesir ili içerisindeki payı %5.3 ile zeytin yetiştiriciliğinde bölge ekonomisi için büyük bir önem arz etmektedir. Zeytin yetiştiriciliğinde gübre kullanımı en önemli girdilerden biridir. İlde 2000 yılında gübre tüketimi 115 150 ton olup aynı yıl Türkiye tüketimi 5 211 700 ton olarak gerçekleşmiştir. Erdek ilçesinde 2003 yılında tüketilen gübre miktarı 410.35 ton iken, bu rakam 2005 yılında 587.55 tona kadar ulaşmıştır.

Anahtar Kelimeler:

ticari gübreler, zeytin, toprak kimyasal özellikleri, toprak tuzluluğu, tekstür, Balıkesir, besin maddesi içeriği, Olea europaea, Türkiye, kimyasal özellikler

Nutrition statu of the olive trees grown in kapıdağ peninsula

This research consists of determination and evaluation of physical (texture) and chemical properties (pH, salt, organic matter, lime, available P2O5 and K2O) of 571 soil samples taken from Kapidag Peninsula in 2006 year. Olive soils of Kapidag Peninsula are poor in respect of organic matter. On the other hand, pH values and lime ratios were found as low and available P2O5 was found as high level. These soils have loamy and clay loamy texture. Economical structure of the peninsula based on olive production. Olive production for table consumption shows monoculture agriculture structure in the peninsula. Olive production is performed in 55 % of Kapidag Peninsula Lands. Number of olive trees is 962 000 and 4 195 ha area is occupied. This area has a share in 5.3% of olive production of Balikesir province therefore it has big importance for this region. One of the most important inputs for olive growing is fertilizer use. Fertilizer consumption in Balikesir city was 115 150 ton in 2000 while Turkey consumption was 5 211 700 ton. While fertilizer consumption in Erdek was 410.35 ton in 2003, consumption increased to 5 587.55 ton in 2005.

Keywords:

fertilizers, olives, soil chemical properties, soil salinity, texture, Balikesir, nutrient content, Olea europaea, Turkey, chemical properties,

PDF

___

Anonymous 1985. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı KHGM Yayınları. Araştırma Etüd ve Proje Dairesi Başkanlığı, Balıkesir İli Verimlilik Envanteri ve Gübre İhtiyaç Raporu, TOVEP Yayın No: 37, Genel Yayın No: 779, Ankara.
Anonymous, 2004. FAOSTAT Database Results.
Anonymous, 2006a. Web: www.tarim.gov.tr
Anonymous, 2006b. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Kaynakları. Bandırma Meteoroloji İstasyonu, Bandırma.
Bellitürk, K., 2005. Tekirdağ Koşullarında Buğday Yetiştirilen Toprakların Mikro Besin Elementleri ve Ağır Metal İçeriklerinin Saptanması. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, 5-9 Eylül 2005, Cilt 2, s: 1211-1215, Antalya
Canözer, Ö., 1983. Zeytin Gübreleme Tekniği. Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Yayınları No: 28, Bilgehan Basımevi, s:1-24, Bornova- İzmir.
Çakır, M. ve Çavuşoğlu, A., 1988. Modern Zeytincilik (Çeviri). T.O.K.B. Yayın No: 1, Ankara.
Genç, Ç., Moltay, İ., Soyergin, S., Fidan, A.E. ve Sütçü, A., 1991. Marmara Bölgesi Sofralık Zeytinlerinin Beslenme Durumu. Bahçe Dergisi, 20:1-2, Yalova.
Hazinedar, N., 2006. Kapıdağ Yarımadası Zeytin Alanlarında Yapılan Toprak Analizleri ve Gübre Önerileri Üzerinde Bir Araştırma. T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (Yayımlanmamış), Tekirdağ.
Kacar, B. 1994., Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri. III. Toprak Analizleri. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yay. No: 3, Ankara.
Kacar, B. ve Katkat, A.V., 1999. Gübreler ve Gübreleme Tekniği. Uludağ Üniv. Güçlendirme Vakfı Y. No. 144, VİPAŞ Y. No: 20, s:276-282, Bursa.
Katkat, A.V., 1994. Zeytin Gübreleme Tekniği, Zeytin Tarımı ve Sofralık Zeytin Üretimi, Marmara Birlik Yay. No: 2, s:19-27, Bursa.
Llamas, J.F., 1984. Basis of Fertilization in Olive Cultuvation and the Olive Trees Vegetative Cycle and Nutritional Needs. International Course on Fertilization and Intensitication of Olive Cultivation. UNDP-FAO, Cordoba-Spain.
Mendilcioğlu, K., 2002. Subtropik İklim Meyveleri (Zeytin), Ege Üniv. Ziraat Fak. Yay. Ders Notları No:12/7, İzmir.
Özbek, N., 1981. Meyve Ağaçlarının Gübrelenmesi. T.O.K.B., Ankara.
Özölçüm, Ü. ve Üner, K., 1985. Aydın Yöresinde Ticaret Gübrelerinin Zeytin Üretimine ve Yapraktaki Bazı Besin Maddeleri Kapsamına Etkileri. Topraksu A.E. Yay. No: 115, Menemen-İzmir.
Richards, L.A., 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. U.S.D.A. Handbook, 60.
Sağlam, M.T., 2001. Toprak ve Suyun Kimyasal Analiz Yöntemleri. Trakya Üniv. Tekirdağ Ziraat Fak., Yay. No: 189, Yardımcı Ders Kitabı No: 5, Tekirdağ.
Ülgen, N. ve Yurtsever, N., 1995. Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi. Toprak ve Gübre Araşt. Enst. Yay. Genel Yayın No: 209, Teknik Yay. No: T-66, Ankara.
Zabunoğlu, S., Hatipoğlu, F. ve Yenicesu, İ., 1981. Bursa İlinde Yetiştirilen Sofralık Gemlik Çeşidi Zeytin Ağaçlarının Makro ve Mikro Besin Maddeleri Durumu, A.Ü.Z.F. Yay. No: 792, Ankara